Chuyển đổi số - cú hích cho ngành thuế chuyển mình

Chuyển đổi số trong ngành thuế không chỉ là xu hướng chung mà còn là yêu cầu cấp thiết nhằm xây dựng một hệ thống quản lý thuế hiệu quả và minh bạch; loại bỏ những thủ tục hành chính rườm rà, tạo môi trường thông thoáng hơn cho các hộ kinh doanh và doanh nghiệp.

Tư duy mới trong quản lý thuế

Ngành thuế đang đứng trước thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ nhờ việc áp dụng công nghệ số. Theo đó, mọi hoạt động từ việc kê khai thuế, nộp thuế cho đến việc phát hành hóa đơn điện tử và lập báo cáo tài chính, tất cả đang từng bước được số hóa một cách hiệu quả. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu các hành vi gian lận và tình trạng thất thu ngân sách nhà nước mà còn góp phần xây dựng một môi trường thuế minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.

Hiện Việt Nam đang có trên 5,2 triệu hộ kinh doanh cá thể, đóng góp một phần không nhỏ vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của đất nước. Tuy nhiên, họ thường gặp phải khó khăn trong việc tuân thủ các quy định về kế toán và thuế. Nguyên nhân chủ yếu là do những hạn chế về nguồn lực tài chính cũng như sự thiếu hụt về nhân sự chuyên trách trong lĩnh vực kế toán.

Những thách thức này đã thúc đẩy ngành thuế phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ để phát triển và cung cấp những giải pháp số hóa phù hợp, chẳng hạn như phần mềm kế toán, công cụ khai thuế, hệ thống hóa đơn điện tử và báo cáo tài chính. Nhờ đó, quy trình thực hiện nghĩa vụ thuế được đơn giản hóa cũng như bảo đảm tính chính xác, kịp thời và tuân thủ pháp luật.

Cán bộ thuế kiểm tra chấp hành quy định về hóa đơn, thuế trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột. Ảnh: Minh Thông

Sự phát triển của hóa đơn điện tử là một minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của quá trình chuyển đổi số trong ngành thuế. Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, tính đến cuối tháng 11/2024, cơ quan thuế đã xử lý khoảng 11 tỷ hóa đơn điện tử, bao gồm 2,68 tỷ hóa đơn có mã và hơn 7,22 tỷ hóa đơn không mã. Đặc biệt, việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đã đạt bước tiến đáng kể, với 92.080 cơ sở kinh doanh đăng ký sử dụng vào cuối năm 2024, tăng gấp 2,3 lần so với năm 2023.

Đối tác đồng hành

Sự tham gia của các doanh nghiệp công nghệ trong nước là yếu tố then chốt trong việc thúc đẩy chuyển đổi số ngành thuế. Những năm vừa qua, các công ty này đã đầu tư mạnh mẽ vào việc nghiên cứu và phát triển các giải pháp công nghệ hỗ trợ cả cơ quan thuế cũng như người nộp thuế trong việc thực hiện các nghĩa vụ pháp lý một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Công ty Cổ phần MISA là một trong những đơn vị tiên phong, với dịch vụ mTax được thiết kế để hỗ trợ các doanh nghiệp khai báo và nộp thuế trực tiếp. Theo đó, dịch vụ này được tích hợp trực tiếp với hệ thống kế toán của MISA, tạo ra một hệ sinh thái toàn diện giúp đơn giản hóa quy trình thuế. Với giao diện thân thiện và chi phí hợp lý, MISA đã hỗ trợ hàng nghìn hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ trong việc tuân thủ các quy định thuế.

Đội thuế liên huyện Lắk - Krông Bông hỗ trợ hộ kinh doanh cài đặt hệ thống thuế điện tử. Ảnh: Minh Thông

Ngoài MISA, nhiều doanh nghiệp khác như Effect, Fast, Viettel Solutions… cũng đã cho ra mắt các giải pháp công nghệ sáng tạo và độc đáo nhằm phục vụ cho khối hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ. Những giải pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý thuế mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt hiện nay.

Sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan thuế và các doanh nghiệp công nghệ là yếu tố cốt lõi để bảo đảm thành công cho quá trình chuyển đổi số trong ngành thuế. Các giải pháp công nghệ hiện đại sẽ tạo ra những bước tiến vượt bậc, giúp cho công tác thu thuế trở nên thuận tiện, nhanh gọn và minh bạch hơn.

Đáng chú ý, từ ngày 1/6/2025, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP sẽ yêu cầu các hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với dữ liệu cơ quan thuế. Do đó, việc các công ty công nghệ phát triển phần mềm hỗ trợ sử dụng máy tính tiền tích hợp chức năng xuất hóa đơn điện tử và kết nối dữ liệu với hệ thống ngành thuế là rất cần thiết. Những giải pháp thân thiện với người dùng cùng chi phí hợp lý sẽ giúp hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi hơn, giảm thiểu sai sót trong kê khai cũng như tuân thủ các quy định pháp luật.

Trong thời gian tới, ngành thuế dự kiến sẽ tiếp tục nâng cấp các công cụ quản lý bằng cách tận dụng điện toán đám mây, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo. Những công nghệ này sẽ hỗ trợ giám sát, phân tích và đưa ra dự báo tốt hơn, góp phần xây dựng một hệ thống thuế hiện đại, công bằng và ưu tiên lợi ích của người nộp thuế. Các kế hoạch này được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam khẳng định vị thế trong việc quản lý thuế đối với các hoạt động kinh doanh số xuyên biên giới.

Không chỉ là xu thế, chuyển đổi số ngành thuế đã trở thành động lực then chốt trong lộ trình hiện đại hóa tài chính quốc gia. Với sự hỗ trợ vững chắc của các doanh nghiệp công nghệ, những khó khăn và rào cản về thủ tục hành chính đang dần được tháo gỡ, góp phần xây dựng một hệ thống thuế hiện đại, công bằng.

Đặng Thắng