IAEA đánh giá Iran đang hoàn thành các cam kết hạt nhân

Trong báo cáo công bố ngày 20-3, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) khẳng định Iran đang thực hiện các cam kết trong thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Tehran, ký tháng 11-2013 với Nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp và Đức).

Báo cáo nêu rõ Iran đã không sản xuất thêm urani làm giàu ở mức 20%, tiếp tục giảm kho dự trữ urani làm giàu ở mức độ trung bình và không tiến hành thêm các hoạt động ở hai cơ sở làm giàu urani Natanz và Fordo, cũng như ở lò phản ứng Arak.

Iran và Nhóm P5+1 nhóm họp về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này tại Vien (Áo)

Iran đã cho phép các thanh sát viên tiếp cận hàng ngày đối với hai cơ sở làm giàu urani (Natanz và Fordo), các phân xưởng lắp ráp máy ly tâm và sản xuất rotor ly tâm, các kho dự trữ nguyên liệu và cung cấp thông tin cho IAEA.

Cũng theo IAEA , Iran vẫn chưa xây dựng xong một nhà máy chuyển đổi khí urani mức độ thấp (LEU) theo thỏa thuận.

Tuy nhiên, các nhà ngoại giao và giới chuyên gia cho rằng hiện không cần lo ngại về cam kết của Iran liên quan đến quy mô của kho lưu giữ LEU, vì theo thỏa thuận, Iran phải hoàn thành việc giảm kho dự trữ LEU vào cuối tháng Bảy và từ nay cho đến thời điểm đó, Tehran vẫn còn đủ thời gian để xây dựng nhà máy và chuyển đổi đủ lượng LEU như cam kết.

Các chuyên gia cho biết việc xây dựng nhà máy chuyển đổi LEU của Iran sẽ được giám sát chặt chẽ theo thỏa thuận đã ký kết giữa các bên.

Theo thỏa thuận ký kết tháng 11-2013 giữa Iran với sáu cường quốc trên, Tehran phải ngừng làm giàu urani cấp độ cao và thực hiện một số biện pháp hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lại việc phương Tây nới lỏng các biện pháp cấm vận. Một trong những biện pháp đó là Iran phải giới hạn kho lưu giữ LEU của mình. Việc xây dựng nhà máy mới sẽ giúp Iran đạt được cam kết thông qua việc chuyển LEU thành hợp chất ôxít - không phù hợp để chế tạo bom urani làm giàu ở cấp độ cao.

IAEA có vai trò chủ chốt trong việc khẳng định Iran đang thực hiện nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận tháng 11-2013. Thỏa thuận này là nhằm tiến tới các cuộc đàm phán về một thỏa thuận toàn diện nhằm giải tỏa tranh cãi liên quan chương trình hạt nhân của Iran kéo dài hàng thập kỷ qua, trong đó, Iran luôn khẳng định rằng chương trình hạt nhân của nước này là vì mục đích hòa bình, nhưng phương Tây lại lo ngại rằng Tehran phát triển vũ khí hạt nhân.

Theo TTXVN