Nhật Bản sẽ giải tán Hạ viện và hoãn kế hoạch tăng thuế tiêu dùng

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 18-11 đã chính thức tuyên bố giải tán Hạ viện vào ngày 21-11 để tổ chức bầu cử sớm đồng thời khẳng định hoãn kế hoạch tăng thuế tiêu dùng lên 10% từ tháng 10-2015 sang tháng 4-2017. 

 

Theo kế hoạch, chiến dịch tranh cử bắt đầu ngày 2-12 và cuộc bầu cử chính thức diễn ra vào ngày 14-12.

 

Tại cuộc họp báo, Thủ tướng Abe khẳng định sẽ soạn thảo gói bổ sung ngân sách tài khoá 2014 để thúc đẩy tiêu dùng và không nên từ bỏ cơ hội đánh bại 15 năm giảm phát. Ông cho biết “kinh tế chưa đi vào quỹ đạo phục hồi” và sẽ không từ bỏ cam kết phục hồi sức khoẻ nền tài chính của Nhật Bản. Thủ tướng Nhật Bản khẳng định việc tăng thuế tiêu dùng vào năm 2015 có thể sẽ đe doạ khả năng kinh tế không thoát khỏi giảm phát và nó có thể tác động tiêu cực đến tiêu dùng của người dân song cũng khẳng định chắc chắn sẽ thực hiện tăng thuế tiêu dùng lần thứ hai lên 10% vào tháng 4-2017. 

 

Liên quan đến tác động của quyết định hoãn tăng thuế, Thủ tướng Abe cho biết quyết định hoãn tăng thuế của Nhật Bản được các nước trên thế giới chấp nhận đồng thời phấn đấu mục tiêu nước này sẽ đạt thặng dư ngân sách vào năm 2020. 

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe phát biểu tại lễ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Đảng Komeito, một đối tác của Đảng Dân chủ Tự do trong liên minh cầm quyền ở Tokyo, ngày 17-11. (Nguồn: Kyodo/ TTXVN)

Giới quan sát cho rằng ông Abe muốn tranh thủ thăm dò ý kiến dư luận thông qua cuộc bầu cử Hạ viện lần này liên quan đến việc lùi kế hoạch tăng thuế tiêu dùng lần thứ hai thêm 18 tháng. Các đảng đối lập đang gia tăng chỉ trích đối với chính sách “Abenomics” bao gồm nới lỏng tiền tệ mạnh mẽ, tăng chi tiêu tài chính và chiến lược tăng trưởng sau khi dữ liệu kinh tế công bố cách đây hai ngày cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản giảm trong hai quý liên tiếp.

 

Phản bác lại những chỉ trích của phe đối lập, Chánh Văn phòng Nội các Yoshihide Suga ngày 18-11 cho biết Abenomics đã đưa kinh tế vào quỹ đạo hồi phục và hàng loạt những dữ liệu tích cực đã phản ánh thành công của chính sách này. Người phát ngôn của Chính phủ Nhật Bản cho rằng Abenomics giúp tái sinh kinh tế và tăng thuế suất thêm 3% lên 8% hồi tháng 4, mang lại lợi nhuận 8.000 tỷ yên tiền thuế mới. Ông Suga lý giải kinh tế suy giảm trong quý 3-2014 một phần là do “thời tiết mùa hè xấu” nhưng về tổng thể là đang theo hướng hồi phục dần.

 

Trước khi phát biểu tại cuộc họp báo tối, ông Abe đã nghe Quốc vụ khanh phụ trách chính sách kinh tế và tài chính Akira Amari báo cáo kết quả thu nhận ý kiến từ 45 chuyên gia thảo luận trong hai tuần qua về việc có tăng thuế tiêu dùng lên 10% theo như kế hoạch hay không. Ông Abe cũng tham dự cuộc họp Hội đồng Chính sách kinh tế và Tài chính trước khi chính thức đưa ra quyết định hoãn tăng thuế tiêu dùng và giải tán Hạ viện.

 

Theo một đạo luật được Hạ viện Nhật Bản thông qua năm 2012, thuế tiêu dùng sẽ tăng từ 5% lên 8% từ ngày 1-4-2014, sau đó tăng lên 10% vào tháng 10-2015. Giới phân tích nhận định Thủ tướng Abe kêu gọi bầu cử trước thời hạn sau khi công bố hoãn thực hiện tăng thuế tiêu dùng nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của cử tri đối với các cải cách kinh tế của ông. Ông Abe cũng dự định chỉ thị Chính phủ soạn thảo một kế hoạch ngân sách bổ sung, trị giá khoảng 3.000 tỷ yên (hơn 25 tỷ USD) cho tài khóa hiện tại (kết thúc vào tháng 3-2015) nhằm thúc đẩy nền kinh tế. Một gói kích thích kinh tế đang được nội các thảo luận, theo đó phát các thẻ mua hàng cho người có thu nhập thấp và người mua nhà ở tiết kiệm năng lượng; đồng thời giảm tác động tiêu cực của việc đồng yên mất giá so với các ngoại tệ lớn đối với các nhà nhập khẩu của Nhật Bản.

 

Trước đó, vào ngày 17-11, Chính phủ Nhật Bản đã công bố dữ liệu cho thấy kinh tế Nhật Bản giảm thực tế 1,6% trong ba tháng tính đến tháng 9-2014, trái so với dự báo tăng trưởng trung bình của thị trường khoảng 2%. Theo số liệu của Văn phòng Nội các Nhật Bản, tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý 3-2014 giảm 0,4% so với quý trước và tiếp tục đà sụt giảm so với mức 7,3% trong quý 2-2014. Trong quý 3, chi cho tiêu dùng, phần lớn nhất chiếm tới 60% GDP của Nhật Bản, tăng 0,4%, sau khi giảm 5% trong ba tháng trước đó. Chi đầu tư của các doanh nghiệp mà Nội các Abe coi là chìa khóa vực dậy nền kinh tế lớn thứ ba thế giới này giảm 0,2% so với quý trước trong khi đầu tư nhà ở rớt 6,7%. Xuất khẩu tăng 1,3% và nhập khẩu tăng 0,8%.

 

H.T ( tổng hợp)