Nắng tháng tư

Âm thanh du dương của những bài nhạc Trịnh, phát ra từ một con hẻm nhỏ, trong khu phố cổ. Sắc tím của hoa bằng lăng bắt đầu nở rộ trên những con đường làm tôi ngỡ ngàng. Thì ra, tháng tư đã trở về.

Ánh nắng chói chang đổ dài trên những mái ngói đỏ rực, thoảng trong gió một mùi hương dìu dịu của hàng cau trước nhà. Có cậu bé ngây ngô ngồi học bài bên cửa sổ, mùa thi sắp đến rồi. Có lẽ, đây là khoảng thời gian mang nhiều cảm xúc nhất của những cô cậu học trò. Trong niềm vui háo hức của một năm học sắp đi qua, một mùa hè đến gần. Và chúng sẽ thỏa thích vui chơi. Nhưng cũng có vài nỗi buồn đậu trên những dòng thơ tình viết vội của cậu học trò chưa dám ngỏ lời yêu thương với cô bạn ngồi cùng bàn.

Những quyển lưu bút đủ màu đủ sắc, có cả cánh bướm dập dìu, cùng với cánh phượng đỏ, ép trong giấy vở như một thói quen của thời học trò, đang giấu trong ngăn bàn, làm tôi nhớ về thuở cắp sách của mình. Càng nhớ hơn khi hàng phượng đỏ trước sân trường bắt đầu lấp ló những nụ hoa, và hàng bằng lăng tím biếc hai bên lối đi, đều gợi cho tôi một nỗi nhớ da diết. Nhớ trường, nhớ thầy cô và bạn bè năm xưa mà giờ đây mỗi người, mỗi ngả.

Cánh hoa bằng lăng mỏng manh là thế, tím biếc là thế, màu tím của thủy chung của chờ đợi và màu tím của mối tình đầu đã qua. Chiếc xe đạp ngày nào với giỏ bằng lăng phía trước tôi chở em, theo thời gian giờ vẫn còn đó, cũng như tình yêu của tôi dành cho em ngày nào. Mùa bằng lăng theo tôi đến giảng đường đại học. Rồi một ngày quay lại con phố ấy vào cuối mùa bằng lăng. Nhìn những chùm bằng lăng đương tàn, chợt thấy chạnh lòng xao xuyến.

Hoa bằng lăng ngày ấy, đã trở thành một món quà vụng dại, không thể thiếu trong những buổi sinh nhật của sinh viên xa nhà. Giữa những bộn bề lo toan, sách vở, tiền bạc, cơm áo, ngắm nhìn những chùm bằng lăng đua nở trong nắng hè oi ả, ta thấy chút gì đó thật bình yên và đáng khâm phục cho loài hoa này. Khắc nghiệt là thế, nhưng loài hoa ấy vẫn vươn lên làm đẹp cho đời.

Tháng tư, tháng báo hiệu mùa hè đã đến. Tiếng trống trường, tiếng cười đùa của các cô cậu học trò nhường lại cho tiếng ve ngân nga. Nỗi nhớ về nhau được khắc vào cành phượng vĩ, vào những dòng tin nhắn dù ở nơi đâu.

Tháng tư về gợi cho người đi xa những nỗi nhớ nhà dai dẳng. Nhớ bát canh dưa hồng của mẹ, nhớ xâu cá nướng của cha. Trên những cánh đồng lộng gió, cánh diều cứ chao nghiêng, chao nghiêng về một triền nhớ. Những cánh diều đủ màu sắc được làm từ vở tập học sinh, bay cao vút trên ngọn tre đầu làng. Ngọn khói lam chiều cứ theo gió bay cao và tan vào trong ký ức về một miền quê xa lắc.

Hoa cỏ may dịu dàng, e thẹn như người con gái mười tám bám vào đầy cả nỗi nhớ của người xa quê. Cứ vào độ tháng tư về, mấy đứa trong làng rủ nhau chăn trâu trên đồi cỏ, mặc cho những hoa cỏ may bám đầy vào quần áo, mặc cho mồ hôi ướt đẫm dưới trời nắng chang chang, nhưng chúng tôi vẫn kiên trì đuổi theo những cánh diều đỏng đảnh bay trong gió. Ánh nắng chói chang của tháng tư chưa đủ để làm cho người ta bực mình khó chịu, nhưng nó như một loại “thuốc nhuộm” đặc biệt lên màu da của những cậu bé rong chơi. Đứa nào đứa nấy đen thui nhìn nhau cười hồn nhiên.

 Tháng tư về với những cơn mưa giông bất chợt, những sân lúa phơi trước nhà vàng óng, bỗng một cơn mưa đổ xuống mọi thứ trở nên ướt mềm. Về nhà mẹ mắng “vì lo chơi nên khoai, lúa mới ướt”. Con bảo “đâu phải tại con, chỉ tại...trời mưa” ! Tháng tư vẫy gọi mùa thu hoạch, vẫy gọi những đôi lứa yêu nhau nên duyên vợ chồng.  

Tháng tư , những ngọn cờ bay bay trong gió trước hiên mỗi nhà, để mừng ngày chiến thắng của dân tộc, của những sự kiện trọng đại của nước nhà. Qua rồi bóng đêm của chiến tranh, bây giờ Việt Nam được bạn bè thế giới biết đến là một dân tộc kiên cường, một đất nước đang trên đà phát triển mạnh. Những bài ca yêu nước cất vang để kỷ niệm ngày giải phóng dân tộc, làm lòng ta hân hoan dấy lên một niềm vui sướng, cảm động.

Thanh Trâm