Nhiều hoạt động bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số

Qua kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể ở 587 buôn, thôn của 15 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh cho thấy, hiện nay, đồng bào Êđê, M’nông, J’rai còn lưu giữ trên 2.307 dàn cồng chiêng (bằng đồng), 2.633 chiếc trống H’gơr và các nhạc cụ bằng tre, nứa, đá khác với 139 danh mục bài chiêng. Tỉnh cũng có trên 5.518 nghệ nhân diễn tấu cồng chiêng, chỉnh chiêng và 635 nghệ nhân truyền dạy đánh chiêng. Tỉnh cũng đã sớm có đề án “Bảo tồn, phát huy di sản văn hóa cồng chiêng”, hạn chế tình trạng “chảy máu” cồng chiêng, đồng thời, đầu tư trên 6 tỷ đồng mua cấp miễn phí 150 bộ cồng chiêng cho 150 nhà văn hóa cộng đồng ở các thôn, buôn thuộc các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Hằng năm, tỉnh đều tổ chức các lớp truyền dạy đánh chiêng cho con em đồng bào các dân tộc thiểu số bản địa, xây dựng 700 đội cồng chiêng ở các thôn, buôn, trong đó có 200 đội cồng chiêng trẻ.

Âm vang giai điệu cồng chiêng Tây Nguyên. Ảnh: Hoàng Gia

Bên cạnh đó, tỉnh ta cũng đã tiến hành điều tra, nghiên cứu lập được 189 danh mục sử thi, 181 danh mục truyện cổ, 155 danh mục nghi lễ, lễ hội của đồng bào Êđê, M’nông, J’rai. Rất nhiều trong số sử thi, truyện cổ, luật tục của đồng bào dân tộc thiểu số bản địa đã được biên soạn, xuất bản phát hành rộng rãi, bổ sung vào kho tàng văn học dân gian phong phú của cả nước, tiêu biểu như sử thi Đam San, Truyện thần N’Tôn bị đánh, Quả bầu vàng, sự tích cây Kơ Nia... Tỉnh cũng thường xuyên tổ chức các lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số bản địa nhằm gắn chặt không gian văn hóa truyền thống với cuộc sống hiện đại. Nhiều nghi lễ dân gian được phục hồi như lễ cúng bến nước, lễ kết nghĩa anh em, lễ ăn trâu, lễ bỏ mả, lễ mừng cơm mới... Đặc biệt, lễ hội voi kết hợp với diễn tấu cồng chiêng luôn thu hút đông đảo đồng bào các dân tộc tham gia...

 

Hiện nay, ngoài việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, đưa văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc trở lại phục vụ cộng đồng, cùng cộng đồng phát huy ý thức tự giác trong bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tỉnh còn có kế hoạch lựa chọn những di sản văn hóa tiêu biểu đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

 

Quang Huy