Phụ nữ nhiễm HIV hoàn toàn có thể sinh con an toàn, khỏe mạnh

HIV lây truyền từ người sang người qua ba đường chính gồm: đường máu, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con trong quá trình mang thai, sinh đẻ, cho con bú. Theo thống kê, cứ 100 bà mẹ mang thai nhiễm HIV sẽ sinh ra 30 đứa trẻ nhiễm HIV. Người mẹ nhiễm HIV có thể lây truyền cho con qua ba giai đoạn sau: Khi mang thai (HIV từ mẹ truyền qua nhau thai vào cơ thể thai nhi từ rất sớm, có thể ngay từ tuần thứ 8 của thai kỳ, có khoảng 17 – 25% trẻ sơ sinh có khả năng lây nhiễm HIV ở giai đoạn này); khi sinh (HIV lây từ dịch và máu của mẹ nhiễm HIV vào cơ thể trẻ, có khoảng 50 – 60% trẻ sơ sinh bị lây nhiễm HIV từ giai đoạn này); khi cho con bú (HIV có thể lây qua sữa mẹ hoặc các vết nứt, trầy xước ở núm vú mẹ sang cơ thể trẻ, có khoảng 15 – 25% trẻ bị lây nhiễm HIV ở giai đoạn này). Do đó, tất cả phụ nữ nhiễm HIV được khuyến cáo nên sinh mổ và cho con uống sữa công thức.

Bác sĩ Khoa Phòng chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) tư vấn điều trị ARV cho người nhiễm HIV. Ảnh: Đình Thi

Nếu biết được tình trạng nhiễm HIV của mình trước khi mang thai, người phụ nữ có thể bảo vệ con mình khỏi HIV bằng việc tiếp nhận điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bằng thuốc kháng vi rút (ARV). Đây là loại thuốc ức chế sự phát triển và nhân lên của vi rút HIV. Càng ít vi rút trong cơ thể người mẹ thì càng giảm nguy cơ lây truyền sang con. Theo bác sĩ Huỳnh Thị Hồng Sinh, Khoa Phòng chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đắk Lắk), ở mỗi giai đoạn mang thai đều có một phác đồ điều trị dự phòng, tuy nhiên điều trị càng muộn thì tỷ lệ trẻ sinh ra nhiễm HIV càng cao. Với phụ nữ nhiễm HIV muốn mang thai, sinh con khỏe mạnh cần có sự tư vấn, hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Trước tiên cần điều trị ARV ổn định (thông thường là trên một năm); sau đó, xét nghiệm tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện, không mắc bất cứ căn bệnh nhiễm trùng cơ hội nào thì lúc đó có thể mang thai. Lúc này, tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con rất thấp, chỉ khoảng 0,2%. Trong thời gian mang thai, thai phụ phải tuân thủ nghiêm việc điều trị, uống thuốc đủ liều, đúng lịch, khám thai và làm các xét nghiệm cần thiết theo chỉ định của bác sĩ.

Sau khi sinh từ 6 - 12 giờ, các em bé được chỉ định dùng thuốc điều trị HIV, kéo dài từ 4 - 6 tuần sau đó. Việc dùng thuốc được thực hiện càng sớm càng tốt, điều này giúp ngăn ngừa lây truyền HIV từ mẹ sang bé. Trong thời gian dùng thuốc, trẻ sẽ được làm các xét nghiệm xác định có nhiễm HIV hay không. Sau khi có kết quả ít nhất hai lần xét nghiệm, nếu trẻ không nhiễm HIV thì không cần tiếp tục dùng thuốc. Nếu kết quả dương tính, trẻ sẽ phải điều trị thuốc suốt cuộc đời. Theo bác sĩ chuyên khoa, hiện tại chất lượng thuốc điều trị HIV ở trẻ em rất tốt. Khó khăn là việc tuân thủ điều trị. Do đó, các bậc cha mẹ cần có sự kiên nhẫn, hơn hết là tình yêu thương dành cho con mới giúp trẻ vượt qua bệnh tật. Nếu được dùng thuốc đúng liều, đúng thời gian quy định, đều đặn suốt đời, trẻ có thể phát triển về thể chất và tâm sinh lý như những trẻ bình thường.

Thu Huế