Tác dụng của cây nếp thơm

Cây nếp thơm, hay cây dứa thơm có tên khoa học là Pandanus amaryllifolius Roxb. (P. odorus Ridl.), thuộc họ dứa dại – Pandanaceae. Cây mọc thành bụi, lùm cao đến 1m, thân rộng 1-3cm, chia nhánh. Lá có mùi thơm nếp hương, không lông, xếp hình máng xối, dài 30-50cm, rộng 3-4cm, mép không gai, mặt dưới màu nhạt, mặt trên láng, không thấy có hoa.

Lá nếp thơm khá lành, không gây độc hại cho sức khỏe con người nên từ lâu cây được dùng nhiều trên các lĩnh vực công nghiệp, ẩm thực…Các nhà khoa học đã xác định được một số thành phần dễ bay hơi của cây dứa thơm chủ yếu là 3-metyl-2(5H)-furanon (83,82%); 2-axetyl-1-pyrrolin (3,15%) là chất gây mùi thơm nếp đặc trưng.

Cây nếp thơm thường mọc ở những nơi ẩm ướt.

Thông thường, khi  nấu chè, làm kem, gói bánh, luộc sắn…, nhiều người có thói quen bỏ vài lá dứa thơm vào nồi làm thức ăn có mùi thơm hấp dẫn hơn. Có nơi, người ta giã nát, hoặc xay nhuyễn lá dứa, vắt lấy nước cốt, trộn chung với gạo nếp, dùng để gói bánh chưng, làm xi rô, tạo màu và mùi hương cho xoa xoa... Bánh chưng gói theo kiểu này khi chín, vỏ bánh sẽ có màu xanh đẹp, hương thơm khá hấp dẫn với người ăn. Không chỉ người Việt mới có thói quen dùng lá dứa nấu ăn mà cư dân một số nước châu Á khác cũng có nhiều món ăn truyền thống có dùng lá dứa thơm.

Người Indonexia có món “Thịt gà nướng lá dứa”, hương vị độc đáo, thơm ngon. Gà mái tơ, sau khi làm thịt sạch sẽ đem chặt thành miếng to, ướp gia vị khoảng 20 phút cho thấm đều và dùng lá dứa tươi gói chặt miếng thịt gà rồi đặt từng miếng thịt gà đã gói lá dứa lên vỉ nướng, nướng đến khi nào có mùi hương thịt gà bốc lên thơm lừng hòa quyện với hương lá dứa là mang ra ăn kèm với nước xốt ớt cay chua ngọt, thịt gà nóng hổi, vừa thổi vừa ăn rất ngon. Người Thái Lan thì có món “Xôi nướng lá dứa” độc đáo. Dùng gạo nếp loại tốt, đem vo đãi thật sạch và trộn với một ít muối ăn, để ráo nước và hông chín bằng nước dừa xiêm. Bới xôi ra một cái mẹt rộng, để thật nguội sau đó vò xôi thành từng nắm vừa ăn, chọn lá dứa rộng bản, rửa sạch, trụng sơ qua nước sôi cho lá có màu xanh đẹp, dùng khăn sạch lau lá cho khô và gói kín những  nắm xôi gói lá dứa lên vỉ than nướng chín. Khi gần ăn, dọn các gói xôi ra đĩa, gỡ bỏ lá dứa. Ăn kèm muối vừng, muối lạc hoặc thịt gà xào ớt.

Gần đây, trà sâm dứa rất được ưa chuộng. Có người còn bỏ lá nếp thơm  vào nồi nước xông giải cảm cho thơm. Đặc biệt, một số người đã thành công trong việc làm hạ lượng đường trong máu xuống nhờ uống lá dứa thơm, nhất là những người bị tiểu đường loại hai. Cách dùng như sau: mua lá dứa về phơi khô dùng dần, phơi thế nào cho lá vẫn còn màu xanh lục diệp. Mỗi lần nấu khoảng 10 lá khô với 2,5 lít nước, nấu sôi cho đến khi còn lại 2 lít là vừa. Uống trước mỗi bữa ăn khoảng 20 phút và uống hết số nước ấy trong ngày. Uống sau 10 ngày là có kết quả.  Trong quá trình uống lá dứa thơm, phải ăn kiêng theo chế độ và năng tập thể dục. Tuy nhiên, tính năng chữa bệnh tiểu đường của loại cây này, cần được nghiên cứu sâu hơn.

DS. Mỹ Nữ