“Đánh thức” ngành công nghiệp bóng đá...

Bóng đá là môn thể thao vua, đồng thời trở thành ngành công nghiệp tạo ra siêu lợi nhuận. Kỳ vọng bóng đá Việt Nam sẽ ngày càng khai thác được hết lợi thế của môn túc cầu này.

Xây dựng thương hiệu cho đội tuyển quốc gia

Ở Việt Nam, bóng đá là môn thể thao vua, nhận được sự cổ vũ cuồng nhiệt, đặc biệt sự quan tâm dành cho đội tuyển quốc gia (ĐTQG), đồng nghĩa với cơ hội kiếm tiền từ môn thể thao này là lớn nhất. Ngành thể thao nói chung hay bóng đá nói riêng tại Việt Nam đang trong quá trình phát triển, nhu cầu giải trí càng tăng, các hoạt động liên quan đến bóng đá luôn được người hâm mộ quan tâm nhiều hơn.

Thời gian gần đây, các vấn đề liên quan mật thiết đến thương hiệu đội tuyển bóng đá nam Việt Nam được mổ xẻ khá kỹ lưỡng nhằm làm nổi bật một trong những nét chính của Chiến lược phát triển thể dục, thể thao Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đây được xem như một bước tiến về nhận thức để “đánh thức” nền công nghiệp bóng đá nước nhà.

Bóng đá càng phát triển, giá trị của các cầu thủ càng cao.

Có gì đó nghịch lý khi đến thời điểm này, bóng đá Việt Nam mới từng bước hoàn thiện bộ nhận diện thương hiệu ĐTQG. Nếu tính từ SEA Games 1991 là thời điểm thể thao và bóng đá Việt Nam hòa nhập sâu rộng với thế giới, chúng ta đã có 35 năm để phát triển ngành công nghiệp bóng đá. Vậy mà, tầm vóc thương hiệu các ĐTQG vẫn chưa lớn mạnh như kỳ vọng. Đội tuyển Việt Nam hiện tại chưa có bộ nhận diện thương hiệu hoàn thiện. Ngoài áo đấu ĐTQG, hầu như khán giả chưa nhìn thấy những biểu trưng riêng của đội như logo, slogan (khẩu hiệu), bộ hình ảnh truyền thông chính thức.

Đội tuyển Việt Nam chưa khai thác hết các hình thức thương mại khác như vật phẩm quảng cáo, hợp tác thương hiệu hay các quyền truyền thông khác ngoài bản quyền truyền hình. Tiếp đó là tổ chức các sự kiện, hoạt động quảng bá để gắn kết người hâm mộ; tham gia vào các hoạt động xã hội để duy trì và phát huy hình ảnh thương hiệu; xây dựng hệ thống công cụ, phương tiện truyền thông để tương tác với người hâm mộ. Nếu Liên đoàn Bóng đá Việt Nam làm tốt hơn nữa khâu “kinh tế” từ thương hiệu các ĐTQG, chắc chắn sẽ mang lại nguồn thu lớn để tái cấu trúc nền bóng đá theo hướng tích cực.

Từ giá trị thương mại của cầu thủ

Bóng đá càng phát triển, giá trị của các cầu thủ càng cao, từ đó lợi nhuận sẽ được mang về thông qua các hợp đồng mua bán, chuyển nhượng cầu thủ rất lớn.

Nhìn vào những nguồn thu, có thể nhận thấy các cầu thủ ngoài chuyên môn tốt thì việc tạo được danh tiếng sẽ đi đôi với tiền bạc. Vấn đề nằm ở chỗ khi tạo dựng thương hiệu rồi thì cầu thủ và câu lạc bộ khai thác thương mại từ danh tiếng cầu thủ như thế nào.

