Tóc dài một thuở

Con gái đến tuổi dậy thì, tóc bắt đầu đen và mượt dần. Mười bảy tuổi, mái tóc dịu dàng xõa kín bờ vai. Tóc dài làm tôn thêm vẻ đẹp, duyên dáng; nó như một phần tạo nên vóc dáng, nết na của người thiếu nữ.

Ngày trước các thôn nữ thường gội đầu bằng lá chanh, lá bưởi. Mái tóc đã đen lại càng đen nhánh, óng mượt và xanh thẳm. Ngày đó tóc dài vừa để làm đẹp, vừa như một sự bình thường hiện hữu hiển nhiên. Con gái ai cũng tóc dài! Tôi có lần mê mẩn trước nét đẹp trên một mái tóc dài của cô bạn học cùng trường. Mái tóc cô bạn như có linh  hồn phả vào tôi bao điều kỳ diệu. Những lần tan lớp, tôi thường đi sau người ấy, cố giữ một khoảng cách vừa đủ để ngắm nhìn mái tóc xõa trên bờ vai ngọc ngà dưới vành nón nghiêng che hòa quyện cùng chiếc áo dài vô tư đạp xe trên phố. Con gái có mái tóc dài đạp xe trên phố đẹp và dịu dàng, và đã có biết bao chàng trai lặng lẽ theo sau làm cho con đường rợp bóng mát dưới những hàng cây cổ thụ đã xa lại càng xa thẳm và hun hút hơn. Tôi biết yêu mái tóc dài từ đó, biết quý từng con đường và dường như bớt căng thẳng hơn  sau nhiều buổi tan trường. Tóc dài trên áo, áo dài trên phố như đàn bướm trắng lộng lẫy giữa vườn hoa mùa xuân làm cho phố phường trong giờ tan tầm gần như chật ních lại không bao giờ ngột ngạt vô duyên.

Một may mắn trong đời, tôi nhiều năm được sống ở mảnh đất cố đô, nơi có ngôi trường Đồng Khánh ngày xưa nổi tiếng nay là trường Hai Bà Trưng cạnh trường Quốc Học. Con gái Huế mặc áo dài tím qua cầu Tràng Tiền trong bất cứ thời gian nào cũng trông dễ thương làm sao. Hầu như thiếu nữ Huế đều để tóc dài. Có những cô tóc dài như nước dòng Hương dịu dàng soi bóng kinh thành mát dịu. Trời Huế mờ sương, khí hậu trong lành hòa hợp theo mùa nên bất cứ  gam màu nào tóc dài cũng đẹp.

Thời cắp sách đã lùi xa vào dĩ vãng. Mái tóc dài cũng trở nên hun hút như những con đường có bóng cây hay thoáng qua trong trí nhớ. Vì những lo toan, vướng bận mưu sinh nên phần nào nét đẹp của mái tóc dài cũng lùi xa vào ngày cũ. Một lúc nào đó chính tôi cũng tự thấy mình đứng xa với ngày xưa, kể cả đám bạn thân một thời. Bây giờ thời gian hiếm như vàng, một năm gặp mặt một lần cũng đủ lắm. Gặp để tâm sự, sẻ chia, gặp để nhận ra ít nhất một lần ai cũng khác, kể cả cô bạn ngày trước có mái tóc dài chấm lưng. Cô vào Nam học đại học rồi làm việc, có lẽ mái tóc dài không phù hợp với môi trường và công việc nên cô đã đành lòng cắt đi… Cũng đúng thôi. Phù hợp, quý phái và sang trọng… âu cũng là một tiêu chí cho người phụ nữ ở bất cứ thời điểm nào.

Ngày nay, mỗi chiều ra phố tôi muốn nhìn một mái tóc dài thướt tha cho đỡ nhớ...