Sinh viên người dân tộc thiểu số: Hãy tận dụng cơ hội của mình!

Những năm qua, Đảng và Nhà nước có rất nhiều chủ trương, chính sách chăm lo cho đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS), trong đó các bạn trẻ người DTTS được trao nhiều cơ hội để vươn lên. Đặc biệt, cánh cửa đại học rộng mở hơn, cùng với nhiều chính sách hỗ trợ, động viên học sinh – sinh viên DTTS trên con đường lĩnh hội tri thức. 

Tuy nhiên, cơ hội chỉ là điểm khởi đầu, còn có biến nó thành thành công hay không lại là chuyện khác.

Bởi thực tế là bước chân vào thành phố lớn với suất học từ trường dự bị đại học, nhiều bạn sinh viên DTTS vấp phải hàng loạt rào cản như học phí cao, chi phí sinh hoạt đắt đỏ nên để theo đuổi 4 - 5 năm đại học, nhiều bạn phải đi làm thêm nhưng công việc không liên quan đến ngành học, vừa tốn thời gian vừa ảnh hưởng đến kết quả học tập; khó khăn do có khoảng cách về nền tảng kiến thức bởi do điều kiện, so với bạn bè ở các thành phố lớn, sinh viên DTTS, nhất là các bạn ở vùng sâu, vùng xa có thể yếu hơn về ngoại ngữ, công nghệ, kỹ năng mềm… khiến các bạn thiếu tự tin khi bước vào môi trường cạnh tranh. Bên cạnh đó, nhiều bạn sinh viên tốt nghiệp nhưng không có định hướng nghề nghiệp rõ ràng, phải chật vật tìm việc. Kết quả là sau vài năm bấp bênh ở thành phố, họ trở về quê với hai bàn tay trắng.

Ảnh minh họa: Gia Nguyên

Rõ ràng là trong thời đại ngày nay, với sự phát triển như vũ bão của công nghệ, mỗi người cũng cần phải luôn luôn đổi mới mới có thể theo kịp. Nhiều quan niệm cũ (công việc ổn định, bằng đại học là bảo hiểm việc làm…) đã không còn phù hợp. Vì vậy, mỗi bạn trẻ, nhất là các bạn sinh viên người DTTS cũng cần phải đổi mới về tư duy để có bước phát triển đúng.

Đầu tiên, các bạn cần chọn ngành học đúng và phù hợp, đừng học chỉ vì “dễ đậu”. Thực tế là nhiều bạn chọn ngành theo cảm tính, theo xu hướng hoặc vì điểm chuẩn thấp mà không cân nhắc xem ngành đó có phù hợp với mình không, có dễ xin việc không. Sai lầm này khiến nhiều người tốt nghiệp xong không biết mình sẽ làm gì. Vì thế, trước khi chọn ngành, hãy tìm hiểu cơ hội việc làm, mức lương, xu hướng thị trường. Nếu đã chọn sai, hãy tìm cách bổ sung kiến thức mới, chuyển hướng kịp thời thay vì cố bám trụ một ngành không có tương lai.

Thứ hai, cần nghĩ rằng học để làm việc, không phải chỉ để lấy bằng. Nhiều bạn vào đại học với tâm lý "học cho xong", không có kế hoạch học tập, không tìm hiểu về ngành nghề. Điều này cực kỳ nguy hiểm. Nếu chỉ học vì tấm bằng mà không tích lũy kỹ năng thực tế, bạn sẽ bị đào thải ngay khi ra trường.

Vì vậy, ngay từ khi bước chân vào đại học, bạn cần xác định mình cần trau dồi kiến thức, kỹ năng gì để đáp ứng công việc. Hãy chủ động học thêm ngoại ngữ, vì đây là lợi thế lớn khi đi xin việc; học công nghệ, tin học văn phòng và những công cụ khác; rèn các kỹ năng mềm (giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện…) để không bị "khớp" khi đi làm.

Thứ ba, nếu phải làm thêm thì làm thêm đúng cách, đừng bán rẻ thời gian của mình. Thực tế là không ít bạn sinh viên chọn những công việc làm thêm không liên quan đến ngành học (phục vụ quán ăn, shipper, bán hàng online…). Hậu quả là sau 4 năm, bạn có kinh nghiệm làm thêm nhưng lại không có chút chuyên môn nào trong ngành học của mình. Vì vậy, hãy cố gắng tìm công việc làm thêm có liên quan đến chuyên ngành, vừa giúp bạn trang trải chi phí vừa giúp bạn tích lũy kinh nghiệm thực tế. Đơn cử như nếu bạn học công nghệ thông tin, hãy xin làm thực tập sinh ở công ty phần mềm; học du lịch thì hãy xin làm hướng dẫn viên bán thời gian thay vì phục vụ bàn…

Thứ tư, hãy tận dụng chính sách hỗ trợ. Hiện nay Nhà nước có rất nhiều chính sách hỗ trợ cho sinh viên DTTS như học bổng, vay vốn ưu đãi, các chương trình đào tạo kỹ năng miễn phí… nhưng rất nhiều bạn không chủ động tìm hiểu và bỏ lỡ những cơ hội này. Vì vậy, hãy chủ động tìm hiểu thông tin về học bổng, quỹ hỗ trợ sinh viên; tận dụng các khóa học miễn phí trên mạng (Google, Coursera, Udemy…); tham gia các câu lạc bộ, hội nhóm để mở rộng mối quan hệ, học hỏi kinh nghiệm.

Lợi Lý