Thận trọng khi sử dụng thuốc

Tất cả các loại thuốc chữa bệnh đều có thể có những phản ứng phụ không mong muốn và những phản ứng phụ đó đều được ghi cụ thể ở phần hướng dẫn sử dụng. Dị ứng thuốc có thể gây ra các phản ứng từ sưng tấy đỏ da cho đến những phản ứng có mức độ nguy hiểm cao hơn.

Có rất nhiều kiểu dị ứng xảy ra trong vòng vài ngày đến vài tuần sau khi dùng thuốc, khi dị ứng thường có các dấu hiệu sau:

- Xuất hiện từng mảng da sưng tấy đỏ sờ vào đau rát, những  nốt phồng thường xảy ra gần vị trí quanh môi và mí mắt… Một trong những dấu hiệu dị ứng nguy hiểm là kiểu kháng thể phản vệ, nó xảy ra vài giờ sau khi dùng thuốc với các dấu hiệu: Khó thở, thở khò khè, phát ban trên cơ thể, sưng mặt, chân tay run rẩy, đi không vững, suy yếu toàn thân, tim đập nhanh, buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy. 

Gần đây đã xuất hiện vô số trường hợp dị ứng thuốc nghiêm trọng cho bệnh nhân, một số trường hợp  bệnh nặng đã dẫn tới tử vong. Đa số những trường hợp dị ứng thuốc sẽ gây mẩn đỏ da, tuy nhiên có một số trường hợp nghiêm trọng thì những phản ứng dị ứng xảy ra toàn cơ thể và có thể nguy hại đến tính mạng. Một trường hợp cụ thể là bà Lê Thị Hạnh ở huyện Cư Kuin bị đau dạ dày nên đi khám rồi uống thuốc, nhưng do có loại thuốc mà trước đây bà đã sử dụng và bị dị ứng nhưng không nhớ nên lần này sau khi dùng liều đầu tiên khoảng 1 giờ thì đầu óc quay cuồng, chóng mặt, hoa mắt và dần dần xuất hiện các nốt vòng tròn thâm tím ở môi, cánh tay, lưng và đùi…

Các phản ứng dị ứng thuốc nói chung và dị ứng thuốc nặng nói riêng có thể được nhận biết sớm trong nhiều trường hợp thông qua một số dấu hiệu, đáng lưu ý là các yếu tố liên quan đến tiền sử bệnh và các dấu hiệu xuất hiện sớm ở da và niêm mạc sau dùng thuốc của người bệnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này có thể giúp các thầy thuốc có những biện pháp can thiệp kịp thời, tích cực nhằm ngăn ngừa sự xuất hiện của các phản ứng dị ứng nặng. Những người có tiền sử mắc các bệnh dị ứng như: Hen phế quản, viêm mũi dị ứng… đặc biệt là dị ứng thuốc, sẽ có nguy cơ bị dị ứng khi sử dụng thuốc cao hơn so với những người không có tiền sử dị ứng. Do đó, trước khi chỉ định một loại thuốc, các thầy thuốc cần khai thác kỹ tiền sử dị ứng thuốc trước đây của người bệnh, đặc biệt lưu ý tên loại thuốc mà người bệnh đã từng bị dị ứng để tránh dùng lại các loại thuốc này cũng như tránh các thuốc có mẫn cảm chéo với chúng. Nếu người bệnh biết được loại thuốc mà mình bị dị ứng nên chủ động cung cấp thông tin cho thầy thuốc.  Việc sử dụng cùng lúc nhiều loại thuốc hoặc dùng cách quãng, không liên tục, dùng nhắc lại nhiều lần một loại thuốc đều có thể làm tăng nguy cơ dị ứng thuốc. Do vậy, người bệnh dùng thuốc cần thận trọng mỗi khi sử dụng để tránh bị dị ứng gây nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyệt Ánh (tổng hợp)