Lance Armstrong – Từ biểu tượng của ý chí đến vụ án doping thế kỷ

Trong những ngày qua, thế giới thể thao rúng động trước những thông tin về việc tay đua huyền thoại người Mỹ Lance Armstrong dính doping khi còn thi đấu. Thông tin này khiến không ít người phải ngỡ ngàng khi Lance Armstrong một thời là thần tượng của hàng triệu người trên khắp thế giới.

Lance Armstrong khi đang còn thi đấu.

Tượng đài Lance Armstrong

Cuối những năm 90 của thế kỷ trước, khi các phương tiện thông tin đại chúng phát triển thì Giải Đua xe đạp Vòng quanh nước Pháp - Tour de France cũng được người hâm mộ thể thao Việt Nam biết đến nhiều hơn. Đây là giải đua xe đạp hấp dẫn nhất hành tinh và xoay quanh nó cũng chứa đựng nhiều điều thú vị. Trong đó Lance Armstrong là một phần không thể thiếu khi cuarơ này đã nỗ lực vượt qua bệnh tật hiểm nghèo để chinh phục những thành công. Lance Armstrong có tên khai sinh là Lance Edward Gunderson, sinh ngày 18-9-1971. Khởi nghiệp đua xe đạp vào năm 1990, Armstrong đã chuyển lên thi đấu chuyên nghiệp chỉ 1 năm sau đó trong màu áo đội Bưu điện Mỹ. Tháng 10-1996, Armstrong được chẩn đoán là mắc ung thư tinh hoàn với một khối u đã di căn tới não và phổi và tiên lượng bệnh ban đầu xấu. Quá trình điều trị ung thư của Armstrong bao gồm giải phẫu não và tinh hoàn, hóa trị kéo dài. Mặc dù vậy, Armstrong vẫn tiếp tục thi đấu. Đến năm 1999 đã giành được Chiếc áo vàng danh giá Tour de France lần đầu tiên và là người duy nhất trong lịch sử môn Đua xe đạp khi giữ được ngôi vị này trong 7 lần liên tục. Việc Armstrong vượt qua bệnh tật hiểm nghèo để đến với đỉnh cao của vinh quang đã từng là tấm gương sáng cho nhiều thế hệ, đặc biệt là giới trẻ Việt Nam noi theo và rất nhiều người xem anh như là biểu tượng thần kỳ của ý chí vươn lên trong cuộc sống. Không chỉ vượt qua thử thách của số phận, Armstrong còn sáng lập và là Chủ tịch của Quỹ Livestrong, một tổ chức nghiên cứu và hỗ trợ cho bệnh nhân ung thư. Hành động này khiến hình ảnh của Armstrong càng trở nên chói sáng.

Vụ án doping thế kỷ

Ngày 22-10, Liên đoàn Xe đạp Quốc tế (UCI) đưa ra phán quyết Lance Armstrong bị cấm thi đấu trọn đời cũng như tước bỏ mọi vinh quang mà cuarơ này đạt được từ năm 1998 trong đó có 7 chức vô địch Tour de France lừng lẫy vì liên quan đến doping. Vụ việc được đưa ra ánh sáng bởi đặc vụ Jeff Novitzky thuộc Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ, chuyên phụ trách điều tra việc sử dụng chất kích thích bị cấm trong thể thao chuyên nghiệp. Cơ quan chống doping Mỹ (USADA) đã tiếp nhận hồ sơ bằng chứng của Novitzky, phát động một cuộc điều tra đến cùng nhằm tìm kiếm sự thật. Cuối tháng 6-2012, USADA kết luận Armstrong sử dụng doping, cấm thi đấu. Cuối tháng 8-2012, USADA đưa ra phán quyết cấm Armstrong thi đấu trọn đời, hủy bỏ mọi thành tích kể từ năm 1998. Ngày 10-10-2012, USADA đệ trình lên ICU báo cáo dày cộp 1 nghìn trang đầy ắp chi tiết, bằng chứng về chương trình doping của Armstrong và đội Bưu điện Mỹ. Và đến ngày 22-10, UCI nhất trí với các biện pháp trừng phạt của USADA. Điều đáng nói là quá trình sử dụng doping của Armstrong đã diễn ra từ rất lâu trong một chương trình doping thực hiện bởi phòng thí nghiệm BALCO. Do được thực hiện một cách bài bản nên trong 200 lần xét nghiệm doping với Armstrong đều cho kết quả âm tính. Đây là một vụ doping được đánh giá là “chuyên nghiệp, tinh vi và thành công nhất trong lịch sử thể thao” và chỉ bị phát hiện khi nhiều đồng đội cũ của Armstrong quyết định làm chứng, cung cấp lời khai vì lo ngại sẽ bị mang tội khai man trước tòa.

Có thể nói, dấu chấm hết nghiệp thể thao của Lance Armstrong là điều sớm muộn phải xảy ra, nhưng đáng buồn hơn đây lại là chấm hết của niềm tin về một tấm gương nỗ lực tập luyện, thi đấu và ý chí vượt qua khó khăn, từng là thần tượng của biết bao người.

Năm 1999, Armstrong được ABC Wide World of Sports trao tặng danh hiệu là Vận động viên của năm. Năm 2000, Armstrong giành Giải thưởng Hoàng tử xứ Asturias cho lĩnh vực thể thao. Năm 2002, tạp chí Sports Illustrated gọi Armstrong là Nhà thể thao của năm. Armstrong cũng từng giành được danh hiệu Nam vận động viên của năm của Associated Press (Associated Press Male Athlete of the Year) cho các năm 2002 đến 2005. Armstrong nhận giải thưởng ESPY của ESPN cho Vận động viên xuất sắc nhất các năm từ 2003 đến 2006 và giành danh hiệu giải thưởng Nhân vật thể thao nước ngoài của BBC (BBC Sports Personality of the Year Overseas Personality) năm 2003. Armstrong tuyên bố giải nghệ ngày 24 tháng 7, 2005 khi Tour de France 2005 kết thúc nhưng trở lại thi đấu vào tháng 1-2009 và về thứ 3 trong giải Tour de France 2009. Năm 2012, ông giúp thành lập UCI ProTeam Team RadioShack và tham gia lần cuối với lời khẳng định giải nghệ đua xe đạp ngày 16-2-2011. 

Quốc Anh