Phòng ngừa đột qụy trong mùa lạnh cho người cao tuổi

Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não, nguyên nhân đứng hàng thứ ba gây ra tử vong sau bệnh tim mạch và ung thư. Đột quỵ là hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột do nghẽn hoặc vỡ một nhánh động mạch não, hậu quả là tế bào não bị chết do thiếu ôxy. Có hai hình thái đột quỵ là do thiếu máu não cục bộ và do xuất huyết não. Do máu không lên não làm tổn thương các tế bào thần kinh và chức năng hoạt động của cơ quan này có thể bị ngưng trong thời gian dài.

Nguyên nhân, do người cao tuổi vẫn giữ thói quen dậy sớm vận động khi ngoài trời nhiệt độ xuống thấp, thời tiết lạnh, khiến cơ thể người già vốn đã suy yếu nên không kịp thích ứng, tạo điều kiện cho những căn bệnh nguy hiểm có cơ hội bùng phát. Những gia đình có người già cần đặc biệt lưu ý đề phòng bệnh tai biến mạch máu não dẫn đến liệt nửa người, thậm chí tử vong.

Đột quỵ thường xảy ra đột ngột với ít dấu hiệu báo trước. Thực tế có những người vào buổi chiều tối hôm trước vẫn sinh hoạt bình thường, lúc đi ngủ vẫn khoẻ mạnh, ban đêm hay sáng sớm hôm sau đã thấy hôn mê bất tỉnh. Do đó, khi trong nhà có người mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp thì người thân cần chú ý theo dõi. Khi thấy các dấu hiệu: đột ngột đau đầu dữ dội, choáng váng, rối loạn tri giác như tiếp xúc chậm chạp, ngủ gà, hôn mê, đột ngột không nói được, diễn tả lời nói khó khăn, nói vô nghĩa, lẫn lộn hoặc khó khăn trong việc hiểu người khác, yếu liệt tay, chân theo nửa người, đột nhiên nhìn mờ hoặc nhìn nhòe, mù màu có thể bị ở một bên mắt, đi tiêu, tiểu không tự chủ hoặc bí tiểu hoàn toàn... cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.

Nếu phát hiện ra người nhà bị đột quỵ, trong khi chờ xe đưa đi cấp cứu nên để bệnh nhân nằm yên, nới rộng quần áo, nếu bệnh nhân bị ói (nôn) cần để đầu bệnh nhân nghiêng qua một bên và lấy hết các chất nôn ở miệng, mũi bệnh nhân ra; nếu bệnh nhân bị co giật, đề phòng bệnh nhân cắn vào lưỡi nên lấy khăn vải quấn quanh chiếc đũa hay chiếc thìa đặt vào giữa hai hàm răng của bệnh nhân.

Hiện nay, việc điều trị đã có nhiều tiến bộ giúp giảm tỷ lệ tử vong và kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân nhưng mức độ tàn phế vẫn còn là thách thức và gánh nặng cho gia đình, xã hội. Đột quỵ thường xảy ra ở người cao tuổi có tiền sử cao huyết áp và tim mạch... Để phòng tránh đột quỵ, phải thường xuyên kiểm tra huyết áp cho người cao tuổi, tuân thủ tốt việc điều trị bệnh cao huyết áp, tiểu đường. Việc giữ cho cơ thể không bị nhiễm lạnh, giữ ấm cổ, ngực, nhất là tránh nhiễm lạnh đột ngột rất quan trọng. Những khi trời lạnh giá, giữa đêm hoặc gió to hạn chế ra ngoài trời, nếu có việc cần ra ngoài trời giữa đêm thì nên mặc đủ ấm. Tập thể dục buổi sáng không nên tập vào lúc quá sớm mà phải tùy thời tiết và tập vừa với sức mình. Khi tập cần mặc ấm, đội mũ đầy đủ để tránh gió, vận động thấy nóng người mới nên cởi bớt trang phục chứ không nên mặc phong phanh bởi rất dễ bị trúng gió. Giữ chế độ ăn uống đúng mức để tránh béo phì, hạn chế rượu, bia; tránh hút thuốc lá.

Hồng Vân