Nhà thơ Huy Cận ra vế đối... đối lại không được

Chúng ta từng biết nhà thơ Huy Cận nổi tiếng trong phong trào thơ mới từ thế kỷ trước. Sau Cách mạng Tháng Tám ông là một nhà hoạt động văn hóa tài năng có uy tín, từng giữ các cương vị Thứ trưởng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin, Chủ tịch Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, nhưng rất ít người biết Huy Cận còn có tài ra các vế đối mà cho đến nay vẫn không có người đối lại được.

Tháng 7-1999, Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị văn nghệ các tỉnh miền núi phía Bắc tại thị xã Lạng Sơn. Nhà thơ Huy Cận đến dự và chỉ đạo hội nghị. Trên đường từ Hà Nội lên Lạng Sơn nhìn thấy hai bên đường những nương ngô xanh tốt, bắp nào bắp đấy đang vào hạt căng mẩy, nhà thơ gợi ý với vị lãnh đạo văn nghệ tỉnh đãi cho một bữa ngô luộc. Nhà văn Nguyễn Trương Thành, Chủ tịch Hội Văn nghệ Lạng Sơn “chỉ thị” cho anh em văn phòng Hội đi mua hẳn một bao tải ngô nếp về luộc đãi nhà thơ và anh em cùng đi. Cầm bắp ngô trên tay, nhà thơ Huy Cận nhớ về một câu chuyện liên quan đến ngô và việc nhà thơ ra vế đối xuất phát từ “ngô” này. Ông kể: “Thời kỳ ông Ngô Thuyền, Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc hết nhiệm kỳ về nước, bàn giao lại cho ông Ngô Minh Loan sang thay, tôi (tức Huy Cận) viết tặng hai ông một vế đối và mời đối:

Cả hai “ông Ngô” (Ngô Thuyền và Ngô Minh Loan) mặc dù suy nghĩ rất lung, song đành… bó tay và nhờ tác giả của vế đối này đối lại. Nhưng tác giả cũng… chịu”.

Cũng theo lời kể của nhà thơ Huy Cận, thời kỳ ông Hoàng Minh Giám là Bộ trưởng Bộ Văn hóa, nhà thơ Huy Cận khi ấy là thứ trưởng, trong cơ quan Bộ có một ông có hai bà vợ thường hay xảy ra xích mích phải nhờ Huy Cận can thiệp. Nhà thơ hỏi ông kia: “Trong hai bà, bà nào là vợ chính? Ông kia trả lời thành thực “Cả hai bà đều không có giấy đăng ký kết hôn”. Nhà thơ bật cười, liền nảy ra một vế đối:

Vế đối thật hóc búa. Sau này nhiều người truyền nhau vế đối này nhưng không ai đối lại được. Nhà thơ Huy Cận suy nghĩ tìm ra vế đối… đối lại mình, nhưng cũng đành bó tay.