Mùi khói quê hương

Cánh đồng quê tôi ngày xưa trải dài suốt con đường đi học. Bởi thế mỗi buổi đến trường tôi đều đắm mình trong hương vị đồng quê phảng phất mùi lúa vàng trĩu hạt. Mùa lúa chín, cánh đồng khoác lên màu áo vàng rực rỡ khiến người người mê đắm, nâng niu. Không chỉ đẹp vào độ lúa vàng bông, khi mùa vụ đã xong, đồng ruộng vẫn đẹp đến mơ màng, nhất là lúc hoàng hôn buông xuống. Ngọn khói chiều vương bảng lảng đồng xa đã hòa vào bức tranh quê bao nét bâng khuâng làm xao xuyến tâm hồn. Sợi khói làm gợi nhớ quê hương một thời lam lũ. Khi khói đốt đồng bay là báo hiệu cho sự kết thúc nhưng cũng là cái bắt đầu đầy nhựa sống yêu thương. Khói kết thúc một mùa lúa chín đồng thời cũng là cái tinh túy còn sót lại của mùa vàng để vun đắp cho những mầm xanh bắt đầu nảy nở.

Chẳng hiểu vì sao mà cái mùi khói sực nồng, cay cay khóe mắt đó làm tôi vấn vương nhiều đến vậy. Ngày còn ấu thơ, khi bước ra đồng tôi đã quen với màu khói lang thang từ đồng quê yên ả, những buổi đá bóng, thả diều, chơi trận giả, trốn tìm đều có mùi khói theo chân. Những ngày ra sau ngõ đón cha lùa đàn trâu về cũng thấy khói vương trong cả chiều nhá nhem thương nhớ. Hôm nay khi bước chân trở lại quê nhà, vẫn còn nghe trong gió vị khói hiền hòa, vẫn bắt gặp tuổi thơ rộn vang tiếng cười rôm rả.

Minh họa: Trà My

Dưới mái nhà xưa, chái bếp còn ôn lại một thời sum vầy, ấm áp. Mẹ tảo tần đôi vai nghiêng ngả, gánh khói đồng khô về chái bếp hiên nhà. Mỗi sớm mai hay chiều tà, bếp lửa hồng mẹ nhen làm ấm lại ngày lạnh giá. Ánh lửa chập chờn nơi đáy mắt, sợi khói lam quấn quýt rạ rơm tỏa khắp vườn sau, đó là mùi đồng quê chẳng thể lẫn vào đâu được. Thuở ấy tuy nghèo nhưng đầy ắp niềm vui, bữa cơm dù chỉ mẻ kho quẹt cùng vài củ khoai củ sắn ngọt bùi ủ hương khói bếp mà không khí vẫn vui tươi, đầm ấm lạ kỳ.

Khi lớn lên, tôi mới hiểu ra dù là những thứ bình dị, quê mùa nhưng khi gắn bó sâu nặng thì cũng trở thành kỷ niệm khó phai. Mùi khói quê nhà làm cay sống mũi, ẩn sâu trong đó là chuỗi thời gian nhọc nhằn, vất vả, gian nan. Đếm bao nhiêu mùa khói là bấy nhiêu mùa từng giọt mồ hôi của mẹ cha rơi khắp đồng sâu mưa nắng. Mùi khói của quê hương còn cho tôi cả bao no ấm, ngọt bùi, trở thành hành trang mang theo suốt cuộc hành trình dài phía trước.

Năm tháng dần qua đi, màu trắng của khói mây nay đã hằn lên mái tóc thưa của mẹ. Đời người bước qua bao bận gió sương nên tâm hồn càng bình lặng hơn trước bao thay đổi. Vậy mà giữa giấc chiêm bao thì hình ảnh quê hương trong tâm trí tôi vẫn lũ lượt tràn về. Nơi ấy có mẹ, có cha khuya sớm tảo tần và bắt gặp cả từng bước chân dại khờ chạy khắp cánh đồng quê mờ trong khói trắng…

Thụ Nhân