Trạm Y tế xã Ea Phê (Krông Pak): Điển hình trong hoạt động y dược học cổ truyền

Xây dựng vườn thuốc nam, tổ chức khám, điều trị bằng phương pháp y học cổ truyền, vận động người dân trồng cây thuốc nam theo phương châm “Thuốc tại vườn, thầy tại nhà”… là những hoạt động nổi bật của Trạm y tế (TYT) xã Ea Phê (Krông Pak) trong công tác y dược học cổ truyền (YDHCT).

Từ năm 1999, TYT xã Ea Phê đã xây dựng phòng chẩn trị Đông y với đầy đủ các loại thuốc Đông y, trang thiết bị thiết yếu như đèn hồng ngoại, máy điện châm, máy hấp dụng cụ… Trạm cũng xây dựng vườn thuốc nam mẫu làm cơ sở để giới thiệu cho nhân dân trồng và sử dụng đồng thời làm nguồn thuốc giống để nhân rộng mô hình này tại các thôn, buôn. Đặc biệt, từ năm 2002,  với sự hỗ trợ đầu tư của Dự án y tế Hà Lan – Việt Nam, công tác YDHCT có những bước phát triển đáng kể, nhất là phong trào làm vườn thuốc nam và xây dựng đội ngũ cộng tác viên YDHCT.

Vườn thuốc nam của trạm lúc nào cũng xanh tươi. (Ảnh: Bảo Châu)

Các cán bộ TYT xã Ea Phê đã chịu khó sưu tầm thêm những loại thuốc đặc thù của địa phương không chỉ hợp với thổ nhưỡng mà còn là bài thuốc quen thuộc, hữu hiệu của dân bản địa như gừng gió (riềng dại), đậu săng, cây núc nác, dúi, từ bi… để trồng trong vườn thuốc nam. Đặc biệt, từ nguồn kinh phí do người dân đóng góp, Trạm còn đầu tư xây dựng hệ thống máy bơm nước, béc phun tự động  luôn bảo đảm đủ lượng nước cho vườn thuốc trong mùa khô kéo dài. Nhờ vậy, vườn thuốc nam của trạm hiện có hơn 70 loại cây thuốc khác nhau (theo Chuẩn quốc gia y tế xã về YDHCT, vườn thuốc nam phải có từ 40 loại trở lên trong danh mục 60 loại thuốc của Bộ Y tế quy định). Mô hình vườn thuốc nam còn được nhân rộng ra nhiều thôn, buôn; hiện nay, xã Ea Phê đã xây dựng được 6 vườn thuốc nam nhỏ, hình thành nên phong trào “tủ thuốc xanh” để giới thiệu cho nhân dân trồng và sử dụng, không chỉ hướng người dân đến việc tự sử dụng các loại cây cỏ thiên nhiên để chữa bệnh mà đây cũng là nguồn thuốc bổ sung cho Phòng chẩn trị Đông y của TYT xã.  Bên cạnh đó, TYT xã Ea Phê còn thực hiện trao đổi các bài thuốc hay với các trạm y tế trong huyện, tạo ra nguồn thuốc Đông y phong phú về chủng loại, điều trị được nhiều loại bệnh cho người dân. Ý thức về việc chữa bệnh không dùng thuốc tây y của người dân ngày càng được nâng cao.

Từ năm 2005, TYT xã Ea Phê đã được công nhận đạt danh hiệu TYT chuẩn quốc gia đầu tiên của tỉnh giai đoạn 2001-2010 và được công nhận là xã tiên tiến về YDHCT. Đây là sự nỗ lực không nhỏ của cán bộ y tế trạm bởi TYT xã Ea Phê hiện vẫn chưa có biên chế hoạt động mảng YDHCT mà phải thực hiện hợp đồng với lương y. Tuy vậy, hiện nay phòng chẩn trị Đông y của trạm hoạt động ngày càng có hiệu quả, số lượng bệnh nhân đến khám và điều trị bằng phương pháp YDHCT hiện chiếm tỷ lệ 30% trong tổng số lượt khám chữa bệnh chung tại trạm.