PCA sẽ ra phán quyết về vụ kiện Biển Đông vào ngày 12-7

Ngày 12-7 tới, Tòa án Trọng tài Thường trực Liên hiệp quốc (PCA) ở La Hay (Hà Lan) sẽ ra phán quyết vụ Philippines kiện Trung Quốc liên quan đến các tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông.

Trong một tuyên bố, PCA nêu rõ đã thông báo cho các bên rằng tòa sẽ ra phán quyết vào khoảng 11 giờ giờ địa phương (tức 16 giờ giờ Hà Nội) vào ngày 12-7.

Ngày 24-11-2015, PCA đã bắt đầu phiên điều trần về vụ Philippines kiện Trung Quốc liên quan đến các quần đảo tranh chấp trên Biển Đông. Đây là phiên điều trần kín, song Australia, Indonesia, Nhật Bản, Malaysia, Sinhgapore, Thái Lan và Việt Nam được phép tham dự với tư cách là các nước quan sát viên.

Trước đó, PCA cho biết qua xem xét đơn kiện của Philippines, tòa án đã bác bỏ luận cứ của Trung Quốc cho rằng vụ tranh chấp trên thực tế không thuộc quyền tài phán của PCA. Theo PCA, vụ kiện phản ánh "tranh chấp giữa hai nước liên quan tới việc diễn giải và áp dụng Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển (UNCLOS)", và vấn đề này thuộc thẩm quyền của PCA.

Trong khi đó, ngày 29-6, Bộ trưởng Quốc phòng được đề cử của Philippines, ông Delfin Lorenzana, cho biết nước này sẽ dành ngân sách quốc phòng vào việc bảo đảm an ninh trong nước hơn là mua máy bay chiến đấu để bảo vệ lãnh hải tại Biển Đông vì Philipines không muốn gây ra chiến tranh với nước nào. Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters, Bộ trưởng Lorenzana cho biết quân đội sẽ được đầu tư thêm các tàu tốc độ cao và trực thăng để xua đuổi nhóm phiến quân có căn cứ tại đảo Jolo hơn là đổ tiền vào an ninh biển giữa lúc căng thẳng và hoạt động quân sự hóa gia tăng tại Biển Đông.

Hình ảnh vệ tinh tố cáo Trung Quốc cải tạo phi pháp một bãi đá thành đảo nhân tạo ở Biển Đông. (Ảnh: AP)

Cùng ngày, Reuters đưa tin Mỹ đã tái khẳng định lời kêu gọi của nước này về một giải pháp hòa bình cho vấn đề tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông. Tuyên bố này được đưa ra sau khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) của Liên hiệp quốc thông báo thời điểm ra phán quyết vụ Philippines kiện Trung Quốc liên quan đến các tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông. Khi được hỏi về thông báo của PCA sẽ đưa ra phán quyết vào ngày 12-7 tới, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Anna Richey-Allen nói: "Phù hợp với chính sách lâu dài của chúng tôi, Mỹ ủng hộ giải pháp hòa bình cho vấn đề tranh chấp ở Biển Đông, bao gồm việc sử dụng những cơ chế quốc tế hợp pháp như PCA".

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã ra thông báo cho rằng PCA không có thẩm quyền trong vụ xét xử tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông giữa nước này và Philippines, đồng thời cho rằng quyết định đơn phương đệ đơn kiện của Manila trong vụ việc này đi ngược lại với luật pháp quốc tế. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết thêm rằng nước này sẽ không chấp nhận bất kỳ cách giải quyết tranh chấp bị ép buộc nào.

Ngày 1-7 trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước việc Tòa Trọng tài vụ Philippines kiện Trung Quốc sẽ ra phán quyết cuối cùng vào ngày 12-7, người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình nêu rõ: “Việt Nam đã được thông báo về việc Tòa Trọng tài sẽ ra phán quyết cuối cùng vào ngày 12-7-2016. Là quốc gia trực tiếp liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông và là quốc gia thành viên Công ước của Liên hiệp quốc về Luật Biển năm 1982, Việt Nam luôn theo dõi sát diễn biến vụ kiện và mong muốn Tòa Trọng tài sẽ đưa ra phán quyết công bằng và khách quan, tạo cơ sở cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông. Một lần nữa, Việt Nam khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam là ủng hộ việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, ủng hộ việc tuân thủ và thực thi đầy đủ tất cả các quy định và thủ tục của Công ước của Liên hiệp quốc về Luật Biển năm 1982”.

Hồng Hà (Theo VOV, TTXVN)