Xu hướng cầu thủ Việt Nam chuyển hướng sang kinh doanh khi còn đá bóng hoặc đã giải nghệ cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tương lai của họ. Điều này không chỉ giúp cầu thủ tiếp tục duy trì sự nổi tiếng mà còn bảo đảm cuộc sống ổn định sau khi rời xa sân cỏ. Dẫy vậy, cho dù các cầu thủ nổi tiếng có nhiều lợi thế, nhưng khi bước vào kinh doanh cũng đối mặt với không ít thách thức. Danh tiếng có thể giúp họ thu hút sự chú ý ban đầu nhưng để duy trì thành công lâu dài, họ cần kiến thức sâu rộng về kinh doanh và khả năng quản lý. Vấn đề này rất quan trọng trong việc kích thích cho nền bóng đá chuyên nghiệp phát triển.

Bóng đá là môn thể thao vua, luôn nhận được sự cổ vũ cuồng nhiệt của người hâm mộ Việt Nam.

Nâng tầm thương hiệu của các giải bóng đá

Hiện nay, Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) được Liên đoàn Bóng đá Việt Nam giao quyền quản lý, điều hành và tổ chức các giải bóng đá chuyên nghiệp quốc gia bao gồm: Cúp quốc gia, Siêu cúp quốc gia, Giải vô địch quốc gia, Giải bóng đá hạng Nhất quốc gia.

VPF hoạt động trên nền tảng của một doanh nghiệp hoạt động kinh doanh dịch vụ trong lĩnh vực thể thao. Bởi vậy, VPF coi các giải bóng đá chuyên nghiệp quốc gia là sản phẩm chủ đạo và khai thác dịch vụ liên quan tới các giải là hình thức tạo ra giá trị thương mại.

Nhưng nhìn từ thực tế có quá nhiều điều bất hợp lý ở hệ thống giải chuyên nghiệp Việt Nam khi bao năm qua luôn chật vật trong việc vận động tài trợ. 25 mùa giải trôi qua nhưng lượng khán giả không tăng, chất lượng chuyên môn cũng ở mức độ trung bình. Nỗi “ám ảnh” lớn nhất của lãnh đạo các câu lạc bộ là hầu như không có nguồn thu nào từ bóng đá trong khi chi phí bỏ ra quá nhiều. Khái niệm tình yêu bóng đá của các doanh nghiệp khá mông lung, bởi việc tiếp nhận các đội bóng, với họ, cơ bản để đầu tư các lĩnh vực khác.

Đấy cũng là lý do hiếm có câu lạc bộ nào giữ được một cái tên trong thời gian dài. Đa số đều phải gắn tên một thương hiệu nào đó. Thậm chí, rất nhiều cái tên lẫy lừng đã bị triệt tiêu sau 25 năm bóng đá Việt Nam tiến lên chuyên nghiệp. Nguyên tắc kinh doanh vốn rất “kỵ húy” phải thay thương hiệu, “bộ nhận diện”, vậy mà các câu lạc bộ chúng ta coi đó là chuyện nhỏ và cứ luân phiên thay đổi.

Bóng đá Việt Nam cần đầu tư để xây dựng được những câu lạc bộ mạnh. Từ những câu lạc bộ như thế sẽ tạo ra nền tảng cho một ĐTQG mạnh. Giá trị về hình ảnh sẽ có sức mạnh, sức lan tỏa và thu hút lớn đối với khán giả cũng như những nhà đầu tư. Công tác truyền thông, xây dựng hình ảnh, tạo ra thương hiệu phải quan tâm từ những điều nhỏ nhất. Ví như cách ứng xử với truyền thông của huấn luyện viên, cầu thủ; tham gia các hoạt động quảng cáo hay sự đồng bộ, tính kỷ luật cao.

Đã đến lúc những người làm bóng đá cần ngồi lại với nhau, đưa ra lộ trình mới để phát triển công nghiệp bóng đá nước nhà theo xu thế bóng đá thế giới. Liên đoàn Bóng đá Việt Nam đang quyết tâm đặt ra là mục tiêu đến năm 2030, bóng đá Việt Nam đứng trong nhóm 10 quốc gia có nền bóng đá phát triển hàng đầu châu Á, các câu lạc bộ vững mạnh về tổ chức, tự chủ về tài chính và có chất lượng chuyên môn cao; phát triển thị trường kinh doanh, dịch vụ bóng đá, tạo thu nhập ngày càng cao và có đóng góp xứng đáng đối với nền kinh tế đất nước.

Đông Nghi