Tổ chức Đoàn trong trường Trung học phổ thông: Nhân tố quan trọng giúp học sinh phát triển toàn diện

“Thực tế ở trường chúng tôi cho thấy, Đoàn thanh niên đóng vai trò rất quan trọng trong vấn đề xây dựng nhà trường vững mạnh. Bởi lẽ đây là tổ chức có lực lượng đông đảo, là nhân tố quan trọng giúp học sinh phát triển toàn diện từ những hoạt động rất thiết thực của mình…” - Đó là lời khẳng định của thầy Trần Đình Thái,  Hiệu trưởng, Bí thư Chi bộ trường THPT Trần Đại Nghĩa, huyện Buôn Đôn khi đánh giá về vai trò của công tác Đoàn trong trường THPT.

Học sinh THPT là đối tượng đang ở tuổi mới lớn, có nhiều sự thay đổi về mặt tâm sinh lý. Đây là lứa tuổi ham tìm tòi cái mới, cái lạ nhưng chưa nhận thức được một cách sâu sắc đâu là điều tốt, cái xấu, điều gì nên làm, cái gì nên tránh. Các em dễ nghe theo những lời dụ dỗ của các đối tượng xấu, a dua theo những thói hư và nhiều lúc không ý thức được việc mình làm là vi phạm pháp luật. Chị Vũ Phương Thảo, Bí thư Đoàn Trường THPT Nguyễn Văn Cừ, huyện Krông Buk cho biết: “Đoàn trường xác định công tác giáo dục truyền thống, đạo đức, kỹ năng xã hội, định hướng tư tưởng cho đoàn viên thanh niên là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, vì vậy, trong chương trình công tác, Ban Chấp hành Đoàn trường đã đề ra kế hoạch và chỉ tiêu cụ thể để tổ chức các hoạt động phục vụ nhiệm vụ này. Mỗi tuần Đoàn trường tổ chức một chuyên đề phù hợp dưới cờ, như kể chuyện về tấm gương đạo đức Bác Hồ, các gương học sinh vượt khó vươn lên trong học tập, đưa ra các tình huống ứng xử để các em thảo luận, trình bày quan điểm… Bên cạnh đó, Đoàn trường được giao phụ trách chấm điểm thi đua nên biết được đặc điểm tình hình của các lớp, cán bộ Đoàn là giáo viên trực tiếp giảng dạy nên hiểu rõ diễn biến tâm lý của học sinh, từ đó có hình thức tiếp cận phù hợp đối với từng em học sinh cá biệt”. Ở trường THPT Trần Đại Nghĩa, huyện Buôn Đôn, đối với các học sinh cá biệt, tùy vào năng khiếu, sở thích của từng em, Đoàn trường sẽ lôi cuốn các em trực tiếp tham gia vào những hoạt động Đoàn giúp các em phát huy được năng lực của bản thân; trong quá trình làm việc cùng các em, cán bộ Đoàn sẽ khéo léo tâm sự, định hướng tư tưởng. Như trường hợp em Chu T.T.T, là học sinh nữ nhưng thường xuyên đánh nhau, cúp tiết, bỏ học… Em T. có năng khiếu về văn nghệ, nên Đoàn Trường THPT Trần Đại Nghĩa đã thu hút em tham gia vào phong trào văn nghệ. Em Trần Thanh H. thường xuyên giả vờ ngất xỉu để trốn học, em H. có năng khiếu về thể thao nên Đoàn trường mời em làm nòng cốt trong phong trào thể dục thể thao của trường… Nhờ vậy, các em này rất phấn khởi, tham gia nhiệt tình và đã có sự tiến bộ rõ rệt trong chấp hành giờ giấc, tự giác học tập và còn tập hợp được thêm nhiều bạn cùng tham gia các phong trào do Đoàn trường phát động. Mọi vướng mắc với gia đình, bạn bè, các em đều tâm sự với các thầy, cô trong Đoàn trường. Anh Nguyễn Quang Hùng, Trưởng Ban Thanh thiếu nhi Trường học Tỉnh Đoàn cho biết: Không chỉ thu hút đoàn viên thanh niên tham gia hoạt động Đoàn, cán bộ Đoàn trường còn phải là tấm gương sáng về đạo đức, mẫu mực từ lời ăn tiếng nói, tác phong làm việc cho đến trình độ chuyên môn; quan hệ với học trò như là một người bạn lớn, vừa gần gũi, vừa đáng tin cậy; kiên trì trong giáo dục học sinh theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”; và đặc biệt là cần đẩy mạnh sự phối hợp chặt chẽ với Ban Giám hiệu nhà trường, Hội phụ huynh học sinh, Đoàn thanh niên tại địa phương”.

