Sâu muồng - món ngon của người Êđê

Sâu muồng là loại sâu sống ở cây muồng. Muồng thường được trồng xen trong vườn cà phê, trồng ở bìa rẫy, bờ lô để vừa lấy bóng mát vừa  làm trụ cho tiêu leo. Tháng ba, trong cái nắng chang chang của mùa khô Tây Nguyên, từng đàn bướm vàng bay đến đậu rợp trên những hàng muồng. Chúng đẻ trứng ở đấy và chỉ ít ngày sau, trứng nở thành những con sâu bám đầy trên những cành muồng tươi tốt. Mùa sâu muồng, chỉ cần dạo một lát qua những gốc muồng là đã bắt được cả tô sâu.

Nhộng sâu muồng rang.

Sâu muồng nhỏ, lưng có màu nâu vàng, hai bên mình có sọc màu nâu thẫm, da trơn. Sâu ăn lá muồng nên con nào con nấy mập căng. Với người Êđê, sâu muồng là một món ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng. Cách làm món sâu muồng rất đơn giản. Sâu bắt về, để chừng nửa buổi cho sâu tiêu hết phân trong ruột rồi rửa qua cho sạch. Đợi cho chảo nóng già, phi hành mỡ cho thơm rồi cho sâu vào xào, đảo nhẹ tay để tránh sâu bị dập nát, nêm một chút muối và bột ngọt cho vừa ăn. Nếu muốn, có thể rắc thêm một ít lá chanh thái nhỏ và một vài lát ớt tươi. Nhưng với những người đã quen ăn thì không cần thêm gia vị gì cả, cứ xào không như vậy mới giữ được hương vị riêng của món này. Khi xào để nhỏ lửa, thấy mình sâu săn lại là được. Sâu muồng xào, ăn mềm và hơi dai, có vị bùi và ngọt rất đặc trưng. Người chưa quen ăn lúc đầu có phần e dè khi đụng đũa, nhưng nếm xong đũa thứ nhất lại muốn gắp thêm đũa thứ hai, rồi đũa nữa bởi khó có thể cưỡng lại vị ngọt ngon của món ăn này.

Ngoài món sâu muồng, còn có món nhộng sâu muồng. Nhộng sâu muồng là do những con sâu già lột xác hóa thành, nằm im trong tán lá xanh. Nhộng có hình thoi, nhỏ hơn đầu đũa một chút, màu xanh như cốm non. Nhộng sâu muồng có thể luộc chấm muối tiêu nhưng ngon nhất vẫn là nhộng rang mỡ. Nhộng sâu muồng rang chín có màu vàng ươm, thơm như châu chấu rang, vỏ ngoài giòn giòn, ăn ngậy, béo và bùi. Có người bảo nhộng sâu muồng ăn giống như nhộng tằm nhưng thơm hơn và không ngấy.

Mùa sâu muồng chỉ kéo dài trong khoảng tháng ba, tháng tư. Khi những cơn mưa đầu mùa đổ xuống, những con nhộng muồng thoát xác thành bướm bay đi. Hương vị của món sâu muồng, nhộng muồng, ai đã nếm qua một lần sẽ khó mà quên được. Bà con dân tộc Êđê bằng kinh nghiệm sống của mình cho biết: món sâu muồng, nhộng muồng không chỉ ngon miệng mà còn có khả năng phòng chống bệnh sốt rét. Còn với cánh mày râu thì đây vừa là món nhậu khoái khẩu vừa như vị thuốc  bổ thận tráng dương. Bởi vậy, sâu muồng, nhộng sâu muồng vốn chỉ là món ăn dân dã của người Êđê bây giờ trở thành đặc sản của vùng đất Tây Nguyên được nhiều người ưa chuộng.