Tác hại của thuốc bảo vệ thực vật đối với sức khỏe con người

Thuốc bảo vệ thực vật là các loại hóa chất được sản xuất ra để trừ sâu bệnh và cỏ dại có hại cho cây trồng, góp phần làm tăng sản lượng cây trồng và giảm các thiệt hại trước thu hoạch. Tuy nhiên bên cạnh những mặt lợi đó thì thuốc bảo vệ thực vật gây độc hại đối với sức khỏe con người.

Các hóa chất bảo vệ thực vật thường có thời gian tồn tại nhất định trên bề mặt cây cối, trong đất gieo trồng. Một số từ đất được rễ cây hút lên lá, hoa và tích lũy trong cây nên các sản phẩm thu hoạch có một lượng tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật. Hiện nay, có tình trạng người sử dụng phun trực tiếp hóa chất bảo vệ thực vật lên nông sản ngay trước ngày thu hoạch; ngâm rau quả vào thuốc để bảo quản lâu ngày hoặc kích thích hoa quả chín nhanh. Đây là nguyên nhân làm tăng lượng hóa chất bảo vệ thực vật trong các sản phẩm rau quả, gây nguy hiểm đến sức khỏe người sử dụng.

Khi thuốc bảo vệ thực vật tồn dư trong thực phẩm vào cơ thể con người qua đường ăn uống, chúng có thể bị loại bớt theo khí thở, theo phân hoặc nước tiểu. Tuy nhiên, các chất độc hại này vẫn chuyển hóa qua gan. Số thuốc bảo vệ thực vật dễ hòa tan trong nước thì sẽ bị loại bỏ nhưng lại có những hóa chất sẽ tạo thành những chất trao đổi trung gian độc hơn, tích lũy trong một số cơ quan hoặc mô mỡ gây tổn thương và kèm theo các triệu chứng ngộ độc nguy hiểm.

Thuốc bảo vệ thực vật có trong thức ăn, đồ uống với lượng lớn có thể gây ngộ độc cấp tính như gây rối loạn tiêu hóa (nôn mửa, tiêu chảy), rối loạn thần kinh (nhức đầu, hôn mê, co giật hoặc co cứng cơ…), trụy tim mạch, suy hô hấp rất dễ dẫn đến tử vong.

Những trường hợp ngộ độc mạn tính do tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật hoặc tồn dư trong thực phẩm sử dụng với lượng nhỏ nhưng tích lũy lâu ngày trong cơ thể cũng có thể gây tổn thương ở đường tiêu hóa, hô hấp, tim mạch, thần kinh, rối loạn hệ thống tạo máu, ảnh hưởng đến chức năng gan, thận.    Để hạn chế những hậu quả không tốt do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cần lưu ý:

Chỉ dùng thuốc bảo vệ thực vật trong trường hợp thực sự cần thiết, tránh lạm dụng thuốc và nên dùng loại ít độc đối với người, gia súc. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ và đúng cách.

Ruộng phun thuốc bảo vệ thực vật phải quản lý chặt từ 5-7 ngày, khụng để người và gia súc đi vào để tránh nhiễm độc; thu hoạch rau, quả, cây lương thực sau lần phun cuối bình quân từ 20-25 ngày trở lên tùy theo thời gian cách ly của từng loại thuốc bảo vệ thực vật để tránh hại cho người sử dụng.

Hủy thuốc còn thừa: Chôn sâu ít nhất 0,5m tại bãi hoang xa nhà dân, xa nguồn cung cấp nước, xa bãi chăn thả gia súc, mỗi hố chôn <=200g, có thể ngâm tiếp xúc trong nhiều giờ với vôi tôi (3lít vôi tôi cho 100g thuốc trừ sâu).

Khi chế biến thực phẩm cần ngâm kỹ, rửa sạch các loại rau, quả trong nước sạch, nên rửa dưới vòi nước đang chảy.