Nên có một cơ chế huy động vốn bằng vàng trong dân

Thời gian gần đây, lượng khách hàng mua vàng thường cao hơn khách hàng bán tương đối lớn. Điều này cũng có nghĩa, một lượng vốn không nhỏ đang được dân cất trữ dưới dạng vàng mà không được huy động ra phục vụ các hoạt động sản xuất kinh doanh, gây lãng phí rất lớn.

Theo quy định tại Thông tư số 11/2011/TT-NHNN quy định về chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của các tổ chức tín dụng (TCTD), kể từ 1-5-2011, TCTD không được thực hiện cho vay vốn bằng vàng đối với khách hàng và các TCTD khác; không được gửi vàng tại các TCTD khác; không được thực hiện các nghiệp vụ ủy thác, đầu tư và các hình thức cấp tín dụng khác bằng vàng; không được huy động vốn bằng vàng; không được chuyển đổi vốn huy động bằng vàng trước đây thành đồng Việt Nam và các hình thức bằng tiền khác. Đối với số vốn bằng vàng đã chuyển đổi thành tiền phải tất toán chậm nhất là ngày 30-6-2011.

Ngày càng nhiều người dân chọn vàng làm tài sản cất trữ. (ảnh minh họa)

Theo nhiều ý kiến, đây là những quy định cần thiết, nhất là trong bối cảnh giá vàng liên tục biến động như thời gian qua và hiện nay. Tuy nhiên, cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cũng phải xây dựng cơ chế phù hợp, chứ nếu cứng nhắc thực hiện những quy định này, một lượng vàng rất lớn trong dân vẫn chưa được huy động vào phục vụ nền kinh tế, gây ra sự lãng phí rất lớn. Theo ý kiến một số ngân hàng thương mại (NHTM), NHNN nên có cơ chế cho phép các NHTM huy động số vàng này. Dĩ nhiên, để tránh tình trạng vàng trở thành phương tiện thanh toán, NHTM chỉ được huy động chứ không được phép cho vay. Để số vàng huy động được tiếp tục sinh lời, nên chăng, NHNN cho phép các NHTM dùng số vàng này thế chấp tại NHNN để vay tiền đồng. Với việc này, NHTM có thêm một lượng vốn phục vụ cho vay nền kinh tế, còn NHNN cũng nắm giữ được một lượng vàng tương đối lớn. Giải pháp này vừa khai thác tốt lượng vàng trong dân, vừa khai thác tốt số vàng mà NHTM huy động được. Bên cạnh đó, với số vàng có được từ thế chấp của các NHTM, trong trường hợp cần thiết, NHNN có thể chủ động xuất bán kịp thời can thiệp vào thị trường trong khi chờ nhập hàng về, vừa đỡ tốn một lượng ngoại tệ nhập vàng, vừa giữ ổn định thị trường.

Còn về lâu dài, NHNN cũng cần có biện pháp điều hành nhằm bảo đảm giá vàng trong nước liên thông, tương thích với giá vàng thế giới. Một trong những giải pháp có thể sử dụng được đó là cấp hạn ngạch nhập vàng hàng năm cho các doanh nghiệp đủ điều kiện để họ chủ động cân đối xuất nhập vàng. Trong trường hợp NHNN còn chưa an tâm, lo ngại về rủi ro đối với thị trường vàng thì có thể chọn một số đơn vị có uy tín, năng lực quản lý tốt thực hiện việc huy động vốn bằng vàng.