Thân thương phố cổ

Tôi có một góc yên bình ở phố cổ. Nơi đó có căn nhà của bà, có khoảng vườn nhỏ nhắn nép mình giữa lòng phố. Nơi mỗi sáng tôi thức dậy trong tiếng chim hót lảnh lót, trong sắc hồng của hoa giấy trước thềm nhà. Trước hiên nhà có một chiếc xích đu được sơn trắng là nơi bọn trẻ chúng tôi chơi đùa. Ở đó mỗi sáng có thể ngắm nhìn từng giọt nắng tràn qua bám trên vách tường cổ rêu phong. Bên ngoài là thế giới của chim chóc chuyền cành ca hát, hòa cùng âm thanh huyên náo của những chú chim sáo bé xinh ríu rít bên tai. Tôi đã lớn lên trong căn nhà của bà giữa lòng phố cổ bình yên như thế đó.

Minh họa: Trà My

Phố cùng tôi đi qua những tháng ngày êm đềm. Tôi nhớ những hôm ngồi sau xe bạn, đi qua những cây cầu có dòng nước xanh thẳm, những bãi ngô xanh lá, những hẻm sâu hun hút vách tường loang lổ, đi qua những hàng quán thân quen, những góc chợ cũ kỹ thân thuộc. Ngồi sau xe bạn, những con đường mở ra trước mắt tôi một phố cổ yên bình cùng những vòng quay xe đạp. Phố cổ trong tôi như một thị trấn nhỏ nhắn, bình yên và rất đỗi thân thương.

Phố nuôi dưỡng tâm hồn tôi bằng những thanh âm bình dị. Đó là âm thanh của tiếng rao đêm quen thuộc, tiếng nói cười rôm rả của các em nhỏ đến trường, tiếng kĩu kịt từ vòng quay của chiếc xích lô sờn cũ, là âm thanh huyên náo của bầy chim sẻ bay đùa trên nóc nhà. Một phần thế giới tuổi thơ tôi gắn liền với những thanh âm quen thuộc ấy, chúng khiến tôi cảm nhận rõ nhịp sống chậm rãi bình yên nơi phố cổ.

Tôi thường nhớ về phố cùng những dáng hình bé nhỏ. Đó là hình ảnh nhỏ nhắn của cô bán nước bên chiếc xe đẩy, là hình ảnh cụ già với gánh hàng rong, là nụ cười hiền lành của bà bán xôi, của chị bánh mì, của dì bán bún… Họ như một phần của phố. Họ ở phố cổ, quanh năm chung thủy với món hàng của mình. Họ làm những ai từng gắn bó với phố cổ như tôi thi thoảng tìm về vì nhớ một hương vị. Những hương vị đã nuôi lớn tôi, kết dính tâm hồn tôi với phố.

Ở phố cổ tôi học được biết bao bài học đáng trân quý. Đó là sự lạc quan ở cuộc đời. Dẫu mưu sinh cực nhọc, nụ cười vẫn tươi thắm trên môi; dẫu vầng trán đẫm mồ hôi, họ vẫn miệt mài lao động. Tôi cũng nhận thấy người ở phố cổ giản dị, khiêm nhường biết bao. Họ không phô trương, không ăn bận lòe loẹt sặc sỡ. Họ kín đáo và nhã nhặn trong cư xử. Chưa bao giờ tôi thấy họ cằn nhằn, hậm hực điều gì. Họ giữ phố yên bình không tiếng còi xe, không tiếng cãi cọ, không âm thanh hỗn tạp chát chúa. Những điều bé nhỏ trong cư xử ấy đã gìn giữ giùm tôi một phố cổ hiền hòa.

Mỗi lần rời phố ra đi tôi mang theo biết bao ân tình. Đó là sự tiễn đưa, là những câu động viên, những lời nhắn nhủ, là gói quà quê đơn sơ mà ấm áp nghĩa tình, là sự lạc quan tôi nhìn thấy bên trong mỗi con người… nên mỗi lần rời đi luôn là một lời hứa trở về. Mùa hè nào tôi cũng về lại phố cổ, đi qua những con đường nhỏ nhắn hai bên đường ngập tràn sắc hồng hoa giấy, nhìn nắng vàng lấp lánh trên bức tường cổ kính nhuốm màu thời gian và lặng ngắm những ngôi nhà cổ nằm nép mình bên dòng sông yên bình bốn mùa nước chảy. Phố cổ không chỉ nuôi dưỡng tâm hồn tôi, mà còn giữ tâm hồn tôi luôn bình yên, tinh khôi và khiêm nhường như chưa từng có đời sống công nghiệp ồn ào huyên náo nào tác động. Cứ mỗi lần trở về tôi lại thấy cuộc đời tươi đẹp hơn, phố đẹp hơn và mỗi kỷ niệm đều đáng để chắt chiu và gìn giữ.

Trần Nguyên Hạnh