Cây “sa kê”

Cây này còn có tên là cây bánh mì (quả gọt bỏ vỏ, thái miếng, rán ăn ngon như bánh mì), tên khoa học là ARTOCARPUS ALTILIS (PARK) FOSB thuộc họ dâu tằm (MORACEAE).

Sa kê thân gỗ, có thể cao 15 m, nhựa màu trắng. Lá dài khoảng 0,5 m, có rãnh sâu, cắt lá thành 3-9 thùy, mặt dưới rất nhám. Lá kèm dài 12-13 cm, màu vàng, mau rụng.
Bông đực dài 20 cm, có một nhị. Quả hình cầu màu xanh, sau chuyển sang màu vàng, to bằng quả dừa xiêm, có thịt trắng, nhiều bột, không ngọt. Hạt to 1 cm.
Cây này nguồn gốc ở Malaysia và các đảo khác ở Thái Bình Dương; được nhập và trồng phổ biến ở miền Nam nước ta. Nhiều nơi ở tỉnh ta cũng đã trồng cây này.
Đông y dùng rễ, vỏ cây, lá, nhựa của cây sa kê làm thuốc. Rễ có tính làm dịu, trị ho. Vỏ có tác dụng sát trùng. Lá được nấu lên uống cho lợi tiểu, tiêu viêm, giải độc.
Lá cây sa kê có thể dùng chữa một số bệnh như sau:
*Chữ thống phong (bệnh gút): Lá sa kê tươi 100 gr, dưa chuột tươi 100 gr, cỏ xước khô 50 gr nấu nước uống.
*Trị viêm gan, vàng da: Lá sa kê tươi 100 gr, lá chó đẻ răng cưa (loại đắng) khô 20 gr (lá tươi 50 gr), củ móp gai (còn gọi là chóc gai, ráy gai, sơn thục gai…) loại khô 12-20 gr, cỏ nhọ nồi khô 12 gr sắc nước uống 3 lần trong ngày.
*Điều trị huyết áp cao dao động: Lá sa kê (màu vàng vừa mới rụng) 100 gr, rau ngót tươi 50 gr, lá chè xanh 20 gr nấu nước uống cả ngày.