Nhớ ngọn gió đồng

Nhà tôi nằm tựa bên một con núi nhỏ, trước mặt là cánh đồng rộng thẳng cánh cò bay. Ngày nào thức giấc dậy, tôi cũng đã thấy những cơn gió thân thương đang thổi vào mát rượi. Lại nhớ có lần đám bạn ở phố về chơi, khi ban mai vừa hé những tia nắng ấm áp, đám bạn ngủ dậy chạy ra sân cùng lúc cơn gió đồng đang thổi. Đứa nào đứa nấy xuýt xoa thích thú trước cảnh quê yên bình, mát rượi. Có đứa còn nói rằng nơi tôi đang ở là nơi mà các đại gia ngày nay muốn tìm về. Biết là lời nói bông đùa nhưng lòng tôi vẫn hân hoan lắm. Thú thực là sau bao năm lên phố, tôi vẫn muốn đằm mình nơi quê nhà, nơi không có khói bụi và ồn ào của tiếng xe cộ.

Minh họa: Trà My

Kỷ niệm tuổi thơ tôi phần lớn gắn với cánh đồng. Như bao đứa trẻ quê khác, tôi trải qua những công việc của nhà nông: chăn trâu, cắt cỏ, đi cấy, đi gặt, thu hoạch ngô, dỡ khoai lang… Dấu chân tuổi thơ tôi in trên cánh đồng nhiều không đếm xuể. Vẫn còn đó là những mùa ngô bạt ngàn xanh tít tắp. Lúc ngô trổ cờ là lúc cánh đồng đẹp nhất! Đám con nít chúng tôi nghịch ngợm, thẳng tay bẻ cờ ngô làm cờ chơi đánh trận giả, cũng chia thành hai phe ta và địch. Quần nhau chán chê, cuối buổi hoa ngô dính đầy cả quần áo. Không thèm gỡ, đứa nào đứa nấy nằm ngay bên bờ ruộng, mặc kệ gió đồng mang theo hương hoa ngô thoang thoảng.

Nhắc tới miền Trung quê tôi người ta nhớ đến cơn gió Lào như một “đặc sản”. Mùa hè gió Lào thổi tôi có cảm tưởng như ai đang cầm một lò than để trước mặt. Cảm giác vừa nóng vừa rát mặc dù đang ở trong nhà. Để kìm hãm cơn gió Lào khắc nghiệt, chiều chiều mấy anh em tôi lại mang chõng tre ra cạnh bờ ao để hóng gió. Gió từ ao nước bốc lên cộng với gió từ đồng thổi vào hòa quyện cũng giảm nóng đi phần nào. Buổi tối, mẹ tôi hãm một ấm nước chè xanh cho cả nhà uống. Thi thoảng có mấy cô chú hàng xóm sang chơi. Mọi người nói chuyện với nhau rôm rả tận khuya mới lục tục ra về. Gió đồng len theo vào cả giấc ngủ, giấc mơ của những người quê chân chất, giản dị.

Có ở quê tham gia vào công việc nhà nông mới thấy người nông dân vất vả nhường nào. Với tôi công việc cực nhất có lẽ là cấy hái. Vụ đông xuân lạnh cóng, cái lạnh cắt da cắt thịt, chạm chân vào ruộng cứ ngỡ có hàng trăm vết kim châm. Lại thêm giữa đồng không bao la gió rít từng hồi lạnh lại càng thêm lạnh. Nhà nào nhà nấy cũng dễ đến năm, sáu sào ruộng, cấy tận hơn tuần lễ mới xong. Vụ hè tuy đỡ hơn vụ đông nhưng cũng cực không kém. Nắng nóng cháy bỏng da thịt. Lúc này gió đồng lại như một vị cứu tinh diệu kỳ. Có gió con người bỗng nhiên thấy phấn chấn hơn rất nhiều. Tôi nhớ có những lần cấy mệt quá, tôi lên bờ ruộng nằm sóng soài nghỉ lưng, gió đồng cứ thế phả vào mặt. Hương đồng là tổng thể của hương bùn, hương mạ non và hương mồ hôi khó nhọc quyện vào. Chao ôi, mùi hương ấy đến là nhớ!

Ngọn gió đồng thân thương như một cơ duyên với tôi, với những người sinh ra từ ruộng đồng. Ngồi nhớ quê, ký ức trong tôi lại ùa về. Tôi nhớ tới mùa hoa ngô nở, nhớ mùa cấy, mùa lúa chín và cả mùa gió Lào hầm hập thổi. Ngọn gió đồng phất phơ… Tất cả những hình ảnh ấy khiến tôi nhớ đến buốt lòng.

Nguyễn Văn Chiến