Truyền thuyết về thác Đắk Glun

Đắk Glun là tên của ngọn thác nằm trên lưu vực suối Đắk Glun thuộc thôn 5, xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông.

Tên gọi thác Đắk Glun bắt nguồn từ truyền thuyết dân gian của người M’nông bản địa. Người M’nông gọi thác này là Leng Rlu (Leng nghĩa là thác đá, thác nước, Rlu có nghĩa là nghỉ ngơi; Leng Rlu có ý nghĩa là nơi nghỉ ngơi); tuy nhiên xưa nay bà con vẫn quen gọi là thác Đắk Glun, theo tên dòng suối đổ xuống thác.

Một số người già kể rằng: Ngày xửa, ngày xưa khi núi rừng còn âm u, rậm rạp, từ bon này sang bon khác phải đi mấy ngày đường mới đến. Khu vực thác Đắk Glun hiện nay thuộc bon Bu Nơr của người M’nông. Bon có khoảng vài chục hộ sinh sống gần thác nước lớn ngày đêm đổ nước ầm ầm trắng xóa cả một vùng.

Danh thắng thác Đắk Glun nhìn từ trên cao xuống. Ảnh: Ngọc Bảo

Tương truyền rằng thác nước này có một trái tim rất lớn (cao gần 1 m, đường kính khoảng 60 cm, hình quả trám) gắn liền với gờ đá ngay dưới dòng nước chảy. Chính nhờ có trái tim thác đập ngày đêm nghe như tiếng sấm động nên dù dân làng trong bon có đi xa hay bị lạc ở đâu trong rừng sâu cũng lần theo tiếng nhịp đập của trái tim thác mà trở về được. Dân làng Bu Nơr rất quý thác. Bon làng đã cử một người đàn ông tên là Điểu Glu, là người có vai vế trong bon trông coi thác. Nhưng sau đó, do ông Điểu Glu mắc nợ dân làng quá nhiều nên đã bị dân làng bán đi nơi khác để trừ nợ, nơi ấy cách bon làng xa lắm phải đi bộ xuyên rừng cả tháng trời mới tới nơi được. Ở nơi xa lạ, ông Điểu Glu vẫn nghe tiếng nhịp đập của trái tim thác. Nỗi nhớ quê hương, nhớ bon làng, nhớ thác nước trong ông bừng lên mãnh liệt, không cưỡng lại được, ông đã bỏ trốn khỏi nơi bị bán và băng rừng lội suối lần theo tiếng đập tim thác, cuối cùng ông cũng về được bon làng mình. Những người mua Điểu Glu phát hiện ông bỏ trốn rất nổi giận đưa nhiều người đến bon Bu Nơr đòi bắt Điểu Glu và đánh cắp tim thác mang về để Điểu Glu không có đường trở về nữa. Trái tim thác bị đập vỡ rơi xuống dòng suối. Cả trăm người xúm vào khiêng nhưng kỳ lạ thay đi được vài bước thì đoàn người ngã lăn ra chết, một trăm người khác vào thay cũng chết, cứ thế hàng trăm, hàng ngàn người nối tiếp nhau, họ khiêng tim thác đến một bãi đá dài trên một quả đồi trọc (thuộc địa bàn xã Đắk Buk So, tỉnh Đắk Nông ngày nay) thì không còn một ai sống sót nên trái tim thác bị bỏ lại ở đó.

Một góc nhìn thác Đắk Glun. Ảnh: Ngọc Bảo

Từ khi trái tim thác bị mất, người dân không còn nghe tiếng đập phát ra từ thác nước nữa, chỉ vào mùa mưa khi nước lớn ở gần mới nghe thấy. Không những thế, bờ đá xung quanh thác cũng bị sụp xuống dần từng khối lớn. Dân làng bon Bu Nơr thấy vậy rất sợ hãi, cho là thần linh nổi giận nên làm lễ cúng thác bao gồm một con trâu đực 30 năm tuổi và một ché rượu Rlung to. Sau khi cúng xong thì đá ở thác mới thôi không sụp nữa và giữ nguyên như thế cho đến ngày nay.

Với cảnh quan rất đẹp, thác Đắk Glun được nhiều du khách tìm đến tham quan. Nơi đây còn có tiềm năng để khai thác, tổ chức các loại hình du lịch sinh thái, thể thao, cắm trại và trải nghiệm sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người dân tộc địa phương.

Đoàn Nhân