Chiến sự Syria vẫn nóng bỏng

“Vừa đàm phán để hạ nhiệt tình hình chiến sự, vừa tấn công, lẫn cảnh báo tấn công”, cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ - hai nước hậu thuẫn hai bên đối địch tại Syria, đều đang sử dụng chính sách “mềm mỏng, đan xen cứng rắn” để đạt được mục tiêu cuối cùng của mình trên thực địa.

Hiện chiến sự tại khu vực Tây Bắc Syria vẫn hết sức căng thẳng, khó lường. Lực lượng Chính phủ Syria, với sự hậu thuẫn của Nga, tiến hành chiến dịch tấn công phiến quân tại Idlib và một số khu vực thuộc tỉnh Aleppo, những thành lũy cuối cùng của phiến quân ở Syria. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ (ủng hộ một số nhóm phiến quân tại Syria) đã triển khai lượng lớn binh sĩ và khí tài tới Idlib và Aleppo những tuần gần đây.

Lực lượng nổi dậy tại Syria, tự xưng là “Quân đội quốc gia” - được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn hôm 25-2 đã chiếm được thị trấn Nairab, phía tây bắc của tỉnh Idlib, từ tay lực lượng Chính phủ Syria, sau nhiều ngày phản công, đáp trả. Theo người phát ngôn lực lượng nổi dậy Yusef Hamoud, việc giành được thị trấn chiến lược cửa ngõ Idlib này đã có sự hỗ trợ lớn từ Thổ Nhĩ Kỳ, thông qua các vụ pháo kích. Mục tiêu tiếp theo của lực lượng phiến quân này chính là thị trấn chiến lược Saraqeb, nơi có đường cao tốc chính bắc - nam của Syria, nối thủ đô Damascus và tỉnh Aleppo - mà quân đội Chính phủ Syria vừa mới giải phóng được.

Binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ được triển khai tại làng Qaminas, cách thành phố Idlib của Syria 6 km về phía đông nam.

Tuy nhiên, tại các mặt trận khác trên địa bàn tỉnh Idlib, diễn biến chiến sự lại xảy ra theo chiều ngược lại, quân đội Chính phủ Syria liên tiếp giành được các thắng lợi. Ngày 25-2, quân Chính phủ Syria đã giành lại được thị trấn Kafr Nabl và nhiều khu vực lân cận thị trấn Nai-ráp mà lực lượng phiến quân mới chiếm được.

Hiện chiến trường tại tỉnh Idlib, Tây Bắc Syria đang diễn biến hết sức căng thẳng, với tần suất giao tranh ác liệt giữa các bên ở Syria. Để hỗ trợ lực lượng phiến quân Syria, suốt tháng nay, Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai thêm hàng nghìn quân và khí tài quân sự tới tỉnh này; trong khi Nga lại tăng cường các đợt không kích yểm trợ cho quân Chính phủ Syria tấn công. Một số nguồn tin khu vực còn cho biết, những ngày trước các máy bay chiến đấu của Nga còn không kích trực tiếp vào một đoàn xe quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ đang tập kết, cho thấy sức “nóng” của tình hình chiến sự.

Dù giới chức Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành nhiều cuộc đối thoại, cả qua điện đàm lẫn các chuyến thăm trực tiếp lẫn nhau, song đến nay vẫn chưa thể hạ nhiệt căng thẳng cho chiến trường Idlib – mặt trận cuối cùng của cuộc chiến vốn đã kéo dài 9 năm tại Syria.

Hiện Thổ Nhĩ Kỳ muốn Nga gây áp lực lên Chính phủ Syria ngừng các chiến dịch quân sự tại Idlib mà Ankara cáo buộc là hành vi vi phạm Thỏa thuận ngừng bắn mà Nga – Thổ Nhĩ Kỳ đạt được năm 2018. Tuy nhiên, Moskva  cũng cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ chưa thực hiện các cam kết của nước này theo như thỏa thuận, như chưa tích cực chống khủng bố, chưa đối thoại với Chính phủ Syria.

Ngày 26-2, phát biểu trước các nghị sĩ đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan khẳng định nước này quyết không lùi bước tại tỉnh Idlib của Syria. Ông Erdogan tuyên bố, Thổ Nhĩ Kỳ quyết tâm đẩy lùi lực lượng Chính phủ Syria ra khỏi các trạm quan sát ở khu vực Idlib. Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 25-2 đã bác bỏ những lời kêu gọi chấm dứt chiến dịch của lực lượng Chính phủ Syria chống phiến quân ở tỉnh Idlib. Phát biểu tại Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc ở Geneva, ông Lavrov nhấn mạnh việc chấm dứt chiến dịch nói trên "là đầu hàng khủng bố, thậm chí là thưởng cho những hoạt động của các phần tử khủng bố".

Đoàn xe quân sự Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào khu vực phía Đông thành phố Idlib, Syria ngày 20-2-2020.

Cũng trong ngày 25-2, Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC) kêu gọi các bên xung đột tại Idlib tạo điều kiện để người dân di chuyển tới nơi an toàn để tránh các cuộc tấn công, nhấn mạnh các bệnh viện, khu chợ và trường học được pháp luật bảo vệ. Người phát ngôn Ủy ban này, bà Ruth Hethithton cho biết: “Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan cho phép dân thường di chuyển đến nơi an toàn trong khu vực họ kiểm soát hoặc bên kia chiến tuyến. Hãy bảo vệ họ. Nếu người dân phải sơ tán vì lý do an toàn, tất cả các biện pháp có thể phải được thực hiện để đảm bảo rằng các thành viên trong một gia đình không bị tách rời và tại nơi sơ tán, mọi điều kiện sống của họ phải được đảm bảo”.

Trước đó, vào ngày 21-2, Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Antonio Guterres đã kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức tại tỉnh Idlib của Syria nhằm tránh để tình hình leo thang đến mức không thể kiểm soát. Ông cũng đồng thời hối thúc quyên góp thêm khoảng 500 triệu USD để giúp đỡ hàng trăm nghìn người dân Syria phải rời bỏ nhà cửa do tình hình bạo lực.

Trong thông báo, Tổng Thư ký Guterres cho biết Liên hiệp quốc ước tính có khoảng 2,8 triệu người tại vùng Tây Bắc của Syria đang cần sự hỗ trợ nhân đạo. Con số này đã bao gồm gần 90.000 người, chủ yếu là phụ nữ và trẻ nhỏ, những người đã phải rời bỏ nhà cửa để đi lánh nạn trong cuộc tấn công mới đây nhất tại Syria.

Lời kêu gọi ngừng bắn của Tổng Thư ký Guterres được đưa ra không lâu sau khi Liên hiệp quốc thông báo đã tiến hành đợt hành đợt viện trợ nhân đạo quy mô lớn tại Tây Bắc Syria. Theo thông báo, khoảng 1.227 xe tải chở hàng viện trợ đi qua ngả Thổ Nhĩ Kỳ đến Tây Bắc Syria trong tháng 1-2020, nhiều hơn so với con số 928 xe tháng 12-2019. Đây là đợt viện trợ quy mô lớn nhất của Liên hiệp quốc chuyển qua khu vực biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Syria kể từ khi bắt đầu hoạt động này năm 2014.

Hồng Hà (Theo VOV, TTXVN)