Xây dựng kho, bãi vụ mùa sầu riêng: Tiềm ẩn nhiều nỗi lo (Kỳ 1)

Mùa vụ thu hoạch sầu riêng trên địa bàn tỉnh nói chung, vùng “thủ phủ” Krông Pắc nói riêng đang bước vào dịp cao điểm, nhiều kho thu mua sầu riêng mọc lên khắp nơi. Tuy nhiên tình trạng trên cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nỗi lo khi các kho bãi tập kết được xây dựng tràn lan và không tuân thủ các quy định về trật tự xây dựng.

Kỳ 1: Muôn kiểu vi phạm trật tự xây dựng

Những ngày vừa qua, nhiều kho thu mua sầu riêng “mọc” lên nhan nhản dọc tuyến Quốc lộ 26. Điều đáng nói, vì lợi nhuận trước mắt, nhiều hộ dân đã chặt bỏ cây trồng, dỡ bỏ hàng quán, giải phóng mặt bằng để xây nhà kho hoặc cho các doanh nghiệp thuê đất dựng nhà kho trên đất nông nghiệp, thậm chí xây dựng không phép…

Nhộn nhịp xây dựng kho thu mua nông sản

Từ trung tâm TP. Buôn Ma Thuột theo tuyến Quốc lộ 26 đi về huyện Krông Pắc qua các xã Hòa Đông, Ea Knuếc, Ea Kênh, Ea Yông…, nhiều vườn cây công nghiệp đã được dọn dẹp mặt bằng và thay thế bằng các kho thu mua sầu riêng còn mới toanh. Các bảng hiệu “Cho thuê kho thu mua sầu riêng” cũng mọc lên nhan nhản, quy mô từ vài trăm đến vài nghìn mét vuông. Đặc điểm chung của các kho thu mua sầu riêng, thu mua nông sản đều được đổ nền bằng phẳng, xây tường kiên cố với chiều cao khoảng 1 m, sau đó được dựng lên bởi các tấm tôn, trụ sắt, có đầy đủ công trình phụ, hệ thống điện nước phục vụ sinh hoạt của nhân công.

Một kho thu mua sầu riêng đang xây dựng tại xã Ea Kênh vi phạm trật tự xây dựng đã bị UBND huyện Krông Pắc xử phạt.

Là một trong những địa phương có diện tích trồng sầu riêng lớn của huyện Krông Pắc với 700 ha, lại ở vị trí thuận lợi nên ở xã Ea Kênh tình trạng xây dựng kho thu mua diễn ra khá nhộn nhịp. Theo thống kê của địa phương, hiện nay toàn xã có 41 kho thu mua sầu riêng được xây dựng từ năm 2015 trên dọc tuyến quốc lộ, trong đó, vụ mùa năm nay có đến 14 kho xây dựng mới. Ngay khu vực trung tâm xã, hàng loạt công trình vừa xây dựng xong, một số cơ sở còn ngập tràn hoa chúc mừng khai trương. Bên cạnh đó, nhiều cơ sở đang huy động công nhân, máy móc, thiết bị gấp rút thi công các hạng mục kho thu mua để kịp đưa vào hoạt động trong mùa sầu riêng năm nay.

Tương tự, tại xã Ea Knuếc, theo thống kê của chính quyền địa phương, toàn xã hiện có 21 kho bãi; trong đó, có 12 kho xây dựng mới trong năm nay. Qua kiểm tra, hầu hết các kho bãi đều vi phạm trật tự xây dựng theo quy định.

Cùng với tình trạng xây dựng, việc quảng cáo cho thuê mặt bằng kho thu mua nông sản cũng xuất hiện nhiều trên các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo với nhiều mức giá tùy theo khu vực và diện tích.

Kho thu mua sầu riêng xuất khẩu của một doanh nghiệp mới xây dựng trong vụ mùa năm nay trên địa bàn xã Ea Kênh.

Theo tìm hiểu, lợi nhuận từ việc cho thuê kho bãi khá cao, trong đó, ngoài việc cho thuê đất trống thì nhiều gia đình đã cải tạo nhà cửa, hàng quán để tạo mặt bằng rộng rãi cho các doanh nghiệp, thương lái đến thuê để làm điểm tập kết, trung chuyển sầu riêng đi các tỉnh với giá thuê từ 200 triệu đồng đến khoảng 1 tỷ đồng mỗi vụ mùa tùy theo diện tích mặt bằng. Trong đó, có hộ đã cải tạo sân bóng đá mini, có nhà lại chặt cây trồng hay chuyển đổi mặt bằng đang buôn bán quán ăn, nước uống thành kho bãi để cho thuê.

