Chuyển biến tích cực từ mô hình "Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường"

Qua hơn 5 năm triển khai thực hiện mô hình “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường”, nhiều thôn, buôn, tổ dân phố trong toàn tỉnh đã thực sự phát huy vai trò tự quản, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thói quen của người dân trong công tác bảo vệ môi trường.

Là một trong những khu dân cư đầu tiên của tỉnh triển khai thực hiện mô hình điểm “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường”, bộ mặt nông thôn ở buôn Tring 2 (phường An Lạc, thị xã Buôn Hồ) đang ngày càng khởi sắc. Tình trạng rác thải gây ô nhiễm trên các đoạn đường, bến nước, nhà cộng đồng… trong buôn đã giảm hẳn ô nhiễm; không những thế, các hộ dân còn đầu tư xây dựng chuồng trại riêng biệt, không chăn nuôi gia súc thả rông hay nuôi nhốt dưới gầm, sàn nhà. Bên cạnh đó, để góp phần bảo vệ môi trường, hiện nay các hộ dân trong buôn cũng đã xây dựng nhà vệ sinh, hố tiêu tự hoại và luôn thu gom, xử lý rác thải theo đúng quy định, không gây ảnh hưởng đến môi trường. Bà H’Lil M’lô, một người dân buôn Tring 2 chia sẻ: “Trước đây, vấn đề vệ sinh môi trường trong buôn chưa được người dân quan tâm, phần lớn hộ gia đình chưa có nhà vệ sinh, chăn nuôi gia súc dưới gầm sàn nhà, ý thức thu gom và xử lý rác thải hạn chế… Tuy nhiên, khi triển khai thực hiện mô hình đến nay, tình hình ô nhiễm đã được xử lý dứt điểm, nhờ đó chất lượng cuộc sống của người dân cũng có nhiều chuyển biến tích cực”.

Phụ nữ TP. Buôn Ma Thuột tham gia dọn vệ sinh môi trường trên các tuyến phố.

Tại thôn Tân Phú (xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn), mặc dù chỉ mới triển khai mô hình “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường” hơn 1 năm, thế nhưng người dân trong thôn đã phát huy vai trò tự quản, bảo vệ môi trường. Nói về nguyên nhân chọn thôn Tân Phú để triển khai thực hiện mô hình, ông Nguyễn Kim Thạch, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Ea Nuôl cho biết: “Thôn Tân Phú là tuyến đường chính dẫn đến khu vực đất canh tác của các hộ dân ở những xã lân cận như xã Ea Bar, Tân Hòa (huyện Buôn Đôn) và TP. Buôn Ma Thuột. Do đó với những đoạn đường nằm xa khu dân cư, vắng người qua lại đã trở thành điểm đổ rác thải tự phát của một số người. Mặc dù đã nhiều lần ra quân dọn vệ sinh ở những điểm tập kết rác thải và tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng dân cư, nhưng vẫn không có chuyển biến tích cực. Chính vì vậy, khi được Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh triển khai mô hình thì chúng tôi đã chọn thôn Tân Phú để làm điểm”. Để mô hình triển khai có hiệu quả, Ban chỉ đạo mô hình đã phân chia thành 4 tổ phụ trách các khu vực để thường xuyên nhắc nhở người dân tổng vệ sinh sạch sẽ. Đồng thời, lồng ghép nội dung vào các buổi họp dân, sinh hoạt của các chi hội, đoàn thể nhằm vận động người dân, hội viên tích cực thực hiện. Nhờ đó đến nay, 100% các hộ gia đình trong thôn đều tự nguyện ký cam kết bảo vệ môi trường với các nội dung như: mỗi hộ gia đình đều phải có vật dụng chứa rác thải, chất thải bảo đảm không gây ô nhiễm trước khi đưa đến nơi xử lý; không vứt rác bừa bãi ra đường; bảo đảm an toàn, vệ sinh khu vực công cộng; không phóng uế và chặt phá cây xanh, thả rông súc vật…

Từ khi triển khai mô hình, các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm trong trong thôn cũng đã xây dựng hệ thống hầm biôga để hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, không khí từ chất thải chăn nuôi. Riêng trường hợp các hộ dân thiếu ý thức đổ rác thải ra môi trường thì được xử lý bằng cách nhắc nhở, giải thích để họ nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh chung. Song song đó, các thành viên trong Ban tự quản thôn Tân Phú còn thường xuyên tổ chức các đợt tổng vệ sinh môi trường vào các ngày lễ, Tết thu hút đông đảo người dân trong thôn hưởng ứng tham gia. Ông Nguyễn Hoàng Quyển, Trưởng thôn Tân Phú phấn khởi nói: “Khi mô hình được triển khai thực hiện, các hộ dân trong thôn rất nhiệt tình hưởng ứng, đến nay ai cũng hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, cũng nhờ thế tình trạng xả rác, nước thải ra khu vực công cộng không còn tái diễn”.

Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện mô hình điểm “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường” ở buôn Tring 2 (phường An Lạc, thị xã Buôn Hồ), tổ dân phố 13 (phường Tân Tiến, TP. Buôn Ma Thuột), buôn Ea Bông (xã Cư Êbur, TP. Buôn Ma Thuột) và thôn Tân Phú (xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn) đã trở thành phong trào có tính quần chúng, góp phần hiện thực các tiêu chí về môi trường tại nhiều địa phương trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Điều đáng nói là qua quá trình thực hiện, mỗi người dân đã có nhận thức đầy đủ hơn về hoạt động bảo vệ môi trường và có ý thức, trách nhiệm hơn trong cuộc sống. Với những chuyển biến tích cực ở các khu dân cư, thiết nghĩ, Mặt trận Tổ quốc các cấp và các địa phương trong tỉnh cần tiếp tục nhân rộng mô hình để từng bước nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân, cộng đồng trong việc tham gia bảo vệ môi trường.

Thúy Hồng