Vẽ muông thú bằng… khói, lửa

Một ngày đầu tháng 12-2018, tôi may mắn được gặp họa sĩ Nguyễn Trung Nghĩa - người dành nhiều tâm huyết để vẽ các loài động vật hoang dã khi anh đang tổ chức triển lãm “Ký ức tuổi thơ” trong sự kiện bảo tồn loài hoang dã do Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp với Quỹ Quốc tế Bảo vệ thiên nhiên (WWF) tổ chức tại Trung tâm Văn hóa tỉnh Đắk Lắk.

Tại triển lãm, anh giới thiệu 5 bức tranh về những loài động vật quý hiếm đang hoặc đã tồn tại ở núi rừng Tây Nguyên như: voi, hổ, bò tót... Triển lãm với quy mô nhỏ gồm 5 bức tranh và chỉ diễn ra trong một buổi sáng nhưng đã gây ấn tượng mạnh cho khách tham quan bởi hình ảnh sống động, mạnh mẽ và ám ảnh về những con thú được tạo nên bằng ánh lửa, vệt khói, sự cháy sém do tiền chất nổ tạo ra.

Để tạo ra được những bức tranh độc đáo này, họa sĩ Nguyễn Trung Nghĩa phác thảo hình ảnh động vật hoang dã trên một loại giấy đặc biệt, sau đó anh dùng lửa, khói và tiền chất nổ để tạo hình. “Người ta dùng lửa để đốt, phá, hủy diệt môi trường còn tôi dùng nó để vẽ tranh. Khói, lửa có ngôn ngữ riêng mang tới nhiều cảm xúc, hoang dã, dữ dội nhưng khi được sử dụng làm chất liệu để vẽ tranh thì sự hủy diệt lại trở thành một cuộc hồi sinh. Tôi muốn dùng chính thứ đã hủy hoại môi trường, thiên nhiên để vẽ lên những bức tranh nhằm cảnh tỉnh mọi người về những việc làm đe dọa đến môi sinh và động vật hoang dã”, họa sĩ Nghĩa lý giải việc lựa chọn cách vẽ tranh đặc biệt này.

Họa sĩ Nguyễn Trung Nghĩa cùng các em nhỏ tại Triển lãm “Ký ức tuổi thơ”.

Họa sĩ Nguyễn Trung Nghĩa sinh ra và lớn lên tại thị trấn Phước An, (huyện Krông Pắc). Thuở ấu thơ, anh thường theo cha là kiểm lâm viên đến với rừng cây, núi đồi, được chứng kiến những điều đẹp đẽ, con người sống hài hòa với thiên nhiên và muôn loài. Nhưng rồi theo thời gian, sự hài hòa đó dần biến mất, rừng bị tàn phá, muông thú bị săn bắn. Những cánh rừng bắt đầu lùi xa dần, những đốm lửa còn sót lại sau cánh rừng chết đã ám ảnh, ăn sâu vào máu thịt, vào hoạt động sáng tạo nghệ thuật của anh. Thế nên, cho dù đã rời xa quê hương, sinh sống ở nơi phố thị nhưng những hình ảnh về rừng luôn đau đáu trong anh, thôi thúc anh lựa chọn chủ đề vẽ tranh về thiên nhiên, về các loài động vật hoang dã. “Người ta có thể bắt một con khỉ rời xa rừng, nhưng không thể bắt rừng rời xa con khỉ”, anh  Nghĩa ví von.

Những bức tranh của họa sĩ Nguyễn Trung Nghĩa không chỉ mang tính đột phá về chất liệu mà còn là sự sáng tạo nghệ thuật cầu kỳ. Với anh - một người nghệ sĩ, muốn thông qua những tác phẩm nghệ thuật, đóng góp thêm tiếng nói để chung tay bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ các loài động vật hoang dã trước nguy cơ bị tuyệt chủng do hoạt động săn bắn, mua bán bất hợp pháp của con người.

Hiện nay, dù công việc bận rộn, nhưng họa sĩ vẫn lặng lẽ tìm đến  những vùng rừng núi hay những nơi có con vật hoang dã để được sống với thiên nhiên, muông thú, từ đó nuôi dưỡng cảm xúc, chắt chiu tư liệu cho việc vẽ tranh, bởi với anh “muốn vẽ bất cứ cái gì cũng phải biết và hiểu về nó”.

Vạn Tiếp