Nhịp cầu tri thức

Thắp lên những ngọn lửa cùng Tủ sách Tây Nguyên

1. Tây Nguyên – miền đất huyền ảo, dù luôn hiện hữu ngay bên ta, vẫn luôn khơi gợi những tìm tòi, khám phá mới. Và với hầu hết mọi người, một trong những cách hay nhất, thuận tiện nhất để khám phá đời sống văn hóa, lịch sử của miền đất nắng gió này, là tiếp xúc thông qua sách vở. Bởi không phải ai cũng có may mắn được sống ở Tây Nguyên suốt một thời gian dài, tắm mình trong bầu khí quyển, văn hóa lễ hội của một vùng đất để hiểu về nết đất và hồn người. Chính vì vậy, việc hình thành những tủ sách bao gồm những cuốn sách chuyên viết về Tây Nguyên có vai trò quan trọng đối với việc gìn giữ đời sống văn hóa, lịch sử, ngôn ngữ, luật tục nơi đây. Với người đọc, được tiếp cận với những tủ sách chuyên đề như thế, là một niềm vui không dễ gì có được. Thông qua việc tiếp cận các công trình viết về Tây Nguyên, người đọc như cùng sống, cùng trải nghiệm bao nhiêu điều để tự thấy thêm hiểu, thêm yêu một miền đất đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

2. Tuy nhiên, ngày nay, cho dù hệ thống thư viện đã phổ biến rộng khắp trên nhiều vùng miền của đất nước, việc tìm một nơi tập trung các sách chuyên ngành, thông tin và giới thiệu sách viết về Tây Nguyên, vẫn không phải là điều dễ dàng với đa số người đọc. Hơn nữa, giữa cơ man là sách, độc giả cũng rất cần một sự định hướng, để có thể tiếp xúc với những đầu sách hay, giàu giá trị tham khảo. Trong một lần tình cờ tìm sách trên mạng Internet, tôi có dịp tiếp xúc với một tủ sách Tây Nguyên hết sức đáng quý như thế, với những đầu sách giá trị do các chuyên gia, các nhà nghiên cứu tâm huyết giới thiệu. Đó là Tủ sách Tây Nguyên xuất hiện trên không gian mạng, qua trang web Sachhay.org, do một nhóm trí thức tâm huyết với văn hóa đọc thành lập, gắn liền với tôn chỉ: “Lan tỏa tri thức”. Những thuận tiện của mạng Internet giúp Tủ sách ấy vượt qua được những giới hạn của không gian, thời gian, để chuyển tải thông tin đến người đọc mọi miền. Qua đó, thực hiện được chức năng, nhiệm vụ của mình.

Nhà dài của người Êđê - một di sản quý trên vùng đất Tây Nguyên. (Ảnh: T.L)

Từ Tủ sách này, thông qua những bài giới thiệu sách của các chuyên gia như Nguyên Ngọc, Nguyễn Quang Tuệ, Tạ Đức… người đọc được tiếp xúc với vốn quý văn hóa đa dạng và phong phú về một miền đất huyền ảo và diệu kỳ.

Trong lời giới thiệu Tủ sách Tây Nguyên, nhà văn Nguyên Ngọc – một người yêu văn hóa Tây Nguyên đến cháy bóng, đã viết những lời thật tâm huyết: “Jacques Dournes có nói một câu để đời: "Nếu phải hiểu để mà có thể yêu, thì lại phải yêu để mà có thể hiểu". Cần đến với Tây Nguyên bằng một tình yêu sâu và lớn. Để mà có thể hiểu. Và càng hiểu, tôi tin vậy, sẽ càng không thể không yêu đến say đắm vùng đất và người tuyệt diệu này.

Tủ sách chuyên đề Tây Nguyên của Sachhay.org ra đời với mong muốn tha thiết đó”.

Và cứ thế, trong một thời gian ngắn, những cuốn sách được giới thiệu ngày một nhiều hơn trên kệ sách ảo, đáp ứng tốt yêu cầu của bạn đọc gần xa. Từ những cuốn sách tuyệt vời của các nhà dân tộc học người Pháp như: Chúng tôi ăn rừng (Geoges Condominas), Rừng – Đàn bà – Điên loạn (Jacques Dournes)…. đến các nghiên cứu công phu của người Việt như: Luật tục Êđê (Ngô Đức Thịnh, Chu Thái Sơn & Nguyễn Hữu Thấu), Các dân tộc ở tỉnh Gia Lai – Công Tum (Đặng Nghiêm Vạn chủ biên)….Tất cả đều được đưa đến người đọc qua những bài giới thiệu viết công phu, có chiều sâu. Chính những bài giới thiệu như vậy đã góp phần không nhỏ trong việc định hướng đối với người đọc, và mở ra trước mắt họ những công trình thú vị mà họ cần tìm hiểu, cảm nhận và suy nghĩ, tranh luận.

3. Với những điều đã làm được, cùng những dự định ấp ủ trong tương lai, hy vọng Tủ sách Tây Nguyên quý giá ấy sẽ ngày một mở rộng và phát triển, để tạo thêm một chốn đi về, một nhịp cầu tri thức đưa người đọc ngày một đến gần và hiểu về vùng đất Tây Nguyên. Có thể nói, những trang sách, những bài giới thiệu ấy đã góp phần hình thành nên những hiểu biết sâu rộng về văn hóa, lịch sử của miền quê bạt ngàn, trù phú cà phê và bazan đất đỏ. Nói một cách hình ảnh, nó đã thắp lên những ngọn lửa cho những ai yêu quý đất và người Tây Nguyên phóng khoáng và diệu kỳ. Nó cất tiếng gọi bước chân người cho hành trình khám phá vô tận, trở về với những vẻ đẹp nguyên sơ, mộc mạc, bình dị giữa đại ngàn xanh thẳm và cuộc sống đời thường.

Lê Minh