Cơm hến – Đặc sản Huế ở Phú Xuân

Người dân xứ Huế đến xây dựng kinh tế mới ở xã Phú Xuân, huyện Krông Năng trong những thập niên trước, hiện vẫn còn lưu giữ nét văn hóa, ẩm thực của quê hương, đặc biệt là món cơm hến rất ngon.

Cơm hến - món ăn dân giã.

Thật vậy, ai đã từng thưởng thức cơm hến ở Huế, hẳn sẽ khó quên món ăn vừa ngon, vừa rẻ, dù ở đâu, nó cũng để lại ấn tượng khó quên với không ít người. Xa quê đã nhiều năm, nhưng những người con xứ Huế ở Krông Năng vẫn luôn được thưởng thức món ăn bình dị này khi có dịp đến xã Phú Xuân. Chị Nguyễn Thị Liên, thôn Xuân Thủy, chủ quán cơm hến chia sẻ, chị mở quán cơm hến này đã gần 5 năm, đây là món ăn mà người Huế xa quê rất ưa chuộng, chưa kể những người không phải gốc Huế mà “ghiền” món cơm hến, mỗi lần có dịp đến Krông Năng cũng thường tìm đến Phú Xuân để được thưởng thức.

Để có một tô cơm hến, phải qua nhiều công đoạn, trước hết là tìm mua loại hến nhỏ, được lấy từ các sông, suối, hồ, rửa sạch vỏ, cho vào nồi, không cần châm nước (vì hến tự tiết ra nhiều nước), đậy nắp, sau vài phút, nước bốc hơi, hến trên mặt nồi mở miệng đều, xốc mạnh rồi đãi lấy nạc để riêng. Để nước luộc hến lắng trong, lược lại cho sạch qua một nồi nhỏ khác. Nuớc luộc hến ngọt, có màu trắng đục, giữ nóng trên bếp (thả vào một ít gừng tươi để khử mùi tanh và tạo cho nước hến có mùi thơm từ gừng), khi ăn cho thêm bột ngọt và muối.

Cơm hến phải nấu vừa chín tới, không dẻo, dính, nát; xới cơm ra rổ để cho nguội rồi đánh tơi ra từng hạt. Thịt hến sau khi được đãi sạch, cho gia vị thấm đều rồi xào với miến, măng khô và thịt heo thái nhỏ. Thứ không thể thiếu của tô cơm hến là rau sống, một hỗn hợp gồm nhiều loại rau trộn lại gồm thân và bắp chuối sứ thái sợi nhỏ, bạc hà xắt mỏng, giá sống, rau muống chẻ thành sợi dài, khế chua xắt lát, rau thơm, rau ngò, xà lách... thái nhỏ. Sự đa dạng của món ăn dân giã này còn thể hiện ở chỗ, có thể thay cơm bằng bún hoặc mì gói. Nếu ăn cơm hến thì rau sống phải thái nhỏ và chan nước hến cho ngập cơm, còn ăn mì gói, bún hến thì thái rau thành từng sợi, không chan nước. Ngoài ra, để có một tô cơm hến đúng nghĩa cần có thêm các loại gia vị khác như tương ớt, ớt màu, mắm ruốc hòa với nước sôi để nguội, bánh tráng bóp vụn, đậu phộng rang bằng mỡ hoặc dầu, mè rang, da lợn khô rang giòn, mỡ và tóp mỡ, nước mắm, ớt tươi đem giã nhỏ và bột ngọt. Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ, cho một ít rau sống, cơm, gia vị vào tô rồi trộn đều trước khi ăn. Cơm hến là món bình dân, phù hợp với dân lao động, có thể dùng để ăn cả ngày. Thưởng thức cơm hến với mùi ruốc mặn nồng, vị chua của khế, mùi thơm ngây ngất của rau, chuối bắp, bạc hà, vị ngọt đằm thắm của nước hến, béo ngậy của tóp mỡ, vị cay đến chảy nước mắt của ớt làm nhiều người đã ăn thì khó mà quên.