Tình hình chiến sự tại khu vực miền Nam Yemen vẫn rất căng thẳng

Tình hình chiến sự tại khu vực miền Nam Yemen, đặc biệt là thành phố cảng Aden, tiếp tục diễn ra ác liệt với các đợt không kích phiến quân Houthi của liên quân các nước Arab vùng vịnh do Saudi Arabia đứng đầu và xung đột giữa các phe phái đối địch ở Yemen. 

 

Theo các nguồn tin y tế và quân sự, thành phố Aden đã chứng kiến giao tranh ác liệt nhất với khoảng 30 người thiệt mạng trong các cuộc xung đột giữa lực lượng chính phủ Yemen và phiến quân Houthi trong đêm 13-4. Trong khi đó, máy bay chiến đấu của liên quân Arab vùng Vịnh vẫn tiếp tục không kích các vị trí phiến quân Houthi tại đây. Cùng ngày, các tay súng bộ lạc đã giành quyền kiểm soát một số căn cứ quân sự gần cảng Balhaf ở tỉnh Shabwa thuộc miền Nam sau khi binh sĩ của 2 lữ đoàn quân chính phủ rút khỏi vị trí đồn trú. Ngoài việc giành kiểm soát các căn cứ quân sự có vị trí chiến lược này, các tay súng bộ lạc cũng thu giữ một số vũ khí hạng nặng bị bỏ lại. 

 

Phiến quân Houthi tại thủ đô Sanaa (Ảnh AP)

Giới chức Yemen cho biết 2 lữ đoàn nói trên được triển khai để bảo vệ cảng Balhaf và cơ sở hạ tầng liên quan, bao gồm các đường ống dẫn khí đốt nối với tỉnh Marib ở phía Đông thủ đô Sanaa. Hiện vẫn còn một nhóm khoảng 400 binh sĩ đóng quân bên trong khu cảng Balhaf. Tại thị trấn Daleh ở phía Bắc, ngày 13-4, một quả đạn cối rơi trúng nhà dân đã cướp đi sinh mạng của 3 trẻ nhỏ, trong khi khoảng 40 tay súng Houthi và 3 binh sĩ trung thành với Tổng thống Ab-drabbu Mansur Hadi đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh từ ngày 12-4.

 

Cũng trong ngày 13-4, ít nhất 15 tay súng Houthi thiệt mạng và 10 người, trong đó có 5 dân thường bị thương khi một quả bom phát nổ tại tỉnh Lahj, miền Nam Yemen. Các nguồn tin chính phủ cho biết các phần tử khủng bố tình nghi thuộc mạng lưới al-Qaeda đã đặt thiết bị nổ trên một xe đạp và kích hoạt bom tại một địa điểm quân sự do lực lượng thân Houthi kiểm soát ở thành phố Houta vào tối cùng ngày. Trên mạng xã hội Twitter, nhánh al-Qaeda tại Bán đảo Arab (AQAP) đã thừa nhận thực hiện vụ tấn công này.

 

Do chiến sự tiếp tục diễn ra ác liệt, hoạt động cứu trợ nhân đạo tại nhiều khu vực ở Yemen gặp nhiều khó khăn. Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-moon ngày 12-4 cảnh báo một cuộc khủng hoảng nhân đạo đang diễn ra tại Yemen với số thương vong dân thường ngày một tăng trong khi cơ sở hạ tầng bị phá hủy nghiêm trọng.

 

Người phát ngôn chiến dịch quân sự của Saudi Arabia, chuẩn tướng Ahmed al-Assiri cáo buộc lực lượng Houthi đã gây ra cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Yemen. Theo quan chức này, lực lượng Houthi sử dụng trường học, bệnh viện và sân vận động để cất trữ vũ khí và trang thiết bị, cản trở hoạt động của các đội cứu trợ nhân đạo. Nhằm hỗ trợ sơ tán dân thường và công dân nước ngoài tại các vùng chiến sự Yemen, ngày 13-4, Tổ chức Di trú Quốc tế (IOM) thông báo đã triển khai chuyến bay đầu tiên tới thủ đô Sanaa của Yemen, sơ tán được khoảng 140 người ra khỏi Sanaa và sẽ mở đường cho việc tiếp tục sơ tán hơn 16.000 công dân nước ngoài đang bị mắc kẹt tại Yemen. Theo hãng thông tấn TASS, một máy bay của Nga đã sơ tán khoảng 140 người là công dân Nga, Ukraine, Azerbaijan, Belarus, Somalia và một số nước khác khỏi Yemen. Các máy bay của Nga đã sơ tán khoảng 600 người khỏi Yemen trong những ngày qua, phần lớn trong đó là phụ nữ và trẻ em.

 

Chiến sự diễn ra ác liệt, cộng với hoạt động cứu trợ nhân đạo gặp nhiều khó khăn khiến người dân Aden phải đứng trước bờ vực thảm họa do thiếu lương thực, nước uống, thuốc và nhiên liệu trầm trọng. Một người dân cho biết: “Chúng tôi xếp hàng ở đây để chờ được mua bánh mì. Điện thì đã bị cắt. Nước thì không có để sử dụng. Chẳng có gì cả. Chúng tôi kêu gọi chính phủ tìm ra một giải pháp để hỗ trợ chúng tôi”. Theo ước tính có hơn 10 triệu người dân Yemen đang cần trợ giúp và hơn một nửa số trẻ em trong nước bị suy dinh dưỡng kinh niên do thiếu ăn và không được chăm sóc y tế.  

 

Không kích tại Yemen (ảnh: Omanobserver)

Những diễn biến tại Yemen đã khiến cộng đồng quốc tế không khỏi quan ngại. Cộng đồng thế giới đã kêu gọi các phe phái ở Yemen cần tiến hành đối thoại để chấm dứt khủng hoảng, tiến tới một thỏa thuận về việc thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc tại Yemen. Theo kế hoạch, Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc sẽ bỏ phiếu thông qua dự thảo nghị quyết về Yemen. Trong đó áp đặt lệnh cấm vận vũ khí đối với nhóm phiến quân Houthi và các đồng minh, đồng thời kêu gọi các lực lượng đối lập tại Yemen giải quyết bất đồng thông qua đàm phán, hỗ trợ sứ mệnh hòa giải của Liên hiệp quốc nhằm nhanh chóng chấm dứt sự thù địch tại nước này.

 

Ngày 14-4, Iran đã đề xuất một kế hoạch hòa bình 4 điểm cho Yemen, đồng thời kêu gọi chấm dứt các cuộc không kích của liên minh quân sự do Saudi Arabia đứng đầu nhằm vào lực lượng phiến quân Hồi giáo dòng Shiite Houthi.

 

Phát biểu với báo giới khi đang ở thăm Madrid ở Tây Ban Nha, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cho biết kế hoạch trên bao gồm việc ngừng bắn, viện trợ nhân đạo, đối thoại nội bộ giữa các phe phái ở Yemen và thành lập một chính phủ mở rộng nhằm chấm dứt xung đột. Ngoại trưởng Iran nêu rõ "vấn đề này cần để người Yemen giải quyết. Iran và Saudi Arabia cần đàm phán song không thể đàm phán để quyết định tương lai của Yemen". Ông nhấn mạnh cần phải chấm dứt tất cả các chiến dịch trên bộ và trên không tại Yemen.

 

H.T (tổng hợp từ TTXVN, VOV)