Những người "bán" ký ức

Những năm tháng thời “bao cấp” gian khó đã qua tưởng chừng chỉ còn trong ký ức của những thế hệ trước thì nay có thể dễ dàng tìm thấy trong những quán cà phê xưa cũ ở Buôn Ma Thuột.

Ít ai biết rằng, để có những không gian phủ màu ký ức đó là cả tâm huyết, bàn tay khéo léo của những người có chung niềm đam mê... 

Đồ vật phủ bóng thời gian

Trong một con ngõ nhỏ ở đường Đặng Thái Thân (TP. Buôn Ma Thuột) có một ngôi nhà đặc biệt với những ô cửa lá sách màu xanh trên nền tường tô vàng. Chủ nhân của ngôi nhà ấy là anh Bùi Công Tiến (1991) chuyên thiết kế các quán cà phê… “bao cấp”. Anh gọi vui đó là nghề “bán” ký ức. 

Bước vào trong nhà anh, có cảm giác như đang quay ngược về quá khứ với bao hoài niệm. Ở đây, mọi đồ vật đều nhuốm màu thời gian được đặt la liệt khắp nơi, nào là bộ sa lông gỗ, chiếc tủ búp phê, băng cát-sét, tivi đen trắng, chiếc xe đạp Favorit, máy đánh chữ, đèn măng xông, quạt cóc... Không gian như thêm lắng đọng bởi tiếng nhạc rè rè phát ra từ chiếc máy nghe nhạc đĩa than cũ trong góc nhà. 

Anh Tiến giới thiệu về các loại đèn dầu thời xưa.

Anh Tiến tâm sự, chính một số ít đồ vật ngày xưa gia đình giữ lại đã lôi cuốn, “dẫn dắt” anh vào nghề “bán” ký ức này. Trong một lần dọn dẹp nhà cửa với những món đồ cũ kỹ này, anh nghĩ nếu vứt bỏ chúng thì lãng phí, tại sao không dùng để trang trí một không gian xưa mà bạn trẻ ngày nay có thể hình dung được ông bà, cha mẹ đã trải qua một thời thế nào. Anh đưa ra ý tưởng và được một số người bạn ủng hộ, cùng bắt tay tự học hỏi để “vào nghề”. Sau hơn 1 năm tìm kiếm, sưu tầm, anh cũng đã sở hữu vài trăm món đồ gắn liền với cuộc sống của người Việt Nam từ những năm trước giải phóng. 

Dẫn chúng tôi ra trước hiên nhà, nơi có những ô cửa sổ xếp ngang dọc chiếm gần hết lối đi, anh Tiến cho biết, anh và nhóm bạn đã tìm khắp nơi để mua các cửa sổ và cánh cửa gỗ cũ, thường là kiểu cửa lá sách của người Sài Gòn xưa. Sau khi mua về, cửa sẽ được làm sạch, gia cố lại lá sách, thay bản lề mới phù hợp khung ngoại và sơn màu. Các tấm ván gỗ cũ cũng được anh và nhóm bạn tận dụng để thiết kế những bảng hiệu, tấm chỉ dẫn đường đi... với phông chữ được vẽ bằng tay và phối màu chữ kỳ công để nhìn vào là nghĩ ngay đến “ngày xưa”.

Một số loại đèn dầu thời xưa, trong đó đèn măng xông có giá tới 2,5 triệu đồng.

Ngoài ra một số đồ vật cũ còn được nhóm anh Tiến tái chế để giúp không gian xưa sinh động hơn như bộ bàn ghế được sáng tạo từ chân máy khâu cũ, phích nước Rạng Đông bỏ nắp trở thành bình cắm hoa... 

Không gian hoài niệm

Hơn một năm qua, sản phẩm của anh Tiến và những người bạn là các quán cà phê hoài niệm ở Buôn Ma Thuột như: “Đặng” ở 46 Nguyễn Thị Minh Khai, “Cafe 1975” ở 32 Xuân Diệu; ở Buôn Hồ có quán “Ngõ 915”... Ngoài ra, nhóm của anh còn nhận thiết kế ở các tỉnh thành khác như: quán cà phê “1981” ở TP. Hồ Chí Minh, “Tem phiếu” ở Hà Tĩnh...

Ông Lê Văn Thân đến quán Cafe 1975 với mong muốn tìm về ký ức xưa cũ.

Có dịp đến Cafe 1975 (địa chỉ 32 Xuân Diệu, TP. Buôn Ma Thuột), một trong những sản phẩm tâm huyết của nhóm anh Tiến, hẳn nhiều người sẽ có cảm giác như “sống lại” một thời đã xa. Quán như một căn nhà xưa với nền tường vàng mỡ gà, cánh cửa gỗ xanh cũ, nền bằng xi măng và gạch bông. Xung quanh là những đồ vật thân thương, gần gũi một thời như bộ bàn ghế gỗ, tủ gỗ cộc kệch, chiếc máy khâu... Đặc biệt hơn là những bài thơ vương vấn sắc màu của những năm tháng xưa cũ được viết tay tinh tế trên những mảng tường... Một khung cảnh gợi nhớ về quá khứ!

Ở những không gian này, chúng ta không khó để gặp những vị khách lớn tuổi. Họ đến đây không chỉ để uống cà phê, mà còn như muốn “chạm tay” vào quá khứ, sống lại một thời đã qua. Ông Lê Văn Thân (64 tuổi, phường Tân Lợi) tâm sự: “Tôi thường cùng con cháu đến ngồi quán này. Tụi nhỏ cứ bắt tôi kể về chuyện ngày xưa, nào là bữa cơm độn sắn, bo bo hoặc những ngày phải xếp hàng dài ở các cửa hàng lương thực, chất đốt... Ngày tháng ấy vất vả đủ bề, nhưng tình người luôn nồng ấm, “tối lửa tắt đèn có nhau”. Đúng là đi qua khó khăn, gian khổ, nhìn lại mới thấy trân trọng và yêu mến hiện tại hơn…”.

Còn với những bạn trẻ, họ cũng tìm thấy sự thích thú ở những không gian này với trải nghiệm lạ mà như quen, bởi đã ít nhiều từng nghe qua lời kể của cha mẹ, ông bà. Bạn Đỗ Nguyễn Hoàng Thư (26 tuổi, phường Tân Lợi) bày tỏ: “Đây là lần đầu tiên mình đến quán nhưng lại có cảm giác dễ chịu và đầm ấm như trở về mái nhà xưa vậy. Ngồi quán hàn huyên cùng bạn bè mới thấy cuộc sống thật bình yên, đơn giản”.

Anh Phạm Thái Thạch, chủ quán Cafe 1975 cho biết: Tết này, quán sẽ mang không khí Tết xưa đến với khách hàng bằng cách trang trí thêm cành đào, chậu quất, hộp mứt, mâm ngũ quả, cặp bánh chưng, câu đối đỏ... Ngoài ra, quán sẽ có quà ăn vặt của trẻ thời ngày xưa như kẹo xí mụi, bánh cốm, thỏi kẹo 7 màu... Chắc chắn các bạn trẻ sẽ tìm thấy những niềm vui đơn giản mà ông bà, cha mẹ, anh chị mình đã từng trải qua...

Thùy Duyên