Thách thức cho công tác quản lý

Việc xây dựng kho bãi nhằm đáp ứng nhu cầu thu mua, tập kết nông sản nói chung, sầu riêng nói riêng là nhu cầu chính đáng của tổ chức, cá nhân. Song, việc tồn tại các công trình trái phép đang là vấn đề thách thức đặt ra đối với chính quyền địa phương và cơ quan chuyên môn trong công tác quản lý trật tự xây dựng.

Theo tìm hiểu tại các địa phương trên địa bàn huyện Krông Pắc, nhiều kho bãi vi phạm quy định về trật tự xây dựng như: không có giấy phép, xây vượt diện tích giấy phép được cấp; xây trên đất nông nghiệp và lấn chiếm đất hành lang đường bộ. Đơn cử như trường hợp của ông B.M.Đ. (trú xã Ea Yông) xây dựng nhà kho trên đất nông nghiệp của gia đình tại xã Ea Kênh với tổng diện tích 600 m2, đã bị chính quyền địa phương lập biên bản, ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Hay Công ty TNHH Một thành viên Xuất nhập khẩu H.T.P.TG. (tỉnh Tiền Giang) đã thuê đất của một hộ dân trên địa bàn xã Ea Kênh để xây dựng nhà kho tập kết sầu riêng trước khi đưa về tỉnh Tiền Giang chế biến xuất khẩu. Dù diện tích đất thổ cư chỉ có 70 m2, thế nhưng đơn vị đã xây dựng nhà kho, khu điều hành trên hết diện tích đất đã thuê.

Theo lý giải của đại diện Công ty, do có nhu cầu về điểm tập kết thu mua sầu riêng, trước khi bước vào vụ mùa năm nay, đơn vị đã thuê đất của một hộ dân để xây dựng nhà xưởng, khu điều hành với với tổng diện tích hơn 1.500 m2 và chi phí 2,5 tỷ đồng/12 năm; đồng thời, đầu tư hơn 2 tỷ đồng để xây dựng nhà kho và mua sắm trang thiết bị. Hiện tại, trung bình mỗi ngày đơn vị nhập vào từ 15 - 20 tấn sầu riêng. Sau khi bị xử phạt, đơn vị đang hoàn thiện hồ sơ để xin giấy phép xây dựng tạm thời trong thời gian thuê đất.

Tương tự, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu H.H. (tỉnh Đồng Nai) cũng thuê đất xây dựng nhà kho, nhà điều hành tập kết sầu riêng với tổng diện tích đã xây dựng gần 2.000 m2, trong khi đó, giấy phép xây dựng đã cấp cho đơn vị chỉ được làm trên diện tích 400 m2 đất thổ cư.

Một kho thu mua sầu riêng đang xây dựng lấn chiếm hành lang đường bộ tại xã Ea Knuếc.

Tại xã Ea Knuếc, qua công tác kiểm tra, chính quyền địa phương đã phát hiện nhiều trường hợp xây dựng kho bãi tập kết sầu riêng trái với quy định. Đơn cử như trường hợp hộ ông T.Th.T. (thôn Tân Hưng) đang xây dựng nhà kho trên các thửa đất của gia đình với tổng diện tích 665 m2 nhưng không có giấy phép xây dựng; đồng thời, công trình xây dựng cũng đã lấn chiếm, vi phạm quy định về hành lang an toàn giao thông với tổng diện tích trên 80 m2. Đối với hộ bà N.T.K.D. (thôn Tân Hưng) cũng vi phạm về trật tự xây dựng khi giấy phép được cấp chỉ cho phép xây dựng nhà kho với diện tích 175 m2; nhưng trên thực tế, gia đình đã xây dựng với tổng diện tích trên 800 m2 (trong đó vi phạm hành lang đường bộ 126 m2 và xây dựng trên đất nông nghiệp 518 m2).

(Còn nữa)

Kỳ 2: Phát triển kinh tế không lơ là quản lý xây dựng

Thúy Hồng – Hoàng Tuyết