Phổ cập tri thức số đến với người dân

Thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các phường, xã trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã linh động, tích cực triển khai lực lượng hướng dẫn phổ cập tri thức số, hỗ trợ người dân giải quyết các thủ tục hành chính (TTHC) một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Lan tỏa kỹ năng số cho người dân

Phường Tân Lập là một trong những địa phương tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào hoạt động quản lý, điều hành và thực hiện các giao dịch hành chính của người dân. Phường xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ chính trị quan trọng, giúp người dân và doanh nghiệp hưởng thụ tiện ích từ công nghệ số. Để đạt được điều này, phường đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, đẩy mạnh tuyên truyền để người dân khai thác và tương tác với các ứng dụng số.

Đoàn viên thanh niên phường Tân Lập hỗ trợ người dân thực hiện các dịch vụ công trực tuyến.

Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Tân Lập, luôn có ít nhất 7 đoàn viên thanh niên túc trực để hướng dẫn người dân về kỹ năng số, thao tác thực hiện TTHC trực tuyến và sử dụng AI trong các giao dịch hành chính. Chị H’Hạnh Niê, Bí thư Đoàn Thanh niên phường Tân Lập cho biết, đoàn viên thanh niên đã chủ động tiếp cận người dân trong lúc chờ làm TTHC để giới thiệu và hướng dẫn trải nghiệm nền tảng số hiện đại này.

Ngoài lực lượng đoàn viên thanh niên, phường Tân Lập còn huy động cả giáo viên tin học và những người có kiến thức về công nghệ thông tin làm tình nguyện viên, tích cực tuyên truyền, hướng dẫn tri thức số và lan tỏa kỹ năng số rộng khắp cho người dân.

Theo đánh giá của Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Tân Lập, sau một tháng vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, việc triển khai ứng dụng AI trong giải quyết TTHC đã mang lại hiệu quả thiết thực, giúp cán bộ, công chức và người dân thuận lợi hơn rất nhiều trong việc tra cứu, tìm hiểu các TTHC. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những sự cố về kỹ thuật trong những ngày đầu vận hành, đặc biệt là việc người dân còn hạn chế trong tiếp cận công nghệ, chưa biết cách tự tra cứu thông tin, hay sử dụng ứng dụng ngân hàng số, dịch vụ công trực tuyến. Vì vậy, chính quyền địa phương đang tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, phổ cập kỹ năng số và kiến thức AI cho bà con, phù hợp với từng nhóm đối tượng.

Xuất phát từ thực tế đó, phường đã tiên phong thành lập Tổ ứng cứu công nghệ và nghiệp vụ hỗ trợ giải quyết TTHC để kịp thời xử lý những vướng mắc, sự cố liên quan đến công nghệ, đồng thời, vừa đóng vai trò "cầu nối" hướng dẫn, hỗ trợ bà con thực hiện các TTHC trên môi trường số. Tổ gồm 16 thành viên trực tiếp “cầm tay chỉ việc” hướng dẫn người dân, đặc biệt là người yếu thế thực hiện các TTHC trên môi trường điện tử tại bộ phận một cửa; tiếp nhận và xử lý ban đầu các sự cố đơn giản về hạ tầng, thiết bị, hệ thống mạng…

Còn tại xã Quảng Phú, tất cả 37 tổ dân phố, thôn, buôn trên địa bàn đều có Tổ công nghệ số cộng đồng để hướng dẫn và hỗ trợ tri thức số cho người dân. Gần một tháng nay, lực lượng đoàn viên thanh niên túc trực đều đặn hai buổi mỗi ngày, với 8-10 người tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã để hướng dẫn người dân khai TTHC, thực hiện dịch vụ công trực tuyến, cài đặt các ứng dụng chuyển đổi số, giúp người dân tiếp cận với mô hình hành chính hiện đại.

Thay đổi tư duy, thực hiện chuyển đổi số

Nhờ được hướng dẫn trực tiếp, cụ thể và chi tiết, nhiều người dân, đặc biệt là người cao tuổi ít tiếp cận với công nghệ, đã có thể thao tác thành thạo trên các ứng dụng số. Bà Đỗ Thị Xuân, thôn Tiến Đạt, xã Quảng Phú, chia sẻ: "Trước đây tôi thường lúng túng và e ngại khi thao tác trên các ứng dụng trực tuyến do tuổi cao. Nay, nhờ sự hướng dẫn tận tình của các đoàn viên thanh niên, tôi đã có thể thực hiện các TTHC trên ứng dụng VNeID và thanh toán trực tuyến không dùng tiền mặt".

Người dân phường Tân Lập được hướng dẫn sử dụng các nền tảng trí tuệ nhân tạo để tìm kiếm thông tin, tra cứu thủ tục hành chính.

Bên cạnh hỗ trợ kỹ thuật và hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh, đoàn viên thanh niên còn chú trọng tuyên truyền phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng và hướng dẫn các kỹ năng cơ bản để người dân tự bảo vệ mình trên môi trường điện tử.

Hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn tỉnh bước đầu đạt được những kết quả tích cực, song vẫn còn một số khó khăn nhất định, đặc biệt là trong việc hoàn thiện đồng bộ dữ liệu và nâng cấp hạ tầng công nghệ. Nhiều địa phương đề xuất tỉnh cần bố trí kinh phí đầu tư, nâng cấp đồng bộ trang thiết bị và hạ tầng công nghệ thông tin, xây dựng danh mục thiết bị tối thiểu cho cấp xã và lồng ghép nguồn lực từ các chương trình chuyển đổi số. Ngoài ra, cần hỗ trợ kỹ thuật, bồi dưỡng nguồn nhân lực công nghệ thông tin, nhân sự vận hành hệ thống hạ tầng hiện đại. Các sở, ngành cũng được đề nghị tổ chức tập huấn kỹ năng số, sử dụng AI cho cán bộ, công chức, đoàn viên, đồng thời đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức số cho người dân.

Để khắc phục những hạn chế này, ông Đỗ Hữu Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Đắk Lắk (gọi tắt là Ban Chỉ đạo), khẳng định: "Chỉ có thay đổi tư duy, thực hiện chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo mới giúp tỉnh Đắk Lắk phát triển trong tương lai".

Ông Đỗ Hữu Huy cũng cho biết, Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo các xã, phường khẩn trương thành lập tổ giúp việc, tổ hỗ trợ chuyển đổi số cộng đồng tại các địa bàn, cũng như huy động nhân lực từ đoàn thanh niên, các doanh nghiệp tại xã, phường và các tổ chức xã hội để hỗ trợ quá trình chuyển đổi số của các địa phương. Thời gian tới, tỉnh sẽ rà soát và đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị, hạ tầng công nghệ phục vụ người dân.

Đỗ Lan