Giới trẻ bảo tồn văn hóa trên nền tảng số

Thế hệ trẻ hôm nay, với sự am hiểu về công nghệ, mạng xã hội đã sáng tạo ra những sản phẩm độc đáo, đưa văn hóa dân tộc đến gần hơn với cộng đồng. Nhờ vậy, những giá trị truyền thống không chỉ được bảo tồn mà còn lan tỏa rộng rãi trong đời sống hiện đại.

Bắt nguồn từ niềm đam mê âm nhạc, các thành viên ban nhạc Kẹng Tí (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) đã tận dụng sức mạnh của mạng xã hội để quảng bá và lan tỏa những giá trị văn hóa của dân tộc.

Anh Y Nô Ly Kbuôr, Trưởng nhóm chia sẻ rằng, ban nhạc đã khéo léo sử dụng nền tảng Facebook để tổ chức các buổi live stream (phát trực tiếp) giới thiệu những màn múa trống, đánh chiêng... được biểu diễn trong các lễ hội và các hoạt động văn hóa, văn nghệ trên địa bàn tỉnh. Nhờ đó không chỉ thu hút sự chú ý của đông đảo người xem mà còn giúp văn hóa truyền thống của các dân tộc trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn, đặc biệt là với thế hệ trẻ.

Thành viên của Hợp tác xã Nông nghiệp - Dịch vụ và Dệt may thổ cẩm Ami Sia (xã Ea Ktur, huyện Cư Kuin) live stream giới thiệu các sản phẩm thổ cẩm.

Ban nhạc Kẹng Tí được thành lập từ năm 2014, đến nay đã quy tụ 15 thành viên (từ 19 - 35 tuổi) đến từ nhiều dân tộc khác nhau như: Êđê, M’nông, Lào. Đặc biệt, tất cả các thành viên đều sinh ra và lớn lên ở buôn Trí (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn). Mặc dù mỗi dân tộc có những nét văn hóa đặc trưng riêng nhưng tất cả các thành viên đều đoàn kết trong mục tiêu bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống. Một trong những điểm nhấn nổi bật của ban nhạc là sự kết hợp hài hòa giữa âm thanh cồng chiêng Tây Nguyên và nhạc cụ của các dân tộc qua những bài hát như: “H’Zen lên rẫy”, “Mừng mùa”... tạo ra tiết tấu âm nhạc mới lạ, được nhiều người đón nhận tại các buổi diễn.

Với sự đa tài và vốn hiểu biết sâu rộng về văn hóa các dân tộc, hầu hết các thành viên trong ban nhạc không chỉ thành thạo nhiều loại nhạc cụ mà còn kiêm luôn vai trò ca sĩ. Nổi bật như anh Y Thuyết Êban không chỉ thành thạo cách chơi các nhạc loại nhạc cụ, cách chỉnh âm mà còn sở hữu một chất giọng khỏe khoắn, đầy nội lực. Đối với anh, mỗi buổi biểu diễn không chỉ là dịp để thể hiện tài năng mà còn là cơ hội tôn vinh, truyền tải những giá trị văn hóa của dân tộc qua các giai điệu và âm thanh đặc trưng. “Mỗi nhịp chiêng, mỗi giai điệu mà chúng tôi cống hiến không chỉ là sự bảo tồn mà còn là ngọn lửa truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ. Hy vọng rằng, với những nỗ lực của ban nhạc, các bạn trẻ sẽ tiếp bước gìn giữ và phát huy những giá trị quý báu này, để chúng không bị mai một hay lãng quên”, anh  Y Thuyết bộc bạch.

Với sự mạnh dạn và tư duy đổi mới, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp - Dịch vụ và Dệt may thổ cẩm Ami Sia (xã Ea Ktur, huyện Cư Kuin) đã đưa sản phẩm thổ cẩm truyền thống của người Êđê lên các sàn thương mại điện tử, tạo ra một kênh tiêu thụ mới đầy triển vọng. Để kết nối sản phẩm với người tiêu dùng, HTX đã chủ động quảng bá và bán hàng qua các nền tảng như: Shopee, TikTok, Facebook... Nhờ đó, các sản phẩm thổ cẩm không chỉ được người tiêu dùng trong tỉnh yêu thích mà còn nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ khách hàng ở các tỉnh thành khác và cả nước ngoài.

Nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, HTX đã nghiên cứu và lựa chọn chất liệu vải co giãn, đồng thời cách tân các trang phục thổ cẩm với những họa tiết, hoa văn sáng tạo, tôn vinh vẻ đẹp của người mặc. Mặc dù có sự đổi mới trong thiết kế nhưng trang phục thổ cẩm vẫn giữ nguyên giá trị văn hóa truyền thống của người Êđê, kết hợp hài hòa giữa nét đẹp cổ điển và hiện đại. Đến nay, HTX đã sản xuất, thiết kế nhiều sản phẩm đa dạng như: lễ phục truyền thống, túi xách, đai thắt lưng… Đặc biệt, với sự tinh xảo trong từng đường thêu tay thủ công, HTX mang đến dịch vụ thêu tên, logo theo yêu cầu của khách hàng, giúp mỗi sản phẩm trở nên độc đáo và mang đậm dấu ấn cá nhân.

Ban nhạc Kẹng Tí (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) biểu diễn tại Lễ công bố Điểm du lịch cộng đồng buôn Trí.

Theo bà H’Simen Êban, Giám đốc HTX Nông nghiệp - Dịch vụ và Dệt may thổ cẩm Ami Sia, để xây dựng niềm tin với khách hàng, HTX luôn chú trọng đến chất lượng sản phẩm, đặc biệt là trong mua sắm online. Bà thường xuyên tổ chức live stream, giới thiệu quy trình sản xuất và các công đoạn tạo ra sản phẩm thổ cẩm thủ công, mang đến cái nhìn chân thực nhất về sự đa dạng của sản phẩm thổ cẩm. “Từ khi bán hàng trên các trang mạng xã hội, doanh thu của HTX đã tăng lên, với hơn 500 trang phục thổ cẩm được bán mỗi năm. Điều này không chỉ giúp quảng bá trang phục truyền thống, bảo tồn văn hóa dân tộc mà còn tạo việc làm cho chị em phụ nữ địa phương”, bà H’Simen chia sẻ.

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số và mạng xã hội, việc lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống trở thành một yêu cầu có tính cấp bách. Tuy nhiên, để việc quảng bá thực sự hiệu quả và bền vững, ngoài đam mê, các nghệ sĩ, nghệ nhân cần có cách tiếp cận sáng tạo, sâu sắc, tránh chạy theo trào lưu nhất thời, sản phẩm văn hóa hời hợt, dễ làm mất đi bản sắc truyền thống.

Thúy Nga