Ukraine chính thức "cấm cửa" các mặt hàng lương thực nhập từ Nga

Ngày 10-1, lệnh cấm nhập khẩu các mặt hàng lương thực, thực phẩm của Nga vào Ukraine chính thức có hiệu lực và kéo dài tới ngày 5-8-2016 hoặc sau khi Nga hủy bỏ lệnh cấm tương tự.

Chính phủ Ukraine đã công bố danh sách gồm 43 mặt hàng, trong đó có các loại bánh mì, bánh kẹo, thịt, cá, cà phê, chè, thực phẩm dành cho trẻ em, thuốc lá, bia, rượu vodka...

Trước đó, ngày 30-12-2015, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã ký ban hành đạo luật về hoạt động kinh tế đối ngoại cho chính phủ quyền áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Nga nhằm trả đũa đạo luật của Moskva về việc tạm ngừng Hiệp định về thương mại tự do với Ukraine. Từ ngày 2-1 vừa qua, Chính phủ Ukraine đã tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Liên bang Nga và biện pháp này sẽ có hiệu lực trong thời gian một năm.

Đạo luật của Nga tạm ngừng quy chế ưu đãi thương mại đối với Ukraine nhằm ngăn chặn những nguy cơ đối với an ninh kinh tế của Nga sau khi phần kinh tế-thương mại trong thỏa thuận liên kết giữa Ukraine và Liên minh châu Âu (EU) có hiệu lực từ ngày 1-1-2016. Từ ngày đầu tiên của năm mới 2016, Nga đã cấm nhập khẩu các mặt hàng nông nghiệp và nguyên liệu của Ukraine theo đạo luật trên.

Theo giới chức Nga, Ukraine đã từ bỏ việc phát triển hợp tác kinh tế thương mại trong khuôn khổ Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) và chọn con đường liên kết toàn diện với EU. Nga cho rằng Hiệp định liên kết Ukraine-EU sẽ gây thiệt hại đáng kể cho nền kinh tế Nga. Các cam kết của Ukraine về liên kết với EU trái ngược với các điều khoản của Hiệp định thương mại tự do với Nga.

Trong một diễn biến liên quan trước đó, ngày 9-1, Nga đã phong tỏa hoạt động trung chuyển hàng hóa của Ukraine sang các nước khác sau khi hai nước láng giềng này áp đặt các lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm lẫn nhau.

Xe chở hàng hóa của Ukraine xếp thành hàng dài để chờ được phía Nga cho thông quan. Ảnh: AFP

AFP dẫn lời người phát ngôn Bộ Cơ sở Hạ tầng Ukraine Kristina Nikolayeva ngày 9-1 cho biết: “Việc vận chuyển hàng hóa của Ukraine qua Nga vẫn chưa được thông” và Nga đã ngăn chặn việc này từ đầu năm nay. Theo Bộ Cơ sở Hạ tầng Ukraine, kể từ ngày 1-1, theo quy định mới của Nga, hàng hóa của Ukraine đến Trung Á hoặc Trung Quốc chỉ có thể vào Nga qua Belarus. Ngoài ra, các thùng hàng phải được niêm phong cẩn thận để tránh việc bị mở lén lút tại Nga.

Ngoài ra, giới chức Ukraine cũng tố cáo Nga tìm cách ngăn chặn Ukraine thiết lập khu vực mậu dịch tự do với hàng loạt các nước thuộc Liên Xô cũ. Bà Nikolayeva tố cáo, Nga công bố quy định mới về việc vận chuyển hàng hóa của Ukraine nhưng lại không hề giải thích về việc quy định này được thực thi như thế nào. “Họ đưa ra những quy định nói trên nhưng không hề nêu rõ cơ chế thực thi những quy định đó ví dụ như hàng phải được niêm phong như thế nào, kiểm soát ra sao và Nga không cho phép xe tải chở hàng của Ukraine đi qua biên giới nước này” bà Nikolayeva nói.

Cũng theo bà Nikolayeva: “Tại thời điểm này, chúng tôi khuyến cáo những nhà cung cấp thực phẩm của mình không đưa hàng qua Nga”. Đại diện thương mại Ukraine Natalia Mykolska cũng lên tiếng phàn nàn rằng, những quy định mới của Nga đã khiến việc làm ăn của Ukraine với các nước đối tác như Kazakhstan, Turkmenistan, Kyrgyzstan, Azerbaijan và Mông Cổ bị đình trệ.

Trước đó, ngày 6-1, Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk đã thảo luận vấn đề này với người đồng cấp Kazakhstan Karim Massimov. Ông Yatsenyuk cho biết, ông sẽ tố cáo “hành vi phi pháp của Nga ngăn chặn việc vận chuyển hàng hóa Ukraine” lên Tổ chức Thương mại Thế giới và yêu cầu tổ chức này có “những phản ứng thích đáng”. Trong thời gian đó, Ukraine sẽ tìm tuyến đường vận chuyển hàng hóa khác thay cho tuyến đường buộc phải qua Nga. Theo đó, Ukraine dự định sử dụng tàu thủy để chở hàng hóa sang Trung Quốc qua Biển Đen và qua các nước Gruzia, Azerbaijan và Kazakhstan.

An Nhiên (Theo VOV, TTXVN)