Gỡ khó cho nghề yến huyện vùng biên

Trong những năm gần đây, nghề nuôi chim yến phát triển mạnh trên địa bàn huyện biên giới Ea Súp. Nghề này đã bước đầu cho thấy hiệu quả, mang lại thu nhập cao cho người dân, nhưng cũng còn những bất cập, gây khó khăn cho công tác quản lý của địa phương.

Nở rộ nhà yến, khó quản lý

Đến nay, trên địa bàn huyện Ea Súp có 211 nhà yến; trong đó, thị trấn Ea Súp có khoảng 50 công trình, còn lại tập trung nhiều tại các xã Cư Mlan, Ea Lê, Ya Tờ Mốt…

Trước khi có Nghị quyết 09/2021/NQ-HĐND, ngày 13/8/2021 của HĐND tỉnh, một số hộ dân trên địa bàn huyện đã xây dựng các công trình nhà dẫn dụ chim yến.

Sau thời điểm này, huyện Ea Súp đã thành lập các đoàn kiểm tra, hướng dẫn UBND các xã, thị trấn thực hiện công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, đất đai; chỉ đạo tăng cường kiểm tra, xử lý các tổ chức, cá nhân xây dựng nhà dẫn dụ chim yến trái quy định; hướng dẫn cụ thể các điều kiện, thủ tục chăn dẫn dụ chim yến trên địa bàn huyện...

Một nhà yến trong khu dân cư trên địa bàn huyện Ea Súp.

Tuy nhiên hiện nay, tại một số địa bàn có tình trạng người dân xin cấp giấy phép xây dựng nhà ở, nhưng khi thi công lại xây những tầng trên để dẫn dụ chim yến không đúng với nội dung giấy phép xây dựng, sử dụng đất sai mục đích; có những trường hợp xây trên đất nông nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều cơ sở nuôi yến trong khu dân cư gây ô nhiễm tiếng ồn, môi trường.

Đối với các trường hợp xây dựng sai nội dung cấp phép, xây dựng trên đất không đúng mục đích, UBND huyện Ea Súp đang tiếp tục chỉ đạo cơ quan chức năng, UBND các xã, thị trấn thực hiện những biện pháp ngăn chặn; đồng thời, thường xuyên tuyên truyền, kiểm tra, giám sát, theo dõi hoạt động xây dựng nhà dẫn dụ chim yến. Huyện cũng thành lập đoàn kiểm tra liên ngành về trật tự xây dựng, phòng cháy chữa cháy để thực hiện kiểm tra, xử lý theo quy định. Đến nay, cơ quan chức năng địa phương đã lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính đối với 20 trường hợp, những trường hợp khác thì UBND thị trấn Ea Súp và xã Cư Mlan đang tiếp tục rà soát lập hồ sơ xử lý theo quy định.

Liên quan đến việc nhà yến phát loa dẫn dụ chim yến gây tiếng ồn, chính quyền địa phương cũng đã nhắc nhở, tuyên truyền, phổ biến các quy định về tiếng ồn cũng như đảm bảo vệ sinh môi trường, đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.

Tuy nhiên, việc xử lý còn nhiều vướng mắc do cơ quan chuyên môn của huyện chưa được trang bị thiết bị để đo tiếng ồn (theo quy định không vượt quá 70 dB), nên không xác định được cường độ âm thanh từ việc phát loa dẫn dụ chim yến để có cơ sở xử lý.

Bên cạnh đó, vùng dẫn dụ chim yến chưa được quy hoạch nên gặp khó khăn trong quản lý; các điều kiện, thủ tục, các văn bản hướng dẫn về việc quản lý dẫn dụ chim yến còn bất cập, chưa cụ thể, rõ ràng, còn chậm so với sự phát triển thực tế, nên dẫn đến công tác quản lý còn lúng túng.

Tìm giải pháp phát triển bền vững nghề yến

Theo chính quyền địa phương, Ea Súp là huyện nghèo, từ trước đến nay trên địa bàn huyện chưa có loại giống cây trồng, vật nuôi nào có giá trị kinh tế cao, phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu vùng này. Trong khi đó, với địa hình tương đối bằng phẳng, khí hậu ôn hòa và nhiệt độ ổn định trong năm, huyện có nhiều điều kiện phát triển ngành nuôi chim yến lấy tổ.

Theo thống kê sơ bộ, sản lượng yến sào toàn huyện khoảng 2 tấn/năm, chất lượng sản phẩm cũng được đánh giá là tốt hơn một số địa bàn khác. Do đó, huyện Ea Súp kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, cơ quan chuyên môn khảo sát, đánh giá hiệu quả, định hướng đối với việc phát triển nghề dẫn dụ chim yến trên địa bàn huyện.

Nghề nuôi chim yến phát triển mạnh ở huyện Ea Súp trong khoảng 5 năm trở lại đây, trong đó, thị trấn Ea Súp là địa bàn có nhiều nhà yến nhất.

Do đặc tính loài yến sinh sống hoang dã, việc quy hoạch địa điểm nuôi cụ thể rất khó, nên huyện Ea Súp kiến nghị tỉnh xem xét, tạo cơ chế đặc thù đối với hoạt động dẫn dụ chim yến trên địa bàn huyện.

Cụ thể, xem xét, đánh giá, hướng dẫn rõ ràng để tạo thuận lợi trong việc xây dựng nhà yến và hoạt động dẫn dụ chim yến trên địa bàn huyện.

Địa phương cũng kiến nghị cơ quan chức năng hướng dẫn cụ thể về quy hoạch khu dẫn dụ nuôi chim yến; quy mô, kết cấu công trình nhà yến để người dân và cơ quan quản lý thuận lợi trong quá trình thực hiện. Xem xét bổ sung, sửa đổi Nghị quyết số 09/2021/NQ-HĐND, ngày 13/8/2021 của HĐND tỉnh về quy định khu vực không được phép chăn nuôi, vùng dẫn dụ chim yến, chính sách hỗ trợ di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi theo hướng "mở" hơn đối với vùng nuôi và các điều kiện cụ thể, thực tế trên địa bàn huyện Ea Súp.

Về khu vực được phép nuôi, cần xem xét việc sử dụng đất ở có thể xây dựng nhà ở kết hợp với dẫn dụ chim yến để tạo thuận lợi trong quản lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thực tế tại huyện Ea Súp nói riêng cũng như tỉnh Đắk Lắk nói chung.

Minh Chi