Những nhà văn nổi tiếng thế giới

Camilo José Cela – ngọn cờ đầu của văn học Tây Ban Nha trong nửa cuối thế kỷ 20

Nhà văn người Tây Ban Nha Camilo José Cela (1916 – 2002) là con một gia đình thượng lưu bản xứ, mẹ gốc Anh lai Italia. Lúc ông lên chín tuổi gia đình chuyển về thủ đô Madrid, nơi ông học trung học, rồi theo học ngành y tại Đại học Madrid, nhưng lại thường xuyên nghe các bài giảng văn học tại khoa Triết học. Những năm 30, C.J.Cela bị buộc phải tham gia cuộc nội chiến Tây Ban Nha và chấp nhận đường lối độc tài của tướng Franco, song chỉ được một thời gian ngắn ông trở về quê vì bị lao phổi nặng.

Khỏi bệnh, ông chuyển sang học chuyên ngành luật ở Madrid, đồng thời tập trung vào sáng tác văn học. Năm 1934, ông viết bài thơ đầu tiên Đám tang tôi (Mon enterrement) và từ đó cái chết là đề tài ám ảnh trong các tác phẩm của ông. Năm 1942, C.J.Cela xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tiên Gia đình Pascual Duarte và nhanh chóng trở nên nổi tiếng; tác phẩm được đánh giá là cuốn tiểu thuyết Tây Ban Nha hay nhất kể từ thời Don Kihote. Từ đây, ông bắt đầu dành toàn bộ thời gian cho sáng tác văn học và làm chủ nhiệm tạp chí Papeles de Son Armadans.

C.J.Cela sáng tác rất nhiều thể loại: tiểu thuyết, truyện dài, truyện ngắn, kí, kịch, thơ, truyện dịch, ông còn soạn Từ điển bí mật (1968-1971) 11 tập, gồm những từ vựng kiêng húy, bị cấm đoán, tiếng lóng đường phố...  Song tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là tiểu thuyết Tổ ong (viết năm 1943, in năm 1957 ở Argentina, do chế độ kiểm duyệt ở Tây Ban Nha không cho phép), kể về cuộc sống của dân chúng ở thủ đô Madrid sau khi kết thúc nội chiến.

Năm 1983, ông cho ra đời tiểu thuyết cũng rất nổi tiếng, được coi là cuốn sách “trào phúng đen” - Bản mazurca dành cho hai người chết. Năm 1989, C.J.Cela là nhà văn Tây Ban Nha đầu tiên được nhận giải Nobel (trước ông đã có bốn người Tây Ban Nha nhận giải, nhưng đều là nhà thơ hoặc viết kịch). Trong Tuyên bố báo chí, Viện Hàn lâm Thụy Điển coi ông là gương mặt nổi bật nhất trong sự nghiệp đổi mới văn học Tây Ban Nha sau chiến tranh. Camilo José Cela được tặng giải Nobel Văn học cho những tác phẩm được viết với một lối văn súc tích, cô đọng thể hiện lòng trắc ẩn vô hạn đối với những phận người cay đắng và hoang mang trong cuộc chiến phi lí. Ông được coi là nhà văn Tây Ban Nha nổi tiếng nhất trong nửa cuối thế kỷ 20, người đã tạo ra văn phong Cela (estilo celiano) độc đáo. C.J. Cela mất năm 2002 vì bệnh tim, để lại gần 80 đầu sách, trong đó có 14 tiểu thuyết.

Trong cuộc đời mình, C J.Cela đã nhận bằng Tiến sĩ Danh dự của 25 trường đại học trên thế giới và đoạt các giải thơởng uy tín như: Giải Văn học Quốc gia năm 1984; Giải Hoàng tử Asturias năm 1987; Giải "Hành tinh" năm 1994; Giải thưởng Cervantes năm 1995. Năm 1966, ông được vua Juan Carlos phong tặng chức hầu tước Iria Flavia. Đồng thời ông cũng là nhà văn gây nhiều tai tiếng nhất. Ở Tây Ban Nha ông nổi tiếng là người thích ăn uống, du lịch, phụ nữ. Đầu những năm 1990 ông bị một nhà văn nữ vô danh kiện vì tội đạo văn - lấy nhiều đoạn dài trong cuốn tiểu thuyết cô ta gửi đến để đọc giám định và đưa vào cuốn Thánh giá Thánh Andres (giải Hành tinh năm 1994). Kể cả chúc thư C.J.Cela đã để lại sau khi mất cũng gây bất bình vì ông đã dành hầu hết tài sản cho cô vợ trẻ mà chỉ để lại phần nhỏ cho con và gần như không cho gì bà vợ đầu đã cùng ông chung sống suốt 44 năm.