Hình tượng con rồng trong điêu khắc gỗ ở nhà Gươl Cơ Tu

Đề tài phản ánh trên nhà Gươl khá đa dạng, phong phú, thể hiện cái nhìn hồn nhiên về thiên nhiên, thế giới động, thực vật và cuộc sống sinh hoạt hằng ngày. Trong các loài động vật nuôi hoặc hoang dã xuất hiện trên nhà làng, con rồng được nghệ nhân dân gian Cơ Tu khắc họa khá rõ nét và sinh động.

Hình tượng con rồng trước ván thưng nhà Gươl tại "Khu nhà làng Cơ Tu" tại trung tâm huyện Tây Giang (Quảng Nam)

Trong Gươl, trên tấm ván mặt tiền hoặc tấm ván thưng phía chính diện hay các xà ngang bên trong Gươl là nơi lý tưởng để nghệ nhân thể hiện các tác phẩm nghệ thuật tạo hình. Người Cơ Tu thường tạc tượng con rồng bằng gỗ tròn hay tạc vào gỗ như một bức phù điêu khắc nổi. Một số nhà Gươl khác lại vẽ hình con rồng và tô màu giống như một bức tranh. Người Cơ Tu đặc tả các tư thế của con rồng khá sinh động. 

 

Trong muôn vàn đề tài mỹ thuật dân gian, tượng, phù điêu và tranh vẽ về rồng trên nhà Gươl Cơ Tu tạo nên một nét lạ, nâng cao giá trị thẩm mỹ của công trình kiến trúc truyền thống đặc sắc này.

 

Nguyễn Văn Sơn