Quản lý an toàn thực phẩm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Vi phạm trong sản xuất, kinh doanh hàng hóa, đặc biệt là các mặt hàng ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng có xu hướng gia tăng với tính chất, mức độ ngày càng tinh vi và phức tạp.

Khi tổ chức theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các cơ quan, đơn vị đã đẩy mạnh đấu tranh, phát hiện, xử lý nhằm chủ động ngăn chặn thực phẩm không đảm bảo chất lượng, không rõ nguồn gốc; kiên quyết phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ và an toàn thực phẩm.

Chủ động kiểm soát, phòng ngừa từ cơ sở

Là địa phương có hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ ăn uống, thực phẩm khá sôi động, ngay trong thời gian đầu vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, UBND phường Tân An đã chú trọng công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý các vi phạm liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm cùng việc chấp hành quy định pháp luật về nguồn gốc xuất xứ, nhãn mác hàng hóa là thực phẩm, thực phẩm chức năng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Tổ liên ngành kiểm tra thuốc cổ truyền, dược liệu giả, kém chất lượng phường Tân An làm việc tại một cơ sở kinh doanh trên địa bàn.

Đến nay, UBND phường đã thành lập Tổ liên ngành kiểm tra thuốc cổ truyền, dược liệu giả, kém chất lượng và Đoàn kiểm tra liên ngành về an toàn thực phẩm. Qua kiểm tra các cơ sở kinh doanh dược liệu và thuốc cổ truyền trên địa bàn, tổ liên ngành đã nhắc nhở một số tồn tại như: dược sĩ chuyên môn tại cơ sở vắng mặt tại thời điểm tổ kiểm tra làm việc, chưa niêm yết giá đầy đủ…

Bên cạnh đó, tổ cũng phát hiện một số loại cao, dầu xoa bóp không có tem nhãn phụ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hết hạn sử dụng và đã tiến hành tiêu hủy, yêu cầu chủ cơ sở không để tái diễn tình trạng trên. Còn đối với các cơ sở kinh doanh thực phẩm, đoàn kiểm tra liên ngành cũng đã xử phạt 4 trường hợp chưa đảm bảo các quy định về chế độ kiểm thực 3 bước, đã được đoàn kiểm tra nhắc nhở nhưng chậm khắc phục.

Ông Nguyễn Công Thảo, Phó Chủ tịch UBND phường Tân An cho biết, theo kế hoạch, công tác quản lý, kiểm tra về an toàn thực phẩm sẽ được triển khai liên tục từ đầu tháng 8 đến hết ngày 31/12/2025. Mục tiêu là kiểm soát, ngăn chặn thực phẩm nhập lậu, không rõ nguồn gốc, hàng giả, kém chất lượng; đồng thời chấn chỉnh các vi phạm về đo lường, ghi nhãn hàng hóa và hoạt động bán hàng đa cấp.

Song song với công tác kiểm tra, địa phương cũng tăng cường tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh, hình ảnh trực quan và truyền thông trực tiếp về bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm đến người sản xuất, chế biến, kinh doanh và tiêu dùng thực phẩm tại tất cả các thôn, buôn, tổ dân phố.

Ông Thảo nhấn mạnh, một trong những yếu tố then chốt để bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm là nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia của người dân trong phát hiện, đấu tranh với hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng.

Điển hình là vụ việc tại Tổ dân phố 7, khi một thanh niên tự ý tổ chức hội thảo, rao bán thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, cao dán… có dấu hiệu nghi ngờ về nguồn gốc, chất lượng, người dân đã nhanh chóng báo tin cho công an khu vực. Lực lượng Công an phường đã nhanh chóng có mặt, kiểm tra và phát hiện toàn bộ hàng hóa được quảng cáo có xuất xứ từ Hàn Quốc nhưng không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc. Nhờ phản ứng nhanh, lực lượng chức năng đã ngăn chặn kịp thời hoạt động hội thảo, tịch thu tang vật để điều tra, xử lý theo quy định pháp luật.

Tăng cường đấu tranh với vi phạm về an toàn thực phẩm

Trong 6 tháng đầu năm 2025, các chi cục quản lý thị trường (QLTT) của tỉnh Đắk Lắk (cũ) và Phú Yên (cũ) đã phát hiện và xử lý 294 vụ việc vi phạm pháp luật về gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, kinh doanh hàng hoá không rõ nguồn gốc, xuất xứ, vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm…; thu nộp ngân sách 5,6 tỷ đồng và thực hiện xử lý, tiêu hủy hàng hóa theo quy định. Trong đó, có nhiều vụ việc vi phạm liên quan đến mua bán, vận chuyển thực phẩm đông lạnh, dược liệu… không rõ nguồn gốc xuất xứ, kịp thời ngăn chặn những hành vi vi phạm về an toàn thực phẩm.

Sau khi hợp nhất và sắp xếp bộ máy, Chi cục QLTT tỉnh Đắk Lắk tiếp tục chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, xâm phạm sở hữu trí tuệ, lưu thông thực phẩm không bảo đảm chất lượng, không rõ nguồn gốc, vi phạm quy định về an toàn thực phẩm trên địa bàn.

Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Đắk Lắk (cũ) phát hiện hơn 500kg thực phẩm đông lạnh không rõ nguồn gốc, xuất xứ vào tháng 6/2025.

Thực hiện Chỉ thị 12/CT-BCT của Bộ Công Thương về việc tăng cường quản lý an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Sở Công Thương Đắk Lắk cũng đang triển khai nhiều giải pháp đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; tổ chức các đợt kiểm tra cao điểm và duy trì kiểm tra thường xuyên, bảo đảm rõ trách nhiệm và phù hợp với phân cấp quản lý giữa hai cấp; tập trung kiểm tra trên diện rộng đối với các mặt hàng có sức tiêu thụ lớn, nguy cơ bị làm giả cao như dầu thực vật, sữa bột và các thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương; chủ động phát hiện, xử lý vi phạm, kiến nghị đình chỉ hoạt động, xử phạt vi phạm hành chính, chuyển cơ quan điều tra đối với tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả mạo thương hiệu; thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn, không đạt chất lượng.

Các lực lượng chức năng sẽ tăng cường kiểm soát hoạt động kinh doanh thực phẩm trên nền tảng số thông qua hoạt động giám sát, phát hiện và xử lý việc bán thực phẩm giả, không rõ nguồn gốc qua sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, livestream; xử lý kho hàng không đăng ký, giao dịch không có chứng từ hợp lệ; yêu cầu các nền tảng trong tỉnh, thành phố hỗ trợ cung cấp dữ liệu truy xuất nguồn gốc hàng hóa, chủ thể kinh doanh. Đồng thời, tổ chức tuyên truyền cho người dân, tiểu thương, doanh nghiệp về cách nhận diện hàng giả, thực phẩm kém chất lượng; quyền lợi người tiêu dùng khi phát hiện vi phạm; cảnh báo những vụ việc điển hình đã được phát hiện tại địa phương; triển khai thí điểm mô hình “Khu dân cư an toàn - Không hàng giả, không thực phẩm bẩn”.

Tín Nhân