Đối với các trường THPT trên địa bàn tỉnh, công tác tuyên truyền được các Đoàn trường sử dụng triệt để trên hệ thống phát thanh, hệ thống bảng tin của trường; bản tin viết của giới trẻ. Công tác giáo dục truyền thống được tổ chức với nhiều hình thức thiết thực, phong phú, đa dạng như: Tổ chức mít tinh kỷ niệm; nói chuyện truyền thống, gặp gỡ nhân chứng lịch sử, du khảo về nguồn, giúp đỡ gia đình chính sách, hỗ trợ nhà tình nghĩa và phụng dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng, xem phim tư liệu “Bản hùng ca tuổi trẻ Việt Nam”, phim “Đừng đốt”, “Nhìn ra biển cả”… Đối với lứa tuổi thanh thiếu niên, Đoàn không chỉ nói suông mà nói phải đi đôi với việc làm mới tạo được niềm tin và tình cảm ở họ. Do đó, tổ chức Đoàn đã tăng cường triển khai các hoạt động có ý nghĩa giáo dục đoàn viên, thanh niên như: thăm hỏi, tặng quà các đối tượng chính sách, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng... qua đó nâng cao ý thức trách nhiệm của tuổi trẻ trước các vấn đề xã hội. Các Đoàn trường cũng đã chủ động đề xuất đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên để vừa thu hút tập hợp đoàn viên, thanh niên, vừa nâng cáo ý thức tự giác lao động của các bạn trẻ. Chỉ tính riêng trong dịp kỷ niệm “60 năm ngày truyền thống học sinh, sinh viên”, các Đoàn trường đã xây dựng được hơn 3 nghìn mô hình, công trình, phần việc thanh niên có ý nghĩa như: “Vườn cây thanh niên”, “Bến nước thanh niên”... thu hút trên 30 nghìn học sinh, sinh viên tham gia với tổng giá trị  hơn 480 triệu đồng.

Một đóng góp quan trọng nữa của tổ chức Đoàn thanh niên trong nhà trường đó là thúc đẩy phong trào thi đua giảng dạy và học tập. Để giúp cho học sinh, học tập tốt hơn, các Đoàn trường đã tổ chức các diễn đàn trao đổi phương pháp học tập tốt thông qua hình thức cho đoàn viên thanh niên viết tham luận báo cáo cách học tốt của từng môn, qua đó phổ biến cho các bạn cùng áp dụng. Đối với khối lớp 12, các Đoàn trường đã phối hợp với các tổ bộ môn tổ chức ôn tập ngoại khóa, tổ chức giáo dục hướng nghiệp cho các em cuối cấp giúp đoàn viên thanh niên lựa chọn cho mình một ngành, nghề phù hợp. Nhiều Đoàn trường đã tổ chức lớp phụ đạo miễn phí cho học sinh yếu kém vào ngày chủ nhật hằng tuần, phân công các bạn học sinh khá, giỏi kèm cặp các bạn học sinh có học lực yếu, trung bình; đoàn viên là giáo viên ngoài nhiệm vụ giảng dạy còn tích cực tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo thêm học sinh yếu, tư vấn nghề nghiệp cho học sinh, làm nòng cốt trong các câu lạc bộ trở thành chỗ dựa tin cậy cho các em. Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” đã được các Đoàn trường tổ chức thực hiện hiệu quả bằng các hoạt động cụ thể như: Tham gia cuộc thi thiết kế Blog với chủ đề “Thắp sáng ước mơ Tuổi trẻ Việt Nam” trên mạng cộng đồng www.thapsanguocmo.cyworld.vn, triển khai tổ chức thi viết báo tường cấp trường, ngày hội “Tuổi trẻ học đường - hướng tới tương lai”… Trong khuôn khổ của chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” 2010, Đoàn các trường học đã trao được 156 suất học bổng với tổng trị giá gần 80 triệu đồng cho các em học sinh.

Còn rất nhiều nữa những đóng góp của tổ chức Đoàn thanh niên trong nhà trường, phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ Tổ quốc” và “4 đồng hành với thanh niên lập thân lập nghiệp” đã được vận dụng cụ thể, phù hợp với khối trường học. Tổ chức Đoàn thanh niên đã khẳng định được vai trò nòng cốt trong hoạt động của trường THPT và góp phần quan trọng vào công tác giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ trở thành lớp người “vừa hồng, vừa chuyên”.