Diễn văn mẫu!

Lâu nay được tham dự một số hội nghị, hội thảo và rồi được nghe những bài diễn văn chào mừng, khai mạc, bế mạc na ná như nhau, tôi nghĩ rằng hay là cùng với “văn mẫu” trong nhà trường, ngoài thị trường cũng đang có “diễn văn mẫu”. Sẵn tính “tò mò”, thử  tìm trên “gu gồ” hóa ra là có thật. Sách được giới thiệu và rao bán với giá gần 300 nghìn đồng là cuốn Tuyển tập các mẫu diễn văn, bài phát biểu... do một nhà xuất bản lớn phát hành.

 

Đúng là cơ chế thị trường có khác, từ đi học, đi thi, thậm chí đến khi đi làm cán bộ nhà nước đều đã có người khác sẵn sàng  lo hộ. Thật là nhàn nhã, tiện lợi vô cùng (!) 

 

Thực tế chắc không ít trường hợp người lãnh đạo đã nghĩ  tâm trí để dành lo việc đại sự chứ ba cái diễn văn lẻ tẻ tầm chuyên viên chả bõ bận tâm. Anh chuyên viên cho rằng diễn văn đọc rồi quên, nghĩ làm gì cho mệt óc, cứ lấy “mẫu” thêm đầu thêm đuôi cho phù hợp với từng hội nghị, hội thảo rồi đưa cho sếp là xong. 

 

Nếu “chỉ đạo” theo kiểu chung chung, khen một tí, chê một tí, rồi chúc tụng, rồi cảm ơn thì chả trách cử tọa cứ lơ đễnh, làm việc riêng mặc người chủ trì cứ cao giọng chỉ đạo.

 

Nói ra điều này, hoàn toàn không có ý bài xích “mẫu”. Vấn đề là trường hợp nào thì nên mẫu hóa và sử dụng “mẫu” như thế nào cho phù hợp. Đoan chắc rằng chẳng ai thấy thú vị gì  khi đọc những lá đơn xin gia nhập một tổ chức, hay một bản kiểm điểm cuối năm của nhiều người, vì được viết theo mẫu nên cứ na ná như nhau. Dấu ấn cá nhân, cảm xúc cá nhân gần như nhạt nhòa bởi những khuôn mẫu như thế. Không biết có quá không, chứ bây giờ sẵn máy vi tính nên có những bản kiểm điểm mà người viết chỉ cần sửa ngày, tháng, năm là có thể sử dụng lâu dài. 

 

Lạm dụng “mẫu”, ngoài những tình huống “râu ông nọ cắm cằm bà kia” dở khóc dở cười đã từng xảy ra, còn có thể dẫn đến sự lười biếng trong tư duy, chai mòn về cảm xúc và là một biểu hiện của căn bệnh hình thức đang diễn ra ở nhiều nơi.

 

Thời điểm này, mọi hoạt động, công tác năm đang dần về đến đích. Rồi sẽ có nhiều hội nghị tổng kết, nhiều hoạt động phải kiểm điểm, đánh giá... Mong rằng sẽ bớt đi những “bài văn mẫu” lười biếng và nhạt nhẽo để công tác tổng kết mang lại ý nghĩa thiết thực và hiệu quả.

 

Trương Thị Hiền