Giải quyết tranh chấp đất đai: Đương sự không hợp tác, quan tòa cũng chịu thua (!?)

Bà Nguyễn Thị Quyền bên cạnh thửa đất đang bị tranh chấp nhiều năm nay chưa được giải quyết dứt điểm. Ảnh: Lê Thành

 Năm 2013, TAND huyện Ea Kar thụ lý đơn khởi kiện của bà Quyền và đưa ra xét xử sơ thẩm. Qua quá trình giải quyết, bị đơn là ông Hoàng Văn Cường cho rằng, năm 1998, cô ruột là bà Hoàng Thị Ngừng đã mua cho ông Cường 23.410 m² đất ở thôn 5, xã Ea Sô của ông Thái Hữu Hộ. Năm 2001, gia đình ông Cường chuyển đến sinh sống ổn định, không có tranh chấp với ai. Đến năm 2008, vợ chồng ông Cường sang nhượng cho em trai là Hoàng Văn Huy 11.335 m² và ông Lê Đình Tiến 1.067 m², phần còn lại là 11.008 m² gia đình ông Cường đang sử dụng, ông không lấn chiếm của ai (!?). Tuy nhiên, căn cứ kết quả xác minh của Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) huyện Ea Kar cho thấy, ông Hoàng Văn Cường bán đất cho ông Hoàng Văn Huy và ông Lê Đình Tiến nhưng giao không đúng vị trí đất được cấp mà giao thêm phần đất nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng cấp cho bà Nguyễn Thị Quyền. Qua đo đạc cho thấy, đất ông Cường được cấp trong giấy chứng nhận quyền sử dụng là 11.008 m², nhưng trên thực tế là dư ra 7.146 m². Qua đối chiếu nhận thấy phần đất dư này nằm trong các thửa số 6 và số 16 Tờ bản đồ số 2 cấp cho bà Nguyễn Thị Quyền. Từ những phân tích, nhận định trên, TAND huyện Ea Kar quyết định buộc gia đình ông Hoàng Văn Cường trả lại cho bà Nguyễn Thị Quyền diện tích đất 6.879 m² (đã trừ 276 m² đất hành lang giao thông) tại thôn 5, xã Ea Sô. Buộc gia đình ông Cường trả cho bà Ban 5.048.000 đồng chi phí đo đạc. Bà Quyền có trách nhiệm trả cho ông Cường 11.599.800 đồng chi phí đào ao, diện tích cây mía đã trồng trên đất.

Không đồng ý với quyết định cấp sơ thẩm, ông Hoàng Văn Cường đã có đơn kháng cáo. Ngày 21-2-2014 TAND tỉnh đã thụ lý đơn kháng cáo của ông Cường và xét thấy: Qua quá trình giải quyết vụ án, tòa sơ thẩm đã không thẩm định tại chỗ đất của bà Quyền, ông Tiến để xác định đất thực tế là như thế nào mà tuyên các bị đơn trả cho bà Quyền 6.879 m² là không khách quan, không chuẩn xác, chưa giải quyết quyền lợi của người thứ 3 là ông Tiến trên đất tranh chấp. Theo xác minh thì nguồn gốc đất đang tranh chấp nói trên là do năm 1998, ông Hoàng Văn Hồng chuyển nhượng cho bà Nguyễn Thị Ban (mẹ của bà Quyền), nhưng ông Hồng giao không đúng vị trí đất cho bà Ban mà đồng ý để bà Ngừng và ông Hộ giao cho ông Cường quản lý sử dụng diện tích đất này từ năm 1998 đến nay nên quan hệ pháp luật tranh chấp phải giải quyết là tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Trong quá trình thụ lý, giải quyết vụ án, cấp sơ thẩm đã xác định sai quan hệ pháp luật tranh chấp, xác định sai tư cách người tham gia tố tụng, không đưa ông Hoàng Văn Hồng (người chuyển nhượng đất cho bà Ban) và ông Thái Hữu Hộ, bà Hoàng Thị Ngừng (người chuyển nhượng đất cho ông Cường) vào tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là vi phạm Điều 56 Bộ luật Tố tụng dân sự, không bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho các đương sự… Từ những căn cứ trên, TAND tỉnh đã quyết định: Chấp nhận đơn kháng cáo của ông Hoàng Văn Cường; hủy án sơ thẩm số 15/2013/DSST ngày 27-6-2013 của TAND huyện Ea Kar; giao hồ sơ vụ án cho tòa cấp sơ thẩm giải quyết theo quy định của pháp luật.

Vụ việc đã trải qua hơn 2 năm nhưng đến nay vẫn chưa được TAND huyện Ea Kar giải quyết dứt điểm dẫn đến tình trạng kiện tụng kéo dài. Ông Trần Văn Ly, Chánh án TAND huyện Ea Kar cho biết, mặc dù TAND tỉnh đã hủy án sơ thẩm yêu cầu giải quyết lại, và sự việc đến nay đã quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật về án dân sự, nhưng TAND huyện đang gặp khó, không biết phải xử lý thế nào(!?). Theo ông Ly, hiện nay phía gia đình ông Hoàng Văn Cường không đồng ý với kết quả đo đạc thực địa do Văn phòng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN-MT huyện Ea Kar thực hiện trước đó. Việc này TAND huyện Ea Kar đang phải chờ cơ quan chức năng là Sở TN-MT về đo đạc lại toàn bộ diện tích đất liên quan đến tranh chấp để có căn cứ xử lý. Vừa qua Sở TN-MT đã có công văn gửi TAND huyện thông báo mức chi phí đo đạc đất lên đến trên 20 triệu đồng (số tiền này trước mắt là do phía nguyên đơn là gia đình ông Cường phải chi trả). Trong khi đó, gia đình ông Cường chưa đồng ý nên đơn vị này chưa xuống đo đất. Thời gian tới TAND huyện sẽ mời gia đình ông Cường lên làm việc lần nữa. Nếu nguyên đơn không hợp tác sẽ gửi công văn yêu cầu TAND tỉnh chấp thuận cho việc lấy lại bản án sơ thẩm trước đó để xử lý vụ việc.

Tổ Bạn đọc