Về U Minh Thượng, xuống U Minh Hạ

Từ giữa tháng 12-2012, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau đã được Ban Thư ký Công ước Ramsar xem xét công nhận là khu Ramsar thứ năm của Việt Nam. Cùng với bốn khu vực: Vườn quốc gia Xuân Thủy (Nam Định), Bàu Sấu thuộc Vườn quốc gia Cát Tiên (Đồng Nai), hồ Ba Bể (Bắc Cạn), Vườn quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp), Vườn quốc gia Mũi Cà Mau trở thành vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, đặc biệt với vai trò là nơi cư trú của những loài chim nước.

Người “anh em” của U Minh Hạ là Vườn quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang) (thường gọi là Miệt Thứ) cũng nằm trong Khu dự trữ sinh quyển (DTSQ) Kiên Giang có hệ sinh thái đa dạng vào bậc nhất nhì của thế giới. Tại Hội đồng điều phối quốc tế Chương trình con người và sinh quyển (Hội đồng MAB) khóa 19 tổ chức ở thủ đô Paris (Pháp) từ ngày 23 đến 27-10-2006, khu DTSQ Kiên Giang đã được công nhận là khu DTSQ thế giới. 

Để đến Vườn quốc gia U Minh Thượng, bạn sẽ phải qua ngã ba Tắc Cậu, thị trấn Minh Lương, huyện Châu Thành (Kiên Giang), một địa danh nổi tiếng trong bài ca cổ “Hoa tím bằng lăng”. Từ rạch Cái Thia dọc theo đường bộ, bạn ra Tắc Cậu, băng qua sông Cái Bé bằng những chiếc phà nhỏ rồi vượt sông Cái Lớn đến U Minh Thượng. Bước lên khỏi phà, bạn đã đặt chân đến Miệt Thứ. Đến đây, bạn sẽ thú vị nhận ra rằng, mỗi con kinh cắt ngang quốc lộ đều được đặt tên là “Thứ”. Con kinh đầu tiên được đặt là Thứ Nhất, cứ thế đến kinh Thứ Mười Một. Từ thị trấn Thứ Ba hoặc đến cầu Thứ Bảy (huyện An Biên) hỏi đường đến huyện lỵ U Minh Thượng rồi đi thêm khoảng 15 phút nữa là đến hồ Hoa Mai, nằm giữa lòng U Minh Thượng. Hồ Hoa Mai là dấu tích của một trảng bom thời chiến tranh, đến nay vẫn được giữ nguyên trạng và trở thành nơi cư ngụ của nhiều loại cá tôm. Cùng với hệ sinh thái đất ngập nước mang đặc trưng của rừng U Minh, hồ Hoa Mai còn thu hút cả những loài chim có trong sách đỏ như già đẩy Java (chim Già Sói). “Hên” chút nữa, bạn còn có thể gặp cả một bầy heo rừng lẩn quẩn quanh đây.

Muốn khám phá rừng, bạn có thể nhờ Ban quản lý Vườn Quốc Gia U Minh Thượng tổ chức đưa đón tham quan rừng. Len lỏi vào rừng trên chiếc xuồng ba lá, bạn sẽ được nghe những câu chuyện đẹp như huyền thoại về một thời khẩn hoang, nghe chuyện cười bác Ba Phi, chuyện bộ đội ta nằm vùng đánh giặc…

Điểm thú vị trong chuyến du ngoạn của bạn chính là những trảng nước rộng mênh mông - nơi chứa tầng thủy sinh đa dạng. Bạn sẽ tận mắt thấy sức sống của những đám bồn bồn, đám sậy, nhìn từ xa chúng mọc như những cù lao giữa sông cái lớn. Bạn có thể reo lên thích thú khi nhặt được những quả trứng chim ngay trên lá bông súng nổi lênh đênh trên mặt nước. Đến với sân chim hoang sơ rộng 44ha với khoảng 700.000 cá thể, bạn sẽ nghe được bản hòa tấu độc đáo giữa thiên nhiên thanh bình. Nhiều loài động vật quý hiếm vẫn còn tồn tại ở đây, như: rái cá lông mũi, điên điển cổ rắn, giang sen, già đẩy Java, quắm đầu đen, hạc cổ trắng, đại bàng đen... Khám phá U Minh Thượng, sẽ không trọn vẹn nếu bạn bỏ qua cơ hội thưởng thức canh chua cá rô nấu với trái giác và đọt choại, đặc sản của rừng.

Từ U Minh Thượng, bạn hãy “nối vòng tay lớn” đến U Minh Hạ để thăm thú khu Ramsar thứ năm của cả nước. Trải qua cuộc chiến tranh ác liệt và những trận cháy dữ dội, U Minh Hạ giờ đã được tái sinh. Vườn quốc gia U Minh Hạ được thành lập ngày 20-1-2006, có diện tích 8.286 ha nằm trên địa phận xã Khánh Lâm, Khánh An (huyện U Minh), xã Khánh Bình Tây Bắc và Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau. Địa danh Vồ Dơi rộng 3.600ha được biết đến như vùng lõi của Vườn quốc gia U Minh Hạ, đây cũng là khu rừng nguyên sinh duy nhất còn sót lại sau nhiều lần rừng U Minh Hạ bị cháy. Quanh khu vực này là hơn 25.000ha rừng đệm, có vai trò như khu bảo vệ thiết yếu cho sự phục sinh của các loài động vật, thực vật thuộc hệ sinh thái vùng ngập nước. Vườn quốc gia U Minh Hạ được các nhà khoa học xem là nơi trưng bày sống về các loài thực vật thuộc hệ sinh thái ngập úng của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, có 201 loài thực vật bao gồm: cây dược liệu, cây lấy gỗ, cây lấy dầu, cây làm kiểng….

Đến U Minh Hạ, bạn không chỉ được về với thiên nhiên mà nếu muốn, bạn cũng có thể sử dụng các dịch vụ du lịch ở mang những cái tên rất đặc trưng của Đất Mũi là Khu du lịch Sinh thái Rừng Tràm và khu du lịch “Sông Trẹm”. Từ U Minh Hạ, khách có thể đến bãi bồi Đất Mũi bằng cả đường thủy và đường bộ để được ngắm nhìn vùng đất cuối vùng của Tổ quốc. Khách cũng có thể thuê bo bo từ TP.Cà Mau lướt sóng theo dòng sông Trẹm để tới Hòn Đá Bạc để thăm thú một thắng cảnh nổi tiếng của Cà Mau và thưởng thức hải sản như hàu sống, cá bống mú, cá nâu…

Ngoài chim trời, cá nước, U Minh Hạ còn là nơi hội tụ nhiều loài động vật “rất Nam bộ”, như: heo rừng, nai, khỉ, sóc, kỳ đà, trăn, rắn, rùa…

(Theo Báo Du lịch)