Nhớ Sông

Cứ vào mỗi độ hạ về là nước sông quê tôi lại cạn dòng. Gió chở những mùa hoa đi về nơi xa lắc, nắng đổ xuống dòng sông những vệt vàng óng ánh thấm đẫm cả khúc sông. Lòng sông cạn dần, chỉ còn khoảng một phần ba. Con nước lớn nước ròng qua bao mùa mưa nắng, chiều hạ về êm ả, nghe hoang hoải, bình yên…

Mỗi lần về quê là tôi lại ra bờ sông. Như thể đó là một việc không thể khác, một thói quen khó bỏ. Không biết từ bao giờ trong tôi hình thành ý nghĩ; sông hiền hơn biển nhưng sông cũng buồn hơn biển. Một chiều mùa hạ, ngồi bên bờ sông ngắm những giề lục bình tim tím, đưa tay đón một cánh hoa trôi dạt, tự dưng thấy nao nao là buồn. Ngó làng quê sau những tháng ngày xa cách, tôi nhận ra dường như - ở đâu cũng vậy – cảnh làng quê bao giờ cũng đẹp, đó là cái đẹp vĩnh cửu! Vẻ đẹp của những gì giản dị chân chất, toát lên từ đồng bãi ngô khoai… Và phút giây về với sông là những phút giây tôi thấy lòng mình bình lặng nhất… Thèm được nghe một tiếng gọi đò, nhưng giờ đã không còn nữa. Người ta đã xây một cây cầu bắc ngang qua sông, hiện đại và thuận tiện hơn rất nhiều. Nhưng sao tôi vẫn cứ đau đáu, vẫn thấy nhớ một tiếng gọi đò, giữa đôi bờ sông trong một chiều mưa xám xịt…

Ngày đó, bọn chúng tôi vẫn thường ra bờ sông chơi, ba của bạn tôi làm nghề chèo đò. Bên kia bờ sông người ta đang bàn nhau về một chiếc cầu mới nối đôi bờ, ông nhìn mông lung, ngậm ngùi, tiếc nuối… Khi đó, tôi còn nhỏ, nào biết buồn vui là gì. Lớn lên một chút, đi học xa nhà, đọc văn của người ta thấy hiện lên những chuyến đò – mặc dù là những chuyến đò ở tận đâu đâu, nhưng vẫn gợi thương gợi nhớ đến những chuyến đò và dòng sông mùa lũ quê tôi… Rồi đến khi chị tôi đi lấy chồng, chị lấy chồng ở tận miền Tây xa lắc, tối về nằm nghe tiếng ếch nhái kêu vang ngoài đồng, tôi nghe má buông một tiếng thở dài khe khẽ. Rồi cái ngày tôi xa anh, tôi lại tìm ra bờ sông với những giề lục bình tím biếc, tôi thả theo dòng sông những tiếng lòng… Tôi nhớ ngày nhỏ, bà tôi thường nắm tay tôi bảo “Sông cũng có cảm xúc đấy cháu à!”. Có lẽ bà nói đúng, sông cũng có cảm xúc! Ngày bà mất, nước sông dâng trắng bờ, đục ngầu bên bồi bên lở…

Một chiều ngồi bên bờ sông, thả lòng nhẹ nhàng theo con nước trôi xuôi, thèm được nghe một tiếng gọi đò, thèm được thấy mưa tuôn xối xả trắng cả mặt sông, và nụ cười tươi rói của lũ bạn. Muốn hỏi ai đó, ông lái đò ngày xưa giờ đâu rồi nhưng biết hỏi ai bây giờ. Điều mình nhớ, chắc gì người ta còn nhớ. Chợt nghe văng vẳng bên tai tiếng bìm bịp kêu chiều, tiếng chị tôi hát từ ngày xưa vọng lại “À ơi, rau cải về trời…”.

Lại Thị Ngọc Thư