Nên thận trọng khi mua khẩu trang y tế giá rẻ

Trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột, các tuyến đường Lê Duẩn, Phan Chu Trinh có vài địa điểm bán khẩu trang y tế tự phát với giá rất rẻ, chỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/1 hộp 50 cái được quảng cáo có than hoạt tính ngăn ngừa vi khuẩn, khí độc, bụi bặm… Tại một số quầy thuốc, người tiêu dùng có thể dễ dàng mua khẩu trang y tế với đủ các loại giá từ 30.000 – 50.000 đồng/hộp, có quầy bỏ giá sỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/1 hộp 50 chiếc. Là sinh viên ngành y Trường Đại học Tây Nguyên, do thực tập trong môi trường bệnh viện có rất nhiều vi khuẩn gây bệnh nên em Trương Thị Hoa thường xuyên phải đeo khẩu trang y tế để làm việc. Hoa cho biết: “Không biết chất lượng khẩu trang y tế ra sao nhưng giá cả chỉ 25.000 đồng/hộp thì rất phù hợp với túi tiền sinh viên như chúng em. Đó cũng là lý do em chọn mua loại khẩu trang này”. Chị Nguyễn Thị H. (phường Tân Thành, TP. Buôn Ma Thuột) bị cảm cúm, sợ lây bệnh sang cho con nên chị ra quầy thuốc mua hộp khẩu trang y tế về dùng. Với giá 40.000 đồng, hộp khẩu trang của chị H.  có thông tin ghi bên ngoài vỏ hộp rất sơ sài, không nhãn mác, không có tên nhà sản xuất, không có mã tiêu chuẩn chứng nhận.

Những chiếc khẩu trang giá rẻ khi so sánh với khẩu trang y tế có thương hiệu khó có thể phân biệt bởi chúng có màu sắc, kiểu dáng hoàn toàn giống nhau; chỉ có thể phân biệt khi xem vỏ hộp bên ngoài có ghi đầy đủ các thông tin: Số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng, tên công ty, địa chỉ công ty sản xuất và dấu kiểm định chất lượng của cơ quan chức năng... Tuy nhiên, nếu nhìn kỹ thì những chiếc khẩu trang y tế giá rẻ đều rất mỏng, dễ rách và có lớp giấy ở bên trong, khi gặp nước lớp giấy này nhanh chóng bị rã. Hai quai và thanh nẹp được đính sơ sài và dễ bung. Như vậy người tiêu dùng có quyền đặt ra câu hỏi về chất lượng khẩu trang y tế được bán trôi nổi trên thị trường. Liệu những chiếc khẩu trang như thế này có ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng hay không?

Theo dược sĩ Nguyễn Kim Minh Lệ, chủ một quầy thuốc trên đường Nguyễn Viết Xuân, phường Tân Thành (TP. Buôn Ma Thuột), khẩu trang y tế cũng được coi là vật tư y tế nên việc nhập khẩu và sản xuất phải đúng theo quy định của Bộ Y tế, tức là phải bảo đảm kháng khuẩn, bụi bặm không vào được bên trong và được sản xuất theo một quy trình rất nghiêm ngặt, được khử trùng tuyệt đối và có hoạt chất chống khuẩn, chống bụi với kích thước rất nhỏ. Thường thì với loại khẩu trang đúng chất lượng như vậy phải được bán với giá từ 70.000 – 100.000 đồng/1 hộp 50 chiếc, tùy loại. Chị Lệ băn khoăn: “Thực ra, giá khẩu trang y tế 70.000 – 100.000 đồng/1 hộp cũng được xem là rẻ rồi. Vậy mà, có những loại khẩu trang y tế giá chỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/hộp thì tôi cũng không hiểu nhà sản xuất sử dụng nguyên liệu gì để ra thành phẩm rẻ như vậy?”. Còn bác sĩ Nguyễn Đình Dũng, Chánh thanh tra Sở Y tế thì cho biết: “Mặc dù ngành y tế thường xuyên tổ chức những đợt thanh tra, kiểm tra đột xuất các quầy bán thuốc nhưng có quầy đưa ra nhiều hình thức đối phó. Các mặt hàng không nguồn gốc xuất xứ, không hóa đơn chứng từ, họ thường cất giấu vào bên trong, khi có người hỏi mua mặt hàng đó mới được đem ra. Vì thế, rất khó phát hiện, thu giữ, tiêu hủy và xử lý theo quy định”.

Theo các chuyên gia, để phân biệt khẩu trang y tế đạt chuẩn và kém chất lượng, người tiêu dùng nên thử nghiệm trước khi sử dụng. Có thể ngâm khẩu trang y tế vào nước, nếu là khẩu trang y tế đạt tiêu chuẩn chất lượng sẽ không bị thấm nước, còn khẩu trang kém chất lượng sẽ bị ướt và thấm nước ngay. Sau đó, người tiêu dùng có thể kiểm tra bằng cách xé chiếc khẩu trang y tế ngâm nước ra. Khẩu trang đạt chuẩn sẽ có lớp giấy bên trong còn nguyên vẹn, còn khẩu trang không đạt chuẩn lớp giấy bên trong sẽ bị rã. Ngoài ra, chúng ta có thể rạch lớp ngoài cùng của khẩu trang, sau đó lấy tay cầm lớp ở giữa của khẩu trang kéo thật mạnh, nếu khẩu trang đạt chuẩn ở giữa sẽ không bị rách và dai vì được làm bằng vải kháng khuẩn hoặc giấy kháng khuẩn. Còn khẩu trang là hàng nhái, khi kéo ở giữa sẽ bị rách ngay vì đó là giấy vệ sinh hay giấy rẻ tiền không có tác dụng diệt khuẩn.        

Mỹ Hạnh