Làng rau Trà Quế

Làng Trà Quế thuộc xã Cẩm Hà, thị xã Hội An (tỉnh Quảng Nam) từ lâu đã được biết đến với nhiều sản phẩm rau được trồng trên đất đai màu mỡ, bón bằng loại rong lấy từ sông Cổ Cò nên có hương vị đặc trưng riêng biệt mà không phải vùng nào cũng có được... Bên cạnh đó, làng rau Trà Quế còn được biết đến như là một địa điểm du lịch “xanh” thú vị đối với du khách gần xa khi đặt chân đến đô thị cổ Hội An.

Làng rau Trà Quế cách trung tâm thị xã Hội An hơn 3 km về hướng tây bắc và cách TP Đà Nẵng chưa đến 20km về phía nam. Làng hiện có 220 hộ gia đình làm nghề nông nghiệp, trong đó có 130 hộ chuyên trồng rau luân canh, xen canh trên diện tích 40 ha. Từ xưa đến nay, làng rau Trà Quế nổi tiếng vì có trên 20 chủng loại rau ăn lá và rau gia vị, đặc biệt là có nhiều loại rau không nơi nào thơm ngon bằng như húng, é, tía tô... Khi trộn lẫn các loại rau vào nhau sẽ hội đủ 5 vị cay, chua, ngọt, đắng, chát. Nhờ hương vị đặc biệt ấy mà rau Trà Quế đã góp phần làm nổi tiếng các món ăn dân dã của Hội An nói riêng và Quảng Nam nói chung. Rau hành, ngò thì kết hợp với món sứa trộn, canh chua cá lóc; cải bằng, ngổ điếc... dùng để nấu lẩu; rau răm, húng, hành lá dùng trong món hến trộn khoái khẩu ở vùng Cẩm Nam. Còn món mì Quảng thì phải ăn với rau sống Trà Quế mới thấy được cái ngon của sự phối hợp hương vị của thiên nhiên...

Rau xanh Trà Quế ngon trước hết là nhờ sự bảo đảm và sạch sẽ từ khâu chọn đất; hệ thống nước tưới không bị ô nhiễm. Đất được tăng độ mùn và tơi xốp bằng các loại phân chuồng để hoai, phân vi sinh chế biến từ thảo mục. Cách trồng và chăm sóc truyền thống được người làng rau Trà Quế áp dụng với tiến bộ khoa học kỹ thuật để sản xuất rau sạch theo quy trình khép kín. Nhờ vậy mà không ảnh hưởng đến môi trường, đến người trồng rau và đặc biệt là không ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng...

Ngoài việc trồng rau sạch cung ứng cho thị trường Quảng Nam và Đà Nẵng, người dân làng rau Trà Quế còn phát huy được khả năng nhạy bén, sáng tạo của mình trong việc biến cánh đồng rau Trà Quế thành một địa điểm thu hút khách du lịch trong tour du lịch tham quan phố cổ Hội An. Trên 30 lao động nông nhàn của làng rau đã bắt tay vào làm du lịch. Họ sắm những bộ áo quần nông dân, dép lê, nón lá và dựng những ngôi nhà dành cho du khách nghỉ ngơi. Nếu muốn, du khách sẽ được người làng rau bày cho cách cuốc đất, trồng, tưới nước và chăm bón rau. Nhưng trước khi làm “nông dân”, họ sẽ được “chiêm ngưỡng” thỏa thích các loại rau Trà Quế tại các điểm trưng bày, giới thiệu tại nhà đón khách.

Những luống rau diếp cá, xà lách, cải xanh, húng, hành, ngò, tần ô, rau mùi... xanh mơn mởn trên những luống dài tăm tắp thật thích mắt. Du khách đến với Trà Quế cũng bị cuốn hút ngay bởi những luống rau xanh và tấm lòng mến khách của cư dân nơi đây nên đã không ngần ngại tự nguyện làm nông dân làng rau Trà Quế. Họ cùng xắn tay áo cuốc đất, trồng rau, tưới nước chăm bón cho rau. Sau một ngày “cực nhọc” trên đồng rau, những “nông dân” này lại được thưởng thức các món ẩm thực đặc sản, các loại rau do chính tự tay mình lựa chọn, do chính tự tay mình thu hoạch của làng nghề truyền thống này. Có phải vì cái ngon của rau, của các đặc sản dân dã xứ Quảng và chén “rượu hồng đào chưa uống đã say” hay vì phong cảnh hữu tình, vì những người dân quê mến khách mà mỗi năm đã có hơn 1.000 lượt khách quốc tế theo các tour du lịch đến tham quan làng rau Trà Quế.

Chia tay Trà Quế, chia tay những cánh đồng rau xanh mơn mởn, bạt ngàn với những người nông dân chất phác, mến khách, du khách vẫn còn vương vấn mãi câu ca dao đã đi vào tiềm thức của người dân Trà Quế nói riêng và người dân Hội An nói chung: