Thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013: Từ nghị trường đến lòng dân

Sáng 16/6, Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. 100% đại biểu có mặt tán thành, con số này không chỉ mang tính biểu quyết mà còn thể hiện sự đồng thuận cao trong hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Đây là sự kiện chính trị, pháp lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đánh dấu bước chuyển sâu sắc trong tư duy lập hiến, thể hiện tinh thần đổi mới và trách nhiệm trước vận mệnh quốc gia.

Cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế

Trên cơ sở kết quả tổng hợp hơn 280 triệu lượt ý kiến góp ý của Nhân dân và các đại biểu Quốc hội, Ủy ban dự thảo đã trình Quốc hội thông qua nghị quyết với 2 điều. Trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 5 điều, khoản của Hiến pháp, gồm: Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111; Điều 2 gồm 2 khoản quy định về hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp.

Nếu như sửa đổi Điều 9 và Điều 10 nhằm làm rõ vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị thì việc sửa đổi Điều 110 và Điều 111 là điểm nhấn lớn nhất, thể hiện quyết tâm sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước. Theo đó, từ ngày 1/7/2025, cả nước chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp; bỏ cấp huyện, tiến tới một hệ thống quản trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn.

Đại biểu thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Ảnh: quochoi.vn

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh: Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp đã bảo đảm các trình tự, thủ tục theo quy định, bảo đảm yêu cầu về tiến độ, đa dạng hóa các hình thức để Nhân dân đóng góp ý kiến, phát huy dân chủ thực chất, sẵn sàng để các đại biểu Quốc hội thể hiện chính kiến của mình trong thời khắc lịch sử quan trọng của đất nước.

Nghị quyết sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Quốc hội thông qua là dấu ấn lịch sử có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khởi đầu cho “cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế”, thể hiện tư duy đổi mới, cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia; là cơ sở hiến định cho việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước, sự đồng tình ủng hộ của Nhân dân về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tạo nền tảng để kiến tạo một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, yên vui…

Kỳ vọng từ quyết nghị lịch sử

Quan tâm, phấn khởi với việc Quốc hội thông qua nghị quyết, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Y Jăn Buôn Krông nhận định: Đây là một cuộc cách mạng lớn trong việc sắp xếp, sáp nhập địa giới hành chính và tái cơ cấu toàn diện bộ máy Nhà nước, đặc biệt là việc bỏ cấp huyện. Đối với hệ thống Mặt trận, đây là cơ hội lớn để đổi mới tổ chức, xây dựng bộ máy ngày càng tinh gọn, hoạt động sâu sát hơn với thực tiễn và đời sống Nhân dân. Khác với những đợt điều chỉnh trước đây, lần sửa đổi này không chỉ hướng đến sự đồng bộ trong hệ thống chính trị mà còn đặt trọng tâm vào việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cả Đảng, Nhà nước và MTTQ, cùng các tổ chức chính trị - xã hội. Sự thay đổi này có ý nghĩa chiến lược, góp phần thay đổi vận mệnh đất nước, vận mệnh dân tộc.

Với nền tảng thể chế mới, kỳ vọng các tiềm năng và nguồn lực sẽ được khơi dậy mạnh mẽ, tạo thành động lực thúc đẩy phát triển. (Trong ảnh: Thi công cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, đoạn qua huyện Krông Pắc). Ảnh: Nguyễn Gia

“Với Mặt trận, nhiệm vụ gắn bó với Nhân dân chưa bao giờ rõ ràng và thực chất như lúc này, qua đó phát huy vai trò “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”. Đó là nền tảng để củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - sức mạnh cốt lõi để phát triển bền vững. Chúng tôi kỳ vọng rằng, với nền tảng thể chế mới, các tiềm năng và nguồn lực trong Nhân dân sẽ được khơi dậy mạnh mẽ, tạo thành động lực thúc đẩy phát triển từ cơ sở, góp phần đưa đất nước tiến lên nhanh hơn, vững chắc hơn…”, ông Y Jăn Buôn Krông chia sẻ.

Đối với giới doanh nhân, nhiều người cũng đặc biệt kỳ vọng vào hiệu quả thực tiễn của lần sửa đổi Hiến pháp này. Phó Chánh văn phòng Hội Doanh nhân TP. Buôn Ma Thuột Phan Sơ Cửu cho biết, lâu nay các doanh nghiệp (DN) thường gặp khó khăn ở những khâu trung gian thủ tục hành chính (TTHC). Việc chuyển đổi từ mô hình chính quyền ba cấp sang hai cấp không chỉ giúp rút ngắn quy trình xử lý mà còn mở rộng cơ hội phát triển kinh doanh. Trong kinh tế, thời cơ là vàng, nếu chậm trễ vì thủ tục, DN có thể bỏ lỡ cơ hội không dễ gì có lại.

Theo ông Cửu, điểm quan trọng nhất của việc đổi mới thể chế chính là đưa chính quyền đến gần hơn với DN và người dân, phục vụ nhanh hơn, minh bạch hơn, giảm chi phí thời gian và cơ hội.

“Từ góc độ DN, chúng tôi luôn mong muốn môi trường đầu tư được thông thoáng, TTHC được tinh giản tối đa. Chúng tôi kỳ vọng, sau khi mô hình chính quyền hai cấp được triển khai, bộ máy hành chính mới sẽ hiện đại hơn, hoạt động nhanh nhạy hơn, gần dân hơn, giảm tối đa những thủ tục không cần thiết. Qua đó, DN có thể tiếp cận chính sách thuận lợi hơn, triển khai hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn và góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước…”, ông Cửu cho biết thêm.

Còn đối với người dân, niềm tin và sự kỳ vọng vào những sửa đổi trong bản Hiến pháp không nằm ở những khái niệm pháp lý phức tạp, mà ở chính sự thay đổi cụ thể trong từng hoạt động, TTHC liên quan hằng ngày.

Anh Y Sang Niê ở buôn Alê B, phường Ea Tam (TP. Buôn Ma Thuột) bày tỏ: “Tôi rất đồng tình với việc Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và chuyển đổi mô hình chính quyền từ ba cấp xuống còn hai cấp. Đây là bước đi đúng đắn, thể hiện quyết tâm đổi mới bộ máy nhà nước, hướng đến một nền hành chính tinh gọn, hiệu quả. Tôi mong muốn sau khi mô hình chính quyền hai cấp đi vào hoạt động, TTHC sẽ được đơn giản hóa hơn để người dân không phải đi lại nhiều, rút ngắn thời gian giải quyết. Bên cạnh đó, tôi hy vọng đội ngũ cán bộ sẽ gần dân hơn, tận tình hướng dẫn, giải thích để bà con nắm bắt và thực hiện đúng quyền lợi, nghĩa vụ của mình. Điều quan trọng nhất là chính quyền phải sát dân, lắng nghe dân, phục vụ nhân dân nhanh chóng, hiệu quả và minh bạch…”.

Không khó để thấy rằng, sự đồng thuận, kỳ vọng của Nhân dân với những nội dung sửa đổi Hiến pháp đến từ chính nhu cầu cải cách thiết thực trong thực tiễn. Từ nghị trường đến cơ sở; từ DN đến người dân… niềm tin và sự thống nhất cao dành cho lần sửa đổi Hiến pháp này chính là kết quả của quá trình tham vấn rộng rãi, dân chủ và cầu thị. Khi niềm tin càng được củng cố, trách nhiệm được thể hiện, tinh thần cải cách được khơi dậy… đó chính là tiền đề, sức mạnh để hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Lan Anh – Như Quỳnh