Iran và Saudi Arabia cáo buộc lẫn nhau hủy hoại an ninh khu vực

Ngày 10-1, Ngoại trưởng Saudi Arabia, Adel al-Jubeir, đã cáo buộc Iran can thiệp vào công việc nội bộ của các nước Arab và phá hoại an ninh khu vực. 

 

Lời cáo buộc này được đưa ra tại cuộc họp khẩn của Liên đoàn Arab (AL) ở thủ đô Cairo của Ai Cập nhằm thảo luận về căng thẳng gia tăng gần đây giữa Saudi Arabia và Iran.

 

Cuộc khủng hoảng giữa hai quốc gia xuất khẩu dầu mỏ quan trọng này nổ ra sau khi Riyadh hành quyết giáo sỹ dòng Shiite Nimr al-Nimr, dẫn tới bùng phát các cuộc biểu tình phản đối Saudi Arabia tại các nước có người Hồi giáo Shiite chiếm đa số. Tại Iran đã xảy ra một loạt vụ tấn công đốt phá nhằm vào Đại sứ quán và Lãnh sự quán Saudi Arabia. Phản ứng trước các vụ tấn công này, Riyadh tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Tehran. 

 

Người biểu tình tại Baghdad, Iraq ngày 3-1 phản đối vụ hành quyết giáo sĩ Nimr. (Nguồn: AFP/TTXVN)

 

Phát biểu tại cuộc họp, Ngoại trưởng al-Jubeir nói rằng những vụ tấn công này rõ ràng phản ánh cách tiếp cận mà chính sách của Iran áp dụng đối với khu vực Arab, cụ thể là can thiệp vào công việc nội bộ của các nước trong khu vực cũng như kích động xung đột giáo phái, làm suy yếu an ninh và ổn định. Ông Adel al-Jubeir cũng tuyên bố Saudi Arabia có thể tiến hành thêm nhiều biện pháp nhằm đối phó với Iran: “Chúng tôi đang xem xét tiến hành thêm các biện pháp đối phó với Iran nếu nước này tiếp tục theo đuổi chính sách hiện nay của mình”. Ngoại trưởng Saudi Arbia Jubeir cho biết, sẽ đề nghị Tổ chức Hợp tác Hồi giáo- mà Iran cũng là một thành viên - tiến hành một cuộc họp bất thường để bàn về hành động đốt phá Đại sứ quán nước này tại Iran.

 

Tổng Thư ký AL Nabil al-Arabi cáo buộc Tehran có “những hành vi khiêu khích”. Tại cuộc họp, các ngoại trưởng Arab kêu gọi thống nhất một lập trường chung cứng rắn và rõ ràng, theo đó yêu cầu Iran chấm dứt mọi hình thức can thiệp vào công việc nội bộ của các nước Arab.

 

Ngày 9-1, Hội đồng Nợp tác Vùng Vịnh (GCC) cũng tổ chức họp bất thường tập trung vào mối căng thẳng ngoại giao giữa Saudi Arabia và Iran trong những tuần qua, trong đó, các Bộ trưởng Vùng Vịnh tỏ rõ ủng hộ Saudi Arabia, lên án vụ tấn công của người biểu tình Iran vào Đại sứ quán Saudi Arabia ở Tehran. Tổng Thư ký Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh Rashid Al-Zayani tuyên bố Iran phải chịu trách nhiệm trước các hành động gây hấn của mình: “Hội đồng Bộ trưởng Hội đồng hợp tác Vùng Vịnh yêu cầu cộng đồng thế giới có những biện pháp cần thiết để buộc Iran hành động theo đúng lời nói của mình trong việc tôn trọng các nguyên tắc nước láng giềng hữu hảo, chấm dứt các hành động làm mất ổn định khu vực, chấm dứt việc hỗ trợ khủng bố. Bên cạnh đó, chấm dứt can thiệp vào vấn đề nội bộ của các nước thành viên Hội đồng hợp tác Vùng Vịnh và các nước trong khu vực”.

 

Trong khi đó, Iran khẳng định, Saudi Arabia mới là nước có lỗi trong cuộc khủng hoảng ngoại giao này. Trong bức thư gửi Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Ban ki-moon, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã lên tiếng phản đối “hành vi khiêu khích của Saudi Arabia” nhằm vào Iran. Ngày 9-1, ông Mohammad Javad Zarif đã ra tuyên bố buộc tội Riyadh lợi dụng cuộc tranh cãi với Tehran để "tác động tiêu cực" tới cuộc hòa đàm về Syria. Tuy nhiên, ông Zarif khẳng định Iran sẽ không để điều đó xảy ra.  

 

Hai người Iran chụp hình bên tấm bảng lớn có hình Giáo sĩ al- Nimr. Ảnh AP

 

Tuyên bố này được đưa ra đúng vào dịp Đặc phái viên Liên hiệp quốc về vấn đề Syria Staffan de Mistura có chuyến thăm tới Tehran, một tuần sau khi Saudi Arabia tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran. 

 

Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc đang thúc đẩy một kế hoạch kéo dài 18 tháng nhằm chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài gần 5 năm qua tại Syria cũng như các cuộc đàm phán gần đây được tổ chức nhằm thúc đẩy tiến trình hòa bình tại quốc gia Trung Đông này. Đặc phái viên Liên hiệp quốc về Syria Staffan de Mistura khẳng định vòng đàm phán hòa bình mới về Syria sẽ diễn ra vào ngày 25-1 tới tại Geneva (Thụy Sĩ). 

 

Ngoại trưởng Saudi Arabia Adel al-Jubeir cũng đã tái khẳng định căng thẳng hiện nay với Iran sẽ không ảnh hưởng tới vai trò của Saudi Arabia trong giải quyết khủng hoảng Syria. Theo đó, phái đoàn Saudi Arabia sẽ tham dự cuộc hòa đàm về Syria sắp diễn ra tại Geneva, Thụy Sĩ. “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các nước tại Geneva để tìm một giải pháp cho khủng hoảng Syria, dựa trên các nguyên tắc đã đạt được tại Hội nghị Geneva 1. Với Iran, chúng tôi chào mừng Iran như một quốc gia hòa bình, không can dự vào tình hình các nước trong khu vực”, ông Jubeir nói.

 

Hải Hà (Tổng hợp từ VOV, TTXVN)