Giáo dục STEM: Thúc đẩy sáng tạo từ trường học

Sau 3 năm triển khai hoạt động giáo dục STEM, diện mạo giáo dục của tỉnh đã có bước chuyển tích cực trong đổi mới phương pháp dạy và học, đem đến những hoạt động giáo dục bổ ích, hiệu quả cho học sinh.

Đa dạng hình thức

Trong giáo dục STEM, thông qua việc trang bị kiến thức, học sinh được khơi dậy niềm đam mê sáng tạo một cách có tổ chức, an toàn, tăng khả năng làm việc nhóm và kỹ năng giải quyết vấn đề thực tế. Giáo dục STEM trong nhà trường phổ biến ở các hình thức: tổ chức dạy học STEM theo hướng bài học (STEM bài học); dạy học chủ đề STEM theo hướng trải nghiệm (STEM trải nghiệm); khoa học kỹ thuật, tổ chức ngày hội STEM…

Tại Trường Tiểu học, THCS và THPT Victory (TP. Buôn Ma Thuột), việc triển khai giáo dục STEM được thực hiện từ năm học 2020 – 2021 đến nay thông qua các hình thức như: trải nghiệm đơn giản, dạy mẫu các tiết học STEM, xây dựng dự án tham gia các cuộc thi khoa học kỹ thuật, khởi nghiệp trong học sinh, sinh viên… Riêng năm học 2024 – 2025, nhà trường xây dựng được hơn 150 chủ đề STEM (bài học, trải nghiệm) cho các khối từ lớp 6 - lớp 12; 30 chủ đề cho học sinh cấp tiểu học.

Học sinh trải nghiệm sản phẩm STEM Quả cầu ma thuật tại Ngày hội STEM cấp THPT tỉnh Đắk Lắk lần thứ II - năm 2024.

Năm học 2023 – 2024, Trường THPT Quang Trung (huyện Krông Pắc) đã thành lập Câu lạc bộ (CLB) STEM, bố trí phòng riêng để kết nối, triển khai các hình thức giáo dục STEM khác.

Thầy Nguyễn Hải Hà, Chủ nhiệm CLB STEM Trường THPT Quang Trung chia sẻ, CLB xây dựng chương trình hoạt động cụ thể nên nhận được sự hỗ trợ từ nhiều phía (nhà trường, cha mẹ học sinh, các nguồn tài trợ hợp pháp khác) để trang bị cơ sở vật chất ban đầu, tổ chức các hoạt động, trao giải thưởng cho cuộc thi STEM cấp trường…

Qua đó, nhà trường đã đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ như: Dự án “Tinh dầu thảo mộc” của hai em Đoàn Thị Kim Oanh và Nguyễn Thị Ngọc Huyền đoạt giải Nhất tại Ngày hội STEM cấp THPT tỉnh Đắk Lắk lần thứ I, năm học 2023 - 2024; Tham gia thi VORC 2023 - Vietnam Open Robotics Challenge 2023 và Teams QT_STEM vượt qua vòng thử thách, đứng trong top 35 đội trên cả nước; năm học 2022 - 2023 trường có 2 giải Nhì cuộc thi về khoa học kỹ thuật cấp tỉnh…

Trường THPT Nguyễn Tất Thành (huyện M’Drắk) đã xây dựng, triển khai công tác dạy học STEM  ở hầu hết các môn có thế mạnh theo tổ bộ môn. Cụ thể, năm học 2023 – 2024, tổ Sinh – Hóa triển khai 4 chuyên đề STEM, 10 tiết bài dạy STEM (tăng 2 chuyên đề, 2 tiết bài dạy so với năm học 2022 – 2023); tổ Lý – Tin – Công nghệ thực hiện 2 chuyên đề STEM, 4 tiết bài dạy STEM (tăng 1 chuyên đề); tổ Toán có 1 chuyên đề STEM và lần đầu triển khai tiết bài dạy STEM.

Tăng cường hoạt động kết nối

Theo phản ánh của các cơ sở giáo dục thì việc triển khai giáo dục STEM tại các trường học cơ bản đáp ứng yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhất là việc phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh.

Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn gặp những khó khăn, bất cập như: giáo viên chưa được đào tạo chuyên sâu về STEM, chủ yếu là “biết” về giáo dục STEM, tự nghiên cứu, tìm tòi và học hỏi từ đồng nghiệp; một số phụ huynh chưa quan tâm và còn chú trọng vào việc học thuật; hạn chế về thời gian tổ chức (thời khóa biểu cố định và chương trình học nặng khiến giáo viên không có đủ thời gian để tổ chức các hoạt động STEM)…

Theo thầy Phạm Đức Hồng, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Tất Thành, thời gian tới Sở Giáo dục và Đào tạo (GD - ĐT) cần tiếp tục tạo điều kiện để giáo viên được tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên sâu về giáo dục STEM; quan tâm đầu tư tốt hơn về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện đại để tổ chức dạy học tích cực..

Sản phẩm STEM của học sinh tại Ngày hội STEM cấp THPT tỉnh Đắk Lắk lần thứ II - năm 2024.

Nhà giáo Ưu tú, Tiến sĩ Đỗ Tường Hiệp, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết, Sở GD-ĐT khuyến khích và tạo điều kiện để các trường học tổ chức ngày hội STEM hằng năm để thúc đẩy giao lưu, học tập trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục STEM (bài giảng, sản phẩm STEM, hội thảo STEM). Thời gian tới, Sở tiếp tục đẩy mạnh phong trào tự làm thiết bị dạy học phục vụ giáo dục STEM; xây dựng kế hoạch đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm bổ sung thiết bị dạy học và tài liệu dạy học STEM; tăng cường công tác xã hội hóa giáo dục STEM trong nhà trường.

Thanh Hường