Nhớ âm vang trên núi Nghĩa Lĩnh

“Dù ai đi ngược về xuôi/Nhớ ngày giỗ Tổ mồng Mười tháng Ba”.

Trong tâm tưởng của mỗi người con đất Việt, câu ca dao ấy luôn hiển hiện và thúc giục mọi người, dù ở đâu phải tìm về Đền Hùng trên núi Nghĩa Lĩnh (TP. Việt Trì, Phú Thọ) để  thắp nén nhang tri ân công đức của tiền nhân và tự hào mình là con cháu của dòng giống Lạc Hồng hiển hách mấy nghìn năm.

Tôi cũng có dịp được về với mảnh đất cội nguồn này và chiêm bái trước Đền Vua Hùng nhân Ngày giỗ Tổ Hùng Vương (10/3 âm lịch) cách đây khoảng mười năm.

Trên dãy núi Nghĩa Lĩnh, tại Đền Thượng - lãnh đạo Đảng, Nhà nước làm lễ dâng hương và đọc chúc văn ca ngợi công đức Vua Hùng và các bậc tiền nhân có công dựng nước và giữ nước suốt chiều dài lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc được xướng lên trên nền nhạc tế lễ trang nghiêm, thành kính và xúc động.

Có thể nói, bất kỳ ai khi được chứng kiến buổi lễ và lắng nghe bản chúc văn trong ngày lễ ấy đều không khỏi bồi hồi xúc động, xen lẫn niềm tự hào vô bờ bến.

Còn nhớ bản chúc văn năm ấy (2013) do GS. Vũ Khiêu soạn (và từ đó đến nay được xem là bản chúc văn chính thức của quốc gia, được đọc trong ngày Ngày giỗ Tổ Hùng Vương hằng năm trên 63 tỉnh thành cả nước).

Bản chúc văn là “Bản tổng kết lịch sử” hùng hồn suốt hàng nghìn năm của cha ông ta với đầy đủ thăng trầm dâu bể, lẫn sắc thái tình cảm và ý chí quật cường, sắt son của con dân đất Việt qua mỗi chặng đường gìn giữ, bảo vệ chủ quyền đất nước.

Mỗi câu, mỗi đoạn của bản chúc văn xướng lên trên nền nhạc chiêng trống hùng hồn và trang nghiêm khiến mọi người như được sống lại và đắm chìm trong huyền sử của dân tộc: “Trăm ngọn núi chầu về đất Tổ/ Mẹ trăm con xây dựng một cơ đồ/ Đất nước mở mang từ đây, trải mười tám đời Vua Hùng chói ngời một cõi…”.

Trong khoảnh khắc này, một không khí thiêng liêng dường như bao trùm lên tất cả - con người, cảnh vật và cả ngọn gió thoảng qua trên đỉnh Nghĩa Lĩnh.

Người dân khắp mọi miền đất nước về trẩy Hội Đền Hùng 10/3 Âm lịch hằng năm.

Không ai nói với ai lời nào nhưng trong sâu thẳm của mỗi trái tim con dân đất Việt, ai cũng nhận ra mình đang được trở về với cội nguồn dân tộc, về với sự khởi đầu của hơn bốn nghìn năm văn hiến.

Cứ thế, cảm xúc ấy miên man chảy theo dòng lịch sử mỗi khi bài chúc văn tiếp tục được xướng lên: “Nước Văn Lang một góc trời thịnh trị/ trăm họ yên dân với cuộc sống thanh bình/ Thế rồi khi vận nước đang lên/ giặc ngoại xâm rắp tâm bày gian kế, đặt mưu hèn/ khiến Mỵ Châu cùng cha tuẫn tiết/ An Dương Vương thất thế để Âu Lạc tan tành/ Thành Cổ Loa ghi một mối hờn sừng sững…”. Tiếng trống, tiếng chiêng lúc này bỗng dưng như chùng xuống và trong tâm cảm của bao người như đọng lại nỗi buồn đau. Thời kỳ Bắc thuộc kéo dài gần 1.000 năm và trong thời gian nước ta bị đô hộ ấy, đã có biết bao anh hùng, liệt nữ đứng lên cùng muôn dân giành lại chủ quyền, độc lập cho dân tộc. “Ba tấc kiếm của Trưng Vương hào nữ/ một tấc lòng vì nợ nước đứng lên/ rồi Lý Bí, Lý Bôn đến Ngô Vương dựng lại sơn hà xã tắc/ muôn đời con cháu lưu danh…”.

Chiêng trống đến đây đã âm vang trở lại tựa như vó ngựa, đao kiếm tung hoành cùng tiếng reo hò thắng trận, khép lại gần một nghìn năm Bắc thuộc, mở ra thời kỳ Đại Việt hùng cường gắn với những chiến công hiển hách qua các triều đại Đinh - Lý - Trần - Lê… bao đời xây nền độc lập.

Đến thời đại Hồ Chí Minh - Người đã từng nói:  “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.

Với vai trò tiên phong của Đảng Cộng sản Việt Nam luôn giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội cùng toàn dân đánh đổ chế độ thực dân, phong kiến và các thế lực xâm lăng hùng mạnh nhất để thống nhất đất nước, mở ra trang sử chói lọi nhất trong lịch sử nước nhà: Xây dựng chủ nghĩa xã hội, từng bước hội nhập với thế giới để mưu cầu cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.

Trong những năm qua, Đền Hùng đã được sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước, cùng sự đóng góp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhằm xây dựng, tôn tạo, tu bổ khu di tích ngày càng khang trang hơn xứng tầm với di tích đặc biệt của quốc gia - và đó cũng là nơi hội tụ của mọi tầng lớp người dân Việt Nam, thể hiện ý chí, sức mạnh đoàn kết của toàn dân tộc để đi tới và viết tiếp những trang sử mới.

Ngày giỗ Tổ Hùng Vương là dịp để bày tỏ, thể hiện và vun đắp tinh thần, truyền thống ấy cho mọi thế hệ con dân đất Việt ra sức xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu mạnh, xứng đáng với công đức của các Vua Hùng và các bậc tiền nhân để lại.

Phương